Sosyal Bir Sorun Alanı Olarak Yaşlı Yoksulluğunun İncelenmesi

Yoksulluk geçmişten günümüze tüm toplumları etkileyen bir sorun olmuştur. Çeşitli toplumsal gruplarda yaşanabilen yoksulluk özellikle sosyal hizmetin odak noktasında olan yaşlı, engelli, kadın, çocuk gibi dezavantajlı grupları daha derinden etkilemektedir. Yaşlılar yoksulluktan etkilenen önemli bir risk grubunu oluşturmaktadır ve yoksulluğun çeşitli görünümlerini deneyimlemektedir. Yoksullukla mücadelede önde gelen akademik disiplinlerden biri de sosyal hizmet mesleğidir. Sosyal hizmet uzmanları yoksulluğa dayalı ihtiyaç ve sorunların saptanarak koruyucu önleyici hizmetlerin planlamasında ve sosyal politikaların oluşturulmasında aktif rol alırlar. Bu makalede yaşlı yoksulluğu için risk etmeni olarak görülen yaşlılığa ilişkin fizyolojik değişimler, toplumsal cinsiyet, istihdam, sosyal yardımlar, ayrımcılık, sosyal izolasyon ve yalnızlık konuları sosyal hizmet mesleki bakış açısıyla ele alınarak yoksulluğun önlemesine ilişkin öneriler sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler:

yaşlılık, yaşlı yoksulluğu, yoksulluk, sosyal hizmet

Investigation of Poverty of Elderly as a Social Problem Area

Poverty has been a problem affecting all societies from past to present. The poverty that can be experienced in various social groups affects especially disadvantaged groups such as the elderly, disabled, women and children, who are at the focal point of social work more deeply. Older people constitute an important risk group affected by poverty and experience various aspects of poverty. Social work is one of the leading academic disciplines in combating poverty. Social workers take an active role in determining the needs and problems based on poverty, planning preventive and preventive services and establishing social policies. In this article, physiological changes regarding old age, which are seen as risk factors for elderly poverty, gender, employment, social assistance, discrimination, social isolation and loneliness will be discussed from a social work professional perspective and suggestions for poverty prevention will be presented.

Keywords:

Elderly Poverty,

PDF

___

Aile, Ç. v. S. H. B. (2019). Türkiye Aile Yapısı Araştırması, 2016. In (pp. 198-199). Ankara: TDV Yayın Matbaacılık ve Ticaret İşletmesi.
Aile, Ç. v. S. H. B. (2021). Sosyal Yardım Programlarımız. Retrieved from https://ailevecalisma.gov.tr/sygm/programlarimiz/sosyal-yardim-programlarimiz/
Akdemir, N., Çınar, F. İ., & Görgülü, Ü. (2007). Yaşlılığın algılanması ve yaşlı ayrımcılığı. Türk Geriatri Dergisi, 10(4), 215-222.
Artan, T., & Taşçı, A. (2018). İş piyasasında yaş(lı) ayrımcılığı. Journal of Social And Humanities Sciences Research, 5(25), 2413-2421.
Beğer, T., & Yavuzer, H. (2012). Yaşlılık ve yaşlılık epidemiyolojisi. Klinik gelişim, 25(3), 1-3.
Buz, S. (2015). Toplumsal cinsiyet ve yoksulluk odağında yaşlılık olgusu. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E Dergisi, 1-10. Retrieved from http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/?page=makaleler
Danış, M. Z. (2007). Yaşlılık, yoksulluk ve yalnızlık. Retrieved from http://www.gebam.hacettepe.edu.tr/sosyal_boyut/yaslilik_yoksuluk_yanlizlik.pdf
Danış, M. Z. (2009). Türkiye’de yaşlı nüfusun yalnızlık ve yoksulluk durumları ve sosyal hizmet uygulamaları açısından bazı çıkarımlar. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 20(1), 67-83.
Ensari, S. (2010). TÜİK’in yoksulluk analizleri üzerine. Maliye ve Finans Yazıları Dergisi, 1(87), 9-15.
İçağasıoğlu Çoban, A. (2014). Yoksullukla mücadelede sosyal hizmetin rolü. In G. Polat & A. İçağasıoğlu Çoban (Eds.), Yoksulluk ve Sosyal Hizmet (pp. 11-26). İstanbul: Sosyal Çalışma Yayınları.
İştar, C. (2018). Türk sosyal güvenlik sistemi içerisinde yaşlılara yönelik sosyal yardım ve sosyal hizmetler. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 8(2), 23-40.
Kalınkara, V. (2016). Yaşlılık: Disiplinlerarası Yaklaşım, Sorunlar, Çözümler 2. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim ve Danışmanlık Tic. Limited Şti.
Kalınkara, V., Argun, N., & Güler, P. (2014). Temel Gerontoloji: Yaşlılık Bilimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim ve Danışmanlık Tic. Limited Şti.
Kalkınma Bakanlığı. (2013). Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018. In (pp. 51-54). Ankara: Kalkınma Bakanlığı.
Karadeniz, O., & Öztepe, N. D. (2013). Türkiye'de yaşlı yoksulluğu. Çalışma ve Toplum Dergisi, 38(3), 77-102.
Karakuş, B. (2019). Türkiye'de yaşlılara yönelik hizmetler ile bu hizmetlere ilişkin kuramsal yapı ve mevzuat: Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının yaşlılara yönelik hizmetleri. In U. Yanardağ & M. Zubaroğlu Yanardağ (Eds.), Yaşlılık ve Sosyal Hizmet (pp. 263-305). Ankara: Nika Yayınevi.
Karatas, S. A., & Durmaz, H. (2017). Yaşlılık donemi psikolojik özellikleri ve moral. Kocatepe Tıp Dergisi, 18(1), 32-36.
Kurt, G., Beyaztaş, F. Y., & Erkol, Z. (2010). Yaşlıların sorunları ve yaşam memnuniyeti. Adli Tıp Dergisi, 24(2), 32-39.
Mandıracıoğlu, A. (2010). Dünyada ve Türkiye'de yaşlıların demografik özellikleri. Ege Tıp Dergisi, 49(3), 39-45.
Metin, B. (2014). Yoksullukla mücadeleye insan hakları açısından bakmak: Amartya Sen'in kapasite (capability) yaklaşımı temelinde bir değerlendirme. Journal of Yasar University, 9(36), 6315 - 6327.
Muammer, A., & Közleme, O. (2017). Yaşlı yoksulluğu. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 197-208.
Nazlıer Keser, E. N. (2019). Türkiye'de yaşlı yoksulluğu sorununa yönelik bir değerlendirme. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 30(2), 739-764.
Ofluoğlu, G., & Özbucak Albar, B. (2017). Yaşlı işgücünün iş sağlığı ve iş güvenliği sorunları ve çözüm önerileri. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 6(15), 335-360.
Özen, S., & Özbek, Ç. (2017). Çalışma yaşamında yaşlılık: Yaşlı çalışanlar ve insan kaynakları uygulamaları. Çalışma ve Toplum Dergisi, 53(2), 547-572.
Stoller, M. A., & Stoller, E. P. (2003). Perceived income adequacy among elderly retirees. Journal of Applied Gerontology, 22(2), 230-251.
Şentürk, Ü. (2018). Yaşlılık Sosyolojisi Yaşlılığın Toplumsal Yörüngeleri. Bursa: Dora Yayıncılık.
Taş, H. Y., & Özcan, S. (2012). Türkiye’de ve Dünya’da yoksulluk üzerine bir araştırma. Paper presented at the International Conference on Eurasian Economies.
Tekindal, M. (2019). Gelişimsel özellikleri açısıdan yaşlıyı değerlendirme. In U. Yanardağ & M. Zubaroğlu Yanardağ (Eds.), Yaşlılık ve Sosyal Hizmet (pp. 67-80). Ankara: Nika Yayınevi.
Topgül, S. (2016). Çalışma yaşamında yaşlı ayrımcılığı mı yaş ayrımcılığı mı? Sosyoloji Dergisi, 36(2), 373-391.
TÜİK. (2020). İstatistiklerle Yaşlılar, 2019. Retrieved from https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2019-33712
Uzun, A. M. (2001). Yoksulluk olgusu ve Dünya Bankası. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 155.174. Yerli, G. (2017). Yaşlılık dönemi özellikleri ve yaşlılara yönelik sosyal hizmetler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), 278-1287.
Yumurtacı, A. (2013). Demografik değişim: Psiko sosyal ve sosyo ekonomik boyutlarıyla yaşlılık. Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(6), 9-31.
Zengin, E., Şahin, A., & Özcan, S. (2012). Türkiye’de sosyal yardım uygulamaları. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 19(2), 133-142.