Kredi Değerlendirme Sürecinde Asimetrik Bilgiyi Azaltmaya Yönelik Uygulamalar, Tespit ve Öneriler

Finansal bir sözleşmede taraflardan birinin diğerinden da­ha fazla bilgiye sahip olduğu bir duruma işaret eden asimetrik bilgi sorunu piyasalarda iki tür soruna yol açmaktadır: Ters Se­çim ve Ahlaki Risk. Asimetrik bilginin yoğun olarak bulunduğu bir piyasa etkinlikten ve tam rekabet koşullarından giderek uzak­laşmaktadır. Bu olumsuz durumların giderilmesi için kamunun bilginin edinilmesi ve eşitlenmesine yönelik görev üstlenmesi gerekmektedir. Türkiye'de Kredi Kayıt Bürosu (KKB), Türkiye Cum­huriyeti Merkez Bankası (TCMB) ve Türkiye Bankalar Birliği (TBB) bu konuda önemli görevler üstlenmiş ve asimetrik bilgi sorunlarını azaltmaya yönelik olarak çeşitli ürün ve hizmetler sunmaktadır­lar. Özellikle bankacılık sisteminde daha çok bilgi üretilmesi ve kredilendirme süreçlerinde kullanılmasına karşın, takipteki kredi hesaplarında yine de artış meydana gelmektedir. Bilginin elde edilmesinin yanında bunların doğru bir şekilde yorumlanması, krediyi kullandırdıktan sonra da izleme faaliyetlerine de gereken önemin verilmesi, asimetrik bilgiden dolayı ortaya çıkabilecek geri ödememe durumunu azaltmaya yardımcı olabilecektir. Bu çalışmada, bankaların bireysel ve ticari kredi değerleme süre­cinde asimetrik bilgiyi azaltıcı birtakım uygulamaları ele alınarak asimetrik bilgi sorununu gidermeye yönelik tespit ve önerilere yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Asimetrik bilgi, kredi, ters seçim

___

  • Akerlof, Geofge A. 1970. The Market tor Lemons: Qualiîy, Uncertainty and The Market MechanisnrV, Ouarterly Journal of Economics: (487-501) Alp, Salih. 2010. Avusturya Okulu Bilgi Teorileri ve E-Ticaret Çerçevesinde Akerlofun Limon Piyasa Modelinin Değerlendirilmesi, Eskişehir Os- mangazi Üniversitesi, İİBF Dergisi, Nisan 2010, 5(1): (175-190) Altunöz, Utku. 2013. Türk Bankacılık Sistemindeki Asimetrik Bilgi Probleminin Oyun Teorisi Çerçevesinde Analizi Dicle Üniversitesi İİB Dergisi, C:2, S.5, Güz 2013: (1-20) Araş, Güler ve Müslümov, Alövsat. 2003. Kredi Piyasaların Asimetrik Bilgi ve Bankacılık Sistemi Üzerindeki Etkileri, www.dogus.edu.tr, (Erişim: 15.02.2014) BDDK. 2003. Türk Bankacılık Sektöründe Aracılık Maliyetlerinin Azaltılması, Ankara, MSPD Çalışma Raporları, Kasım 2003 BDDK. 2013. Bankacılık Sektörü Genel Görünüm Raporu 2013, www.bddk.org.tr BDDK. 2008. ABD Mortgage Krizi, www.bddk.org.tr Çetinkaya Şahin. 2012. Asimetrik Bilginin Piyasalara Etkileri ve Finansal Krizler¬deki Rolü, Sakarya İktisat Dergisi, Cilt: 1, Sayı:2: (60-82) Çoban Orhan. 2011. Bilgi Asimetrisi Kaynaklı Piyasa Başarısızlığının Giderilme¬sinde Kamunun Rolü, Amme İdaresi Dergisi, Cilt:38,Sayı:2,Haziran 2005: (135-151) Er, Selami. 2011. Finansal Krizleri Önleme Aracı Olarak Finansal Sektörün Regülasyonu, Morîgage Krizi ve Türkiye. Maliye Dergisi, Sayı: 160. Ocak-Haziran 2011: (307-327) Erdoğan Meltem. 2008. Bankacılık Sektöründe Asimetrik Bilgi : Sorunldr ve Çözüm Önerileri, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Sa- yı:20. Nisan 2008: (1-20) Frederic S. Mishkin. 2003. “Financial Policies and The Prevention of Financial Crises in Emerging Market Countries," in Martin Feldstein, editör, Economic and Financial Crises in Emerging Market Economies (Chicago: Univ. of Chicago Press. 2003): (93-130) Frederic S. Mishkin. 1996. “Understanding Financial Crises: A Developing Country Perspective”, NBER VVorking Paper, No. 5600, May 1996, Fidan, Mehmet Maşuk. 2011. Kobi Kredi Piyasasında Asimetrik Bilgi ve Ahlaki Tehlike:Laleli Örneği, Maliye Finans Yazıları, Yıl:25, Sayı:90. Ocak 2011: (41-57) IFC. 2006. Credit Bureau Knovvledge Guide. VVashington, D.C., http://wvzw.ifc .Org/wps/wcm/connect/2867f3804958602ba222b71958 3b6dl 6/FI-CB-KnowledgeGuide- E.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=2867f3804958602ba222b719583b 6dl6, (Erişim 23.02.2014), Kredi Kayıt Bürosu. 2013. KKB 2012 Faaliyet Raporu, www.kkb.com.tr, (Eri¬şim : 07.02.2014) Kutlar Aziz ve Sarıkaya Murat. 2003. Asimetrik Enformasyon ve Marjinal Mali¬yet Fiyaîlama Modeli Çerçevesinde Türkiye'de Kredi Tayınlaması ve Faiz Oranlarının Tahmini, Cumhuriyet Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(1): (1- 18) Marco Pagano and Tullio Jappelli. 1993. Information Sharing in Credit Markets, The Journal of Finance, volüme 48, Issue 5 (Dec., 1993): (1693-1718) OECD.2010. Facilitating Access to Finance, Discussion Paper on Credit Information Sharing, http://wvzw.oecd.org/investment/psd/45370071 .pdf, (Erişim 23.02.2014) Okuyan, H.Aydın. 2009. Asimetrik Bilginin Türk Bankacılık Sektörü ve Kredi Piya¬saları Üzerindeki Etkisi, AconAnddolu, Anadolu International Conference in Economies, June 17-19, Eskişehir, Stigliîz, Joseph and Weiss, Andrew. 1981. Credit Rationing in Markets with Imperfect Information, American Economic Review, June 1981, 71: (393-410.) Şahin, İlhan. 2012. Türk Bankacılık Sisteminde Asimetrik Bilgi Sorununun Gide¬rilmesine Yönelik Müşterinin Tanınmasını Sağlayıcı Veritabanı Uygula¬maları, Akademik Bakış Dergisi, Sayı:33, Kasım-Aralık 2012, Şen Ali. 2006. Asimetrik Bilgi-Finansal Kriz İlişkisi, Dumlupınar Üniversitesi Sos¬yal Bilimler Dergisi, Sayı: 14, Nisan, Şimşek Salih ve Karakaş Adem. 2006. Asimetrik Bilgi - İktidar ve Kurumsal Düzenleme Üzerine, TUHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Cilt 20, sayı:4- 5, Kasım 2006-Şubat 2007: (21 -27 ) Tullio Jappelli and Marco Pagano. 2000. "Information Sharing in Credit Markets: A Survey", CSEF VVorking Paper. No. 36, Centre for Studies in Economics and Finance, Universita di Salerno, Italy, March 2000, Tullio Jappelli and Marco Pagano. 2002. "Information Sharing, Lending and Defaults: Cross-Country Evidence", Journal of Banking & Finance, 26: (2018-2021) Tuncel, Cem Okan. 2013. Asimetrik Bilgi Problemi Çerçevesinde Bankacılık Krizlerinin Nedenleri Üzerine Bir İnceleme: Mikro Ekonomik Yaklaşım, Business and Economics Research Journal, Volüme 4 Number 1: (77-102) Tükel Ayça. 2010. Asimetrik Enformasyon Işığında Halka Arzların Uzun Dö¬nemli Performanslarının Değerlendirilmesi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi. Sayı: 12: (102-121) Vedat Cengiz. 2010. Finansal Piyasalarda Bilgi Problemlerinin Çözümünde Bankaların Rolü, The Journal of Knowledge Economy &Knowledge Management, Volüme: V, Spring: (151-162) Wette, Hildegard C. 1983. "Collateral in Credit Rationing in Markets with Imperfect Information: Note," American Economic Review, June 1983, 73: (442-445) VVorldbank. 2014. Global Financial Development Report 2013, http://siteresources.worldbank.org/EXTGLOBALFINREPORT/Resources/88 16096-1346865433023/8827078 -1346865457422ZChapter-5.pdf, (Erişim:Şubat2014)