Demografik faktörlerin vergi uyumuna etkisi: Bir anket çalışmasının sonuçları

Bir vergi sisteminin istenilen başarıyı gösterebilmesi için vergi uyum düzeyinin yüksek olması önemlidir. Vergi uyumu, bir çok faktörün yanında demografik faktörlerden de etkilenmektedir. Bu çalışmada demografik faktörlerin vergi uyumu açısından önemine değinilmektedir. Çalışmada demografik faktörler; yaş, medeni durum, cinsiyet, aile yapısı ve eğitim durumları itibarıyla incelenmiştir. Yapılan anket çalışması sonucunda da demografik faktörlerin vergi uyumu açısından önemli olduğu ve mükelleflerin vergiye yaklaşımlarında farklılıklara neden olabildiği tespit edilmiştir.

The effects of demographic factors on tax compliance: The results of a survey

High tax compliance level is important for a succesfull tax system. Tax compliance is effected by a lot of factors. Also demographic factors effect the tax compliance. In this study, we mention the importance of demographic factors. The demographic factors like age, martial status, sex, family structure and education level are examining in this study. As the result of the survey shows; demographic factors are important to the taxpayers compliance to taxes and it causes differences in taxpayers approach to the taxes.

PDF

___

Aktan, C.C.(2006), "Vergi Psikolojisinin Temelleri ve Vergi Ahlakı", C.C. Aktan, D. Dileyici ve İ.Y. Vural, (Der.), Vergileme Ekonomisi ve Vergileme Psikolojisi, Seçkin Yayınevi, l.bs., Ankara, ss. 125-136.

Aktan C.C. Ve Çoban, H.(2006), "Vergileme Ekonomisi ve Vergileme Psikolojisi Perspektiflerinden Vergiye Karşı Tutum ve Davranışları Belirleyen

Faktörleri", C.C. Aktan, D. Dileyici ve İ. Y. Vural,(Der.), Vergileme Ekonomisi ve Vergileme Psikolojisi,, Seçkin Yayınevi, l.bs., Ankara, ss.137-

159. Allingham, M.G., ve Sandmo, A.(1972), "Income Tax Evasion: A Theoretical Analysis". Journal of Public Economics,, Vol.1, No.3-4, pp.323-338.

Andreoni, J, Brian, E., ve Jonathan, F. (1998), "Tax Compliance", Journal of Economic Literature, Vol.36, Jun, pp.818-860.

Aktaş, Y.(1993), Yükümlüyü Vergi Kaçırmaya Sevkeden Faktörler, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa, 1993.

Blumenthal, M. ve Slemrod, J.(1992), "The Compliance Cost Of The U.S. Individual Income Tax System: A Second Look After Tax Reform", National Tax Journal, Vol.45, No.2, Jun, pp. 185-202.

Carley, K.M ve Maxwell, D.T.(2006), "Carley Understanding Taxpayer Behavior and Assessing Potential IRS Interventions Using Multiagent Dynamic-Network Simulation", p. 100, http://apps.qai.irs.gov/pub/irs-soi/06carley.pdf, Erişim: 02/10/2009.

Çelikkaya, A.(2002), "Mükelleflerin Vergiye Gönüllü Uyumunu Etkileyen Faktörler" E-Akademi, Hukuk, Ekonomi ve Siyasal Bilimler Aylık İnternet Dergisi, S.5, http://www.e-akademi.org/makaleler/acelikkaya-l.htm.

Çiçek, H.(2006), Psikolojik ve Sosyal Yönden Yükümlülerin Vergiye Karşı Tutum ve Tepkileri (İstanbul İli Anket Çalışması), İSMMMO Yayınları, No:65, İstanbul.

Çoban, H.(2004), Vergi Mükelleflerinin Vergi Karşısındaki Davranışları Üzerine Ampirik Bir İnceleme: Denizli Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.

Edlund, J. ve Rune, A.(2002), "Social norms and tax compliance", Swedish Economic Policy Review, (9), pp.201 -228

Obed, S. ve Sheikh, N.(2008) "Voluntary Compliance: Tax Education Preventive" International Conference On Business And Economy, Constanta-Romania, 6-8 September 2008, http://www.icbe-ct.com/downloads/acc/siti.pdf, Erişim: 03/10/2009.

Orviska, M. ve Hudson, J.(2003), "Tax Evasion, Civic Duty and The Law Abiding Citizen", European Of Political Economy, Vol. 19, No. 1, Mart, pp.83-102.

Richardson, G.(2006), "Determinants Of Tax Evasion: A Cross-Country Investigation", Journal of International Accounting, Auditing And Taxation, Vol. 15, No.2, September, pp. 150-169.

Roth, A.J., Scholz, J.T. ve Witte, A.D.(1989), Taxpayer Compliance, Vol.1, an Agenda for Research: University of Pennsylvania Press, 1989. Naklen TUNÇER Mehmet, Vergi Uyumunun Artırılması ve Türkiye, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Ün., SBE, istanbul, 2002'den alınmıştır.

Saraçoğlu, F.(2008), "Yaş Cinsiyet Medeni Durum Ve Eğitim Durumunun Vergiye Karşı Tutum Üzerine Etkilerinin Anket Sonuçlan Çerçevesinde Değerlendirilmesi", KMÜ İİBF Dergisi, Yıl: 10, S. 15, Aralık, ss. 16-34.

Saruç, N.T.(2003), "Vergi Ödemeyi Belirleyen Faktörler: Anket Araştırmasının Sonuçları", Vergi Sorunları Dergisi, S.178, Temmuz, ss.152-165.

Şenyüz, D.(1995), Vergilemede Yükümlü Psikolojisi, Bursa.

Torgler, B.(2004), "Cross-Culture Comparison of Tax Morale and Tax Compliance: Evidence from Costa Rica and Switzerland" International Journal of Comparative Sociology, Vol: 45, February, pp. 17-43

Torgler, B. ve Schneider, F.(2004), "Does Culture Influence Tax Morale? Evidence from Different European Countries" CREMA Working Paper No: 17, http://www.crema-research.ch/papers/2004-17.pdf, Erişim: 02/10/2009.

Tunçer, M.(2002), Vergi Uyumunun Artırılması ve Türkiye, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

User, İ. (1992), Vergilemenin Sosyal ve Psikolojik Sınırı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Wenzel, M. (2005), "Motivation or Rationalisation? Causal Relations Between Ethics, Norms and Tax Compliance", Journal of Economic Psychology, Vol.26, pp.491-508.

Yükselen, C.(2006), Pazarlama Araştırmaları. 3. Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık.