Işıl Fulya ORKUNOĞLU ŞAHİN

6050

TÜRKİYE'DEKİ VARLIK BARIŞI UYGULAMALARININ VERGİ UYUMUNA VE TAHSİLATINA ETKİLERİ

Vergi uyumuna ve tahsilatına etki eden başlıca unsurlar arasında; vergi morali, vergi algısı, vergi bilinci, vergi kültürü, vergi ahlakı, birçok demografik faktör, kayıtdışı ekonominin düzeyi ve ülkemizde sıklıkla uygulanan mali aflar ve varlık barışı kanunları ile yapılan düzenlemeler sayılabilir. Mali aflar ve varlık barışı uygulamaları; mali, siyasi, ekonomik ve sosyal nedenlerle hükümetlerce başvurulan, vergi ve vergi cezaları, gecikme faizleri ve zamlarının ve diğer kamu alacaklarının yeniden yapılandırılması ve yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları vb. varlıkların milli ekonomiye kazandırılması için getirilen düzenlemelerdir. Ancak mali aflar kapsam bakımından; varlık barışı getiren ve getirmeyen af düzenlemeleri olarak sınıflandırılabilir. Buna göre; 1924 yılından günümüze dek çıkan mali af sayısı yaklaşık 34 olup, özellikle 2003 yılından 2017 yılına dek çıkan mali afların kapsamlarının genişletilmiş şekilde olup; genellikle varlık barışını da içerdikleri görülmektedir. Bu açıdan çalışmamızın esas konusunu oluşturan mali aflar; 4811, 5811, 6111 ve 6736 sayılı varlık barışı uygulamalarıdır. Son olarak 6736 Sayılı Mali Af Kanunu, 2016'da yürürlüğe girmiştir. Bu bağlamda çalışmada Türkiye'de yaklaşık 3'er yıllık sürelerle yararlanılan uygulamalardan bir tür mali af olan varlık barışı uygulamalarının, vergi uyumu ve vergi tahsilatları ile etkileşimine değinilmektedir

THE EFFECTS OF ASSET PEACE PRACTICES ON TAX COMPLIANCE AND TAX COLLECTION IN TURKEY

Among the main factors affecting tax compliance and collection are; tax morality, tax perception, tax awareness, tax culture, tax ethics, many demographic factors, the level of the informal economy, and the financial amnesties frequently applied in our country and the regulations on Cash Repatriation Law. Financial amnesties and asset peace practices are tax and tax penalties, which are applied by the governments for financial, political, economic and social reasons, delinquency and interest payments and restructuring of other public receivables as well as foreign currency, gold, foreign exchange, securities and other capital market instruments and so on and Regulations for the acquisition of assets of the national economy. However, in terms of coverage, fiscal amnesties can be classified as regulations that bring asset peace practices and do not bring asset peace. According to this; the total number of financial amnesties from 1924 to the present day is approximately 34, and the scope of the fiscal amnesties is expanded from 2003 to 2017 that they often involve the peace of assets. In this respect, the fiscal amnesties that constitute the main theme of our work; 4811, 5811, 6111 and 6736 are asset peace applications. In this context, in this study is touched to the interaction of the practice of asset peace, which is a kind of fiscal amnesty, with tax compliance and tax collections of
PDF

___

  • 4811 sayılı Kanun'un Gerekçesi(2003),. İstanbul Vergi Dairesi Baş-kanlığı [çevrimiçi erişim: http://www.ivdb.gov.tr/pratik/vergibarisi/verba-gerekce.htm]
  • Ağar, Serkan (2005), "Adil yargılanma hakkı perspektifinden 4811 Sa-yılı Vergi Barışı Yasası", TBB Dergisi. 59 (2005) : 327-358.
  • Aksümer, Ertunç, (2014), "Geçmişten günümüze vergi afları ve sonuç-larının değerlendirilmesi", Lebib Yalkın Dergisi. 129 (2014) : 33-45.
  • Akşam, (05.08.2016), "200 milyar tl gelecek", 10.08.2016 tarihinde http://www.aksam.com.tr/ekonomi/200-milyar-tl-gelecek/haber-539011adresinden erişildi.
  • Alm, James (1998), "Tax policy analysis: the ıntroduction of a Russi-an tax amnesty", Internatinal Studies Program, Working Paper 98-6, Ge-orgia State Andrew School of Policy Studies, SSRN:http://icepp.gsu.edu/files/2015/03/ispwp9806.pdf, (1998): 1-9.
  • Arıkan Zeynep ve Hatice Yurtsever, (2004), "Türkiye'de mali affın ne-denleri etkileri ve sonuçları-I", Yaklaşım Dergisi. 136 (2004): 59-64.
  • Ayrangöl, Zülküf ve Tekdere, Mustafa (2013), "Potansiyel etkileri ve gönüllü uyum açısından vergi afları: 6111 sayılı Kanunun irdelenmesi",Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 6,2 (2013): 249-269.
  • Budak, Yılmaz (2011), "Devlet vergide nitelikli dolandırıcısını affetti mi ?", Vergi Dünyası. 358 (2011):16-19.
  • Dallı, Atilla, (2006), 4811 sayılı Vergi Barışı Yasası'nın MaliAçıdan Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), ; Edir-ne, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
  • GİB, (2008), Performans raporu 2009-2011. Gelir İdaresi Başkanlığı Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı.
  • GİB, (2009), 5811 sayılı bazı varlıkların milli ekonomiye kazandırıl-ması hakkında kanun uygulaması, Gelir İdaresi Başkanlığı, Gelir Yöne-timi Daire Başkanlığı
  • GİB, (2013), 2013 yılı performans programı, Gelir İdaresi BaşkanlığıStrateji Geliştirme Daire Başkanlığı
  • GİB, (2016), 2016 yılı performans programı. Gelir İdaresi Başkanlığı Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı
  • GİB, (2016a), Hedeflenen ve gerçekleşen genel bütçe vergi gelirle-ri. 23.01.2017 tarihinde http://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/user_upload/VI/GBG/Tablo_10.xls.htm, (2016) adresinden erişildi.
  • GİB (2017) 2017 yılı bütçe sunuş konuşması, 23.01.2017 tarihin-de (https://www.maliye.gov.tr/KonusmaSunumlari/2017TBMMGKBS/FLASH/index.html, adresinden erişildi.
  • Hangül, Hamide(2016), "brexitten kaçan varlık Türkiye'ye barışa ge-lir" 14.07.2016 tarihinde http://www.karar.com/ekonomi-haberleri/turki-yeye-barisa-gelir-185977. Adresinden erişildi.
  • Hürriyet, (15.11.2016), "Maliye bakanı Naci Ağbal: bütçede 2016 he-defi tutacak", 23.01.2017 tarihinde http://www.hurriyet.com.tr/maliye-ba-kani-agbal-butcede-2016-hedefi-tutaca-40278211 adresinden erişildi.
  • Karatay, Özcan ve Karatay, Aliye, (2011), "Türkiye'de vergi afları ve 6111 Sayılı Kanunun değerlendirilmesi: Bayburt ili örneği" , Ekonomi Bilimleri Dergisi. 3,2, (2011): 181-190.
  • Kargı, Veli ve Yüksel, Cihan (2010), "Türkiye'de vergi aflarının ver-gi adaleti ve mükellefler üzerine etkileri", İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları. 54. Seri (2010), http://dergipark.gov.tr/download/article-file/7888, (2010): 23 -44.
  • Luitel, Hari S. and Sobel, Russell S. (2007), "The revenue impact of re-peated tax amnesties", Public Budgeting & Finance. 27, 3(2007): 19-38.
  • Maliye Bakanlığı(2010), 2010 yılı Maliye BakanlığıGelir İdaresi Başkanlığı ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı gider bütçesive gelir bütçesi sunuş konuşması, [çevrimiçi erişim: https://www.bum-ko.gov.tr/eklenti/331,2010-yili-maliye-bakanligi-butcesi-sunus-konus-masi-tbmm-plan-ve-butce-komisyonupdf.pdf?]
  • Marchese, Carla (2014), "Tax amnesties", iel paper in comparatıve analysis of institutions" Economics and Law. 17(2014):1-17.
  • Muceku, Hysen (2016), "2016 fiscal amnesty and its role in the forma-lization of the Albanian economy", European Academic Research. IV,3, (2016):2997-3012.
  • Savaşan, Fatih (2006), "Vergi afları: teori ve Türkiye uygulamaları,"-vergi barışı" uygulama sonuçları", Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. VIII,1 (2006): 41-65.
  • Yaraşır, Sevinç, (2013), "Vergi afları ve Türkiye'deki vergi aflarının de-ğerlendirilmesi", Vergi Dünyası.379(2013): 175-187.
  • Yumuşak, İbrahim (1997), "Vergi aflarının vergi gelirlerine etkisi", Vergi Dünyası. 188 (1997): 39-43.
Mali Çözüm-Cover
  • ISSN: 1303-5444
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 1991
  • Yayıncı: İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

BANKA KAYNAKLARININ KOBİ'LERE AYRICALIKLI SUNUMU: KREDİ GARANTİ FONU VE FARKLI ÜLKE UYGULAMALARI

SELİM DURAMAZ

TÜRKİYE'DEKİ VARLIK BARIŞI UYGULAMALARININ VERGİ UYUMUNA VE TAHSİLATINA ETKİLERİ

Işıl Fulya ORKUNOĞLU ŞAHİN

BANKALARDA KREDİ KARTI PUAN İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Mustafa Tevfik KARTAL

BANKA KAYNAKLARININ KOBİ'LERE AYRICALIKLI SUNUMU: KREDİ GARANTİ FONU VE FARKLI ÜLKE UYGULAMALARI

Selim DURAMAZ

VERGİ USUL KANUNU KAPSAMINDAKİ VERGİ HATALARINDA İDARİ DÜZELTME YOLLARI

Ahmet ÖZTÜRK