Maliyetlerin tespitinde normal maliyet yöntemi: Tms 2 stoklar standardı ile vergi mevzuatı’nın karşılaştırılması ve uyumlaştırılması
TMS-2 Stoklar standardı, kapsamına göre maliyet hesaplama yöntemlerinden, normal maliyet yöntemini önerirken, vergi mevzuatımız tam maliyet yöntemini zorunlu kılmaktadır. Dolayısıyla normal maliyet yöntemi ve tam maliyet yöntemlerinin sabit giderlere yaklaşımlarında, muhasebe kayıtlarında farklılıklar ortaya çıkmaktadır. Çalışmamızın amacı, maliyet sistemi oluşturmada kapsamına göre maliyet yöntemlerinden tam ve normal maliyet sistemlerini karşılaştırmak ve TMS 2 Stoklar standardı ve vergi mevzuatı açısından farklılıkları ortaya çıkarmaktır. Çalışma, tekstil sektöründe iplik üretimi yapan, kapsamına göre tam maliyet yöntemi kullanarak mamul maliyetlerini hesaplayan bir işletmeden elde edilen veriler ışığında gerçekleştirilmiştir. Tam ve normal maliyet yöntemleri kullanılarak yapılan hesaplamalarsonucunda birtakım farklılıklar ortaya çıkmış, bu farklılıklar ve vergi açısından uyumlaştırma kayıtları açıklanmaya çalışılmıştır.
Normal cost method for the determination of costs: Comparison and harmonization of ias 2 inventories standard and tax legislation
While Turkish Accounting Standars-2 Inventories Standard suggests the normal cost method among the cost calculation methods according to the scope, our tax legislation requires the actual cost method. Therefore, fixed cost approaches of the normal cost method and the actual cost methods makes differences in the accounting records. The aim of our study is to compare the actual cost method and normal cost method, among the cost methods according to their scope, in creating cost system and to reveal the differences in terms of Turkish Accounting Standards 2 Inventories Standard and tax legislation. This study is conducted in the light of aquired datas from a business which is engaged in the production of yarn in the textile industry and which calculates the inventoriable costs with using the actual cost according to the scope method. Some differences are emerged as the result of calculations made with using the acutal and normal cost methods and these differences and harmonization records in terms of tax are tried to be explained.
___
- Akdoğan, Nalan ve Sevilengül, Orhan (2007). Türkiye Muhasebe Standartları ile Uyumlu Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uygulaması. 12.bs. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Basık, Ferhan Orhon, Kaya, İdil ve Yanık, Serhat (2006). Maliyet Muhasebesi Çözümlü Problemler ve Uygulaması. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Büyükmirza, Kamil (2000). Maliyet ve Yönetim Muhasebesi. 8.bs. Ankara:Barış Kitabevi
- Çetiner, Ertuğrul(2001). Üretimde Maliyet Teori ve Uygulama. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Çetiner, Ertuğrul(2007). Maliyet Muhasebesi Teori ve Uygulama. 5.bs. Ankara: Gazi Kitabevi
- Gökçen, Gürbüz, Ataman, Başak ve Çakıcı, Cemal (2011). Türkiye
- Finansal Raporlama Standartları Uygulamaları. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
- Güngörmüş, Ali Haydar, Boyar, Ender (2010). “TMS-2 Stoklar Standart Maliyet Yönteminin Uygulanması” Mali Çözüm. 109 (2010): 109-127.
- Gürsoy, Cudi Tuncer (1999). Yönetim ve Maliyet Muhasebesi. 2.bs. İstanbul: Beta Yayınları.
- Jacson, Steven R, Sawyers, Roby B. ve Jenkins, J. Gregory, (2008). Managerial Accounting: A focus on Ethical Decision Making. [y.y.] : Cengage Learning.
- Karakaya, Mevlüt (2006). Maliyet Muhasebesi. 2bs. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Kaygusuz, Sait Y (2006). “Faaliyet Tabanlı Maliyet Yöntemine Göre Genel Üretim Giderleri Fark Analizi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi. 30 (2006):152-162.
- Örten, Remzi, Karapınar, Aydın (2009). Türkiye Muhasebe Standartları ile Uyumlu Dönem Sonu Muhasebe Uygulamaları. 4.bs. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Sevgener, Sait, Hacırüstemoğlu, Rüstem (2000). Yönetim Muhasebesi. İstanbul: Alfa Basım Yayın Dağıtım.
- Şener, Recep (2008). Maliyet Yöntemleri Muhasebesi ve Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uygulaması. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Taş, Fatma (2007). Meslek Yüksekokulları İçin Maliyet Muhasebesi. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
- Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (2010). Uluslararası Finansal Raporlama Standartları(IFRS /IAS ) ile Uyumlu TMS(Türkiye Muhasebe Standartları). Ankara: TMSK
- ISSN: 1303-5444
- Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
- Başlangıç: 1991
- Yayıncı: İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası