BAĞIMSIZ DENETİMDE BİR DÖNÜM NOKTASI: ENRON OLAYI VE SARBANES - OXLEY YASASI
Piyasaların etkin bir şekilde çalışabilmesi güvenilir bilgiye bağlıdır. Yatırımcılar ve kredi verenler açısından şirketler hakkında yeterli, doğru ve güvenilir bilginin ne kadar önemli olduğu, 2001 ve 2002'nin ilk yarısında ortaya çıkan ve tüm dünyada kalıcı izler bırakan muhasebe ve denetim skandalları sonrasında kamuoyu tarafından daha iyi anlaşılmıştır. Olaylara ev sahipliği yapan ABD'den başlayarak çeşitli ülkelerde denetim standartları çeşitli açılardan yeniden ele alınmış, denetçi bağımsızlığını güçlendirecek ve denetim kalitesini arttıracak bir takım düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemelerden en önemlisi Sarbanes-Oxley yasasıdır. Bu çalışmada; skandallarda domino etkisinin başlangıç noktası olan Enron'u iflasa sürükleyen nedenler, o dönemdeki bağımsız denetime bakış ve sonrasında tepki olarak ortaya çıkan Sarbanes-Oxley yasası ele alınacak, aradan geçen 15 yıllık süreçte olayın ülkemizdeki bağımsız denetime etkisi değerlendirilecektir.
A TURNING POINT INDEPENDENT AUDIT: ENRON SCANDAL AND SARBANES - OXLEY ACT
To operate effectively in the market is dependent on reliable information. Investors and lenders enough about in terms of companies, accurate and reliable the information how important, in 2001 and 2002, the first half of emerging and better understood by the public after all the permanent traces left of the accounting and auditing scandals in the world, us to host the event starting from auditing standards in various countries was revised from various angles, to strengthen auditor independence and improve audit quality is made a number of arrangements, The most important of these regulations is the Sarbanes-oxley law. In this study; The starting point of the domino effect in the scandal with Enron's bankrupting the cause, then view our audit of the period and will be dealt with the Sarbanes-Oxley Act emerged as a response later, in the intervening 15-year period in the event of impact in our country audit will be evaluated.
___
- Gökgöz, Ahmet (2012). ''Küresel Finansal Krizin Muhasebe Temel- li Nedenleri Bağlamında Kurumsal Yönetim ve Muhasebe Meslek Etiği- nin Önemi'' Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi.26 (2012): 313-331.
- Catanach, H.Anthony, Jr. ve Ketz, J.Edward (2012). ''ENRON/Ten Ye- ars Later: Lessons to Remember''.The CPA Journal.82 (2012): 16-23.
- Can, A.Vecdi (2010). "Krizin Muhasebesi ve Muhasebenin Krizi" Mali Çözüm Dergisi.97 (2010): 21-47.
- Delikanlı, U.İhsan (2011).''Finansal Düzenlemelerin İlke Bazlı ya da Kural Bazlı Olmasının Finansal Raporların Denetim Sürecine etkisi'' An- kara Üniversitesi SBF Dergisi.66-2 (2011):73-92.
- Elitaş, Cemal (2012) Muhasebe Hilelerinin Önlenmesinde Sarba- nes-Oxley Yasası ve Alman On Adım Programının Karşılaştırılması: Türkiye İçin Yol Haritası. Ankara: Gazi.
- Güngör, A.Feridun (2003).''A.B.D.de Yeni Muhasebe Denetim Yasası ve Türkiye'deki Yansımaları.'' Muhasebe ve Finansman Dergisi.18 (2003): 75-90.
- Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (26.12.2012). Bağımsız Denetim Yönetmeliği. Ankara: Resmi Gazete (28509 sayılı).
- Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (18.03.2014). Finansal Tablolara İlişkin Görüş Oluşturma ve Raporla- ma (BDS 700) Hakkında Tebliğ, Türkiye Denetim Standartları Tebliği No: 30. Ankara: Resmi Gazete (28945 sayılı).
- Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (26.12.2012). Bağımsız Denetim Yönetmeliği. Ankara: Resmi Gazete (28509 sayılı)
- Kandemir, Canol ve Kandemir, Şenol (2012).''Enron Olayı'nı Doğru Okumak-I: Bir Çözümleme Denemesi''Muhasebe ve Denetime Bakış.37 (2012): 103-123.
- Kandemir, Canol ve Kandemir, Şenol (2012).''Enron Olayı'nı Doğru Okumak-II: Kıssadan Hisseler''Muhasebe ve Denetime Bakış.38 (2012): 85-106.
- Kırlıoğlu, Hilmi, Akyel, Nermin (2004).''Enron Sonrası Bağımsız Dene- timde Yaşananlar'' Muhasebe Finansman Dergisi.23 (2004): 28-34.
- Kılıçaslan, Harun ve S.Giter (2016). ''Kredi Derecelendirme ve Ortaya Çıkan Sorunlar'' Mücahit Maliye Araştırmaları dergisi.2 (2016): 61-81.
- Ribstein, L. E. (2002). "Market Vs. Regulatory Responses To Corpo- rate Fraud: A Critique Of The Sarbanes- Oxley Act Of 2002". Journal Of Corporation Laws.2 (2002): 1-68.
- Stiglits, Josepb E. (2004). Dünyanın En Parlak 10 Yılının Hikâyesi - 90'ların Yükselişi, İstanbul: CSA Global Yayın Ajansı.
- Sarıoğlu, Kerem (2002).'' Enron Olayı'' Yönetim dergisi.41 (2002): 49-53.
- Sermaye Piyasası Kurulu (02.11.2002). Bağımsız Denetim Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Seri: X, No:19. Ankara: Resmi Gazete (24924 sayılı).
- Sermaye Piyasası Kurulu (12.06.2006). Sermaye Piyasasında Bağım- sız Denetim Standartları Hakkında Tebliğ Seri: X, No:22. Ankara: Res- mi Gazete ( 26196 sayılı).
- Sermaye Piyasası Kurulu (28.6.2013). Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Seri: X, No: 28. Ankara: Resmi Gazete (28691 sayılı).
- Şavlı, Tuba (2016). "Türkiye'de Bağımsız Denetimde Rotasyon: Düzen- lemeler, Uygulamalar ve Öneriler" Mali Çözüm Dergisi.134 (2016): 37-57.
- Toraman, Cengiz (2002). ''Enron Olayı ve Bu Olaydan Çıkarılması Ge- reken Dersler'' Muhasebe ve Finansman Dergisi.15 (2002): 84-90.
- Uzay, Şaban (2004 Kasım). ''Türkiye'de denetçi bağımsızlığı'' Muhase- be Öğretim Üyeleri Bilim ve Dayanışma Vakfı Konferansı, İstanbul'da sunulan bildiri.
- Yazıcı, Mehmet (2009). "Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Önemi ve Denetimi" Maliye ve Finans Yazıları.82 (2009): 1-17.
- Yükçü, Süleyman ve Koçakoğlu, Özlem (2016). "Halka Açık Şirketler Muhasebe Gözetim Kurulu (Public Company Accounting Oversight Board - PCAOB) Denetim Kalitesi Göstergeleri" Muhasebe Bilim Dünyası Der- gisi.18 (2016): 265-293.
- Rezaee, Zabihollah ve Riley, Richard (2010). Financial Statement Fra- ud Prevention and Detection. ABD: John Wiley&Sons, Inc.