MARDİN-DERİK-MAZIDAĞI ÇEVRESİNDEKİ FOSFATLI TABAKALARIN JEOLOJİSİ

Etüd edilen alan Mardin-Derik-Mazıdağı blokunda bulunan yaklaşık 700 km2 lik çevreyi içine alır. Yaşlı Paleozoike mensup klastik kayaçlardan meydana gelmiş bir taban üzerinde diskordan olarak Kretaseye ait karbonatik sedimanlar oturmaktadır. Karababa ünitesine ait Turonien kalkerleri içinde iki fosfat horizonu bulunmaktadır. Sedimanların kalınlık ve fasieslerinin etüdleri, sedimantasyon ile linsedimanter strüktürleri arasında belirli ilişkilerin bulunduğuna işaret eder. Turoniendeki sinsedimanter hareketlerin de büyük bir ihtimalle, sonunda Mardin antiklinalinin meydana gelmesi ile nihayet bulan hâdisenin öncüsü olduğu anlaşılmaktadır.

GEOLOGIE DER PHOSPHATFÜHRENDEN SCHICHTFOLGE DES RAUMES MARDİN- DERİK -MAZIDAĞI

Das untersuchte Gebiet umfasst ca 700 km2 im Gebiet der Schwelle von Mardin - Derik - Mazıdağı. Über einem Sockel altpaläozoischer, klastischer Gesteine liegen diskordant karbonatische Sedimente der Kreide. Turon-Kalke der Karababa Einheit enthalten zwei Phosphathorizontc. Studien der Fazies und der Mächtigkeiten der Sedimente zeigen konkrete Zusammenhänge zwischen der Sedimentation und den synsedimentären Strukturen. Die synsedimentären Bewegungen des Turon sind sehr wahrscheinlich Vorläufer der Tektonik, die schliesslich in der Ausbildung der Mardin Antiklinale gipfelte.

___

  • BEER, H. (1964) : Geologische Untersuchung der Phosphatvorkommen westhch Derik im Vilâyet Mardin. M.T.A. Rap. (yayınlanmamış), Ankara.
  • (1965) : Geologische Untersuchung der Phosphatlâgerstâtte von Taşıt im Vilâyet Mardin. M.T.A. Rap. (yayınlanmamış), Ankara.
  • DAĞER, Z. (1964) : Paleontolojik rapor M.T.A. no. 11.
  • N. (1964) : Paleontolojik rapor. M.T.A. no 185.
  • KELLOGG, H. E. (1960) : Report about oil exploration in the Mardin area. American Overseas Petroleum Limited (yayınlanmamış), Ankara.
  • KRAEFF, A. (1966) : Mineralojik rapor. M.T.A. no. 939-4869.
  • MONCIARDINI, CH. & SLANSKY, M. (1965) : Contribution â l'etude de la sedimentation phosphatee en Turquie. B.R.G.M. (yayınlanmamış), Paris.
  • MOSES, H. F. (1934) : Türkiye cenubu şarkisinde Mardin-Gizre mıntakası jeoloji raporu. M.T.A. Rap. no. 212 (yayınlanmamış), Ankara.
  • ÖZTÜMER, E. (1965) : Paleontolojik rapor. M.T.A. no. 54.
  • SCHMIDT, G. (1965) : Proposed rock unit nomenclature. Petroleum District V, Southeast - Turkey. Turkish Association of Petroleum Geologists, Ankara.
  • SHELDON, R. (1957) : Physical stratigraphy of thc Phosphoria formation in NW Wyoming. Geological Survey Bulletin, 1042-E.
  • (1962) : Reconnaissance for phosphate in Turkey. Publication of the Mining Assistance Commission, Ankara.
  • TOLUN, N. (1960) : Güneydoğu Anadolu'nun tektoniği ve stratigrafisi. İst. Üniv. Fen. Fak. Mecm., seri B, cilt XXV, sayı 3-4.
  • (1961) : 1:500 000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası Diyarbakır Paftası izahnamesi. M.T.A. Yayınl., Ankara.
  • TROMP, S. W. (1940) : Mikrofaunal ve yeraltı donelerinin yeniden tefsirine müstenit Cenubuşarki Türkiye'nin petrol imkânları hakkında bir iptidai rapor. M.T.A. Rap. no. 1216 (yayınlanmamış), Ankara.
  • WANDERSCHMIDT, H. (1933) : Türkiye'nin Cenubuşarkisinde, Mardin mıntakasının stratigrafisi hakkında rapor. M.T.A. Rap. no. 226 (yayınlanmamış), Ankara.