KUZEY TÜRKİYE'DE PONTİDLER'DEN ALINAN BAZI BAZALTOYİD VE CEVHERLERİN PALEOMANYETİK İNCELENMESİ

Küre sahasındaki bazik kayaçlar ve sülfit cevherlerinin Paleomanyetik özellikleri incelenmiştir. Devamlı dönüşümlü-alan demanyetizasyon çalışmaları, dasit dışında tüm kayaçlarda karakteristik kalıntı manyetizasyonun bulunduğunu göstermiştir. Elde edilmiş olan jeomanyetik kutuplar aşağıda gösterilmiştir: Bazalt ve kuvars diyabaz (en yaşlı): D = 59°, I = + 66°, = 4.8, kutup 49°K, 93°D Diyabaz: D = 210°, I = — 15°, = 15.0, kutup 47°K, 167°D Masif sülfit cevherleri: D = 107°, I = + 63°, = 8.7, kutup 18°K, 80°D Peridotit: D = 131°, I = -f 54°, = 10.9, kutup 2°G, 72°D Amfibolitleşmiş diyabaz (en genç) : D = 293°, I = + 59°, = 12.6, kutup 40°G, 145°D En yaşlı ve en genç kayaçların kutup pozisyonları arasındaki boylam farkının inceleme alanının Permiyen sonrasında, Afrika kıtasına kıyasla saat yönü aksine bir rotasyona maruz kalmış olmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Ayrıca hemen belirtmek gerekir ki, Küre sahasında, yerel rotasyonel hareketlerin varlığına işaret eden belirtiler de mevcuttur.

Anahtar Kelimeler:

KUZEY TÜRKİYE, PONTİDLER, BAZALTOYİD

A PALEOMAGNETIC STUDY OF SOME BASALTOIDS AND ORES FROM THE PONTIC RANGES, NORTHERN TURKEY

The paleomagnetism of basic rocks and sulfide ores has been studied in the Küre area, Pontic Ranges, Turkey. Progressive alternating-field demagnetization revealed a characteristic remanent magnetization in all investigated rock types except a dacite. The following virtual geomagnetic poles were obtained: The longitudinal difference in pole positions between the oldest and the youngest rocks is interpreted as being due to a post-Permian counter-clockwise rotation of the studied region in relation to the African continent. In addition, there are indications of local rotational movements within the Küre area.

Keywords:

A PALEOMAGNETIC, SOME BASALTOIDS, THE PONTIC RANGES,

PDF

___

Brinkmann, R., 1976, Geology of Turkey: Enke Verlag, Stuttgart.
Digico Computers, 1975, Balanced Fluxgate Rock Magnetometer Hand book.
Fisher, R. A., 1953, Dispersion on a sphere: Proc. Roy. Soc. (London), A. 217.
Girdler, R. W., 1968, A paleomagnetic investigation of some Late Triassic and Early Jurassic Volcanic rocks from the northern Pyrenees, France, Ann. de Geophys., 24 (2).
Gregor, C. B. ve Zijderveld, J.D.A., 1964, Paleomagnetism and the Alpine tectonics of Eurasia, 1. The magnetism of some Permian red sandstones from northwestern Turkey: Tectonophysics, l (4).
ve Nairn, A. E. M., 1971, Paleomagnetic result from Lebanon: Trans. Am. Geophys. Union, 52 (4).
Güner, M., 1979-1980, Küre civarının masif sülfit yatakları ve jeolojisi, Pontidler (Kuzey Türkiye): Maden Tetkik ve Arama Enst. Derg., 93/94, 65-110.
Irving, E.; Tanczyk, E. ve Hastie, J., 1976, Catalogue of paleomagnetic directions and poles. Fourth issue: Geomag., 6. Ottawa, Canada.
Ketin, İ., 1962, 1:500 000 ölçekli jeolojik harita ve izahnamesi (Sinop): MTA Yayl.
Khramov, A.N., 1973, Paleomagnetic directions and paleomagnetic poles. Issue 2: All-Union Oil Geol. Res. Inst., Moscow.
Kovenko, V., 1944, Küre'deki eski bakır yatağı ile yeni keşfedilen Aşıköy yatağının ve Karadeniz orta ve doğu kesimleri sahil bölgesinin metallojenisi: MTA Mecm., 9 (2/32).
Martin, D.L.; Nairn, A.E.M.; Noltimier, H.C.; Petty, M.H. ve Schmitt, TJ., 1978, Paleozoic and Mesozoic paleomagnetic results from Morocco: Tectonophysics, 44.
McElhinny, M.W.; Briden, J.C.; Jones, D.L. ve Brock, A., 1968, Geological ve geophysical implications of paleomagnetic results from Africa: Rev. Geophys., 6,2.
-, 1973, Palaeomagnetism and plate tectonics: University Press, Cambridge.
Nairn, A.E.M., 1959, A paleomagnetic Survey of the Karroo system: Overseas Geol. Mineral Resources (Gt. Brit.), 7.
, 1964, Paleomagnetic measurements on Karroo and post-Karroo rocks: Overseas Geol. Mineral Resources (Gt. Brit.), 9.
Opdyke, N.D., 1964, The paleomagnetism of the Permian red beds of southwest Tanganyika: J. Geophys. Res., 69.
Pavoni, N., 1961, Die nordanatolische Horizontalverschiebung: Geol. Rundschau, 51.
Phillips, J.D. ve Forsyth, D., 1972, Plate Tectonics, Paleomagnttism and the Opening cf the Atlantic: Bull. Geol. Soc. America, 83, 6.
Sarıcan, K., 1968, Bakibaba cevher yatağı arama ve değerlendirme çalışmaları raporu, (Küre): Etibank Karadeniz Bakırları Arama Şantiye Şefliği Rap. (yayımlanmamış).
Sirunyan, in: Khramov, A.N. (ed)., 1975, Paleomagnetic directions and paleomagnetic poles. Issue 3: All-Union Oil Geol. Res. Inst., Moscow.
Van den Ende, C., 1970, Secular variation in Permian redbeds from the Dome de Barrot, France in: Paleogeophysics, ed. by S.K. Runcorn. Academic Press, London.
Van der Voo, R. ve French, R.B., 1974, Apparent polar wandering for the Atlantic-bordering continents: Late Carboniferous to Eocene: Earth Sci. Rev., 10.
Van Everdingen, R.O., 1960, Paleomagnetic analysis of Permian extrusives in the Oslo region, Norway, Skrifter Norske Videnskaps-Akad. Oslo, I: Mat. -Naturv., Klasse 1