DOĞU KARADENİZ-KÜÇÜK KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ METALOJENİK ZONLAR VE BUNLARIN METALOJENİK ÖZELLİKLERİ
Jeosenklinal gelişmenin Kimmerien-Alpin süresinde, birtakım metalik kuşaklar içinde meydana gelen endojenik yatakların dağılımındaki zonlaşmanın ve bu kuşaklarla Küçük Kafkasya sahasındaki tektonik zonlar arasındaki ilginin varlığı son 30 yıl içinde tedricî bir şekilde kabul edilmiştir. Tektonik ile tektonikle ilgili metalojenik zonlaşmalar hakkındaki ilk fikirler A.N. Pafengol'ts ve I.G. Magakyan tarafından ileri sürülmüştür ve bu şahıslar 1943-44 yıllarında, söz konusu sahadaki metalojenik zonlaşmanın nüvesini tespit etmişlerdir. Magakyan, Küçük Kafkasya'- nın metalojenisi konusuna daha aşina bir araştırıcıdır ve kendisine ait zonlaşma metodu geniş çapta kabul edilmiştir (Magakyan, 1960, 1962, 1963). Küçük Kafkasya'nın metalojenisi ile ilgili en önemli sonuçlardan bazıları şunlardır: tektonomagmatik evrimin ispatlanması ve bunun metalojenik anlamda tanımlanması, «B» tipi jeosenklinal gelişimi ve bunun özellikleri (Smirnov, 1962, 1963, 1968); metalojenezin karakteristikleri ve sahada gösterdiği zonlaşma (Tvalchrelidze, 1966); Adjaro-Trialete zonundaki metalojeni (Nadiradze et al., 1962) ve benzerleri.
Anahtar Kelimeler:
DOĞU KARADENİZ, KÜÇÜK KAFKASYA BÖLGESİ, METALOJENİK ZONLAR
METALLOGENIC ZONES IN THE EASTERN BLACK SEA - MINOR CAUCASUS REGIONS AND DISTINGUISHING FEATURES OF THEIR METALLOGENY
Recognition of spatial zoning in the distribution of endogenic deposits, that originated during the Kimmerian - Alpine period of geosynclinal development within certain metallic belts, and relationships of these belts to tectonic zones in the Minor Caucasus area has been gradually accepted during the last three decades. The first ideas about tectonic and related metallogenic zoning belong to A.N. Pafengol'ts and I.G.Magak'yan, who during 1943-44 established the nucleus of recent metallogenic zoning in this area. The latter is one of the best known explorers of Minor Caucasus metallogeny and his zoning is well accepted (Magak'yan, 1960, 1962, 1963). Some of the most important results, i.e. in the Minor Caucasus metallogeny, may be pointed out as follows: proof of the tectono-magmatic evolution and its identification, in metallogenic sense, namely «B» -type of geosynclinal development and its features (Smirriov, 1962, 1963, 1968), characteristics of metallogeny and its zoning in the entire area (Tvalchrelidze, 1966), metallogeny of the Adjaro-Trialete zone (Nadiradze et al., 1962), and similar.
___
- AZiZBEKOV, N. A. et al. (1965) : Metallogeny of volcanogenic formations of Minör Caucasus. In the book «Problems of metallogeny», Nedra- Press, Moskow (in Russian )
- BERNARD, J. (1971) : Isogenetic Pb + Zn mineral association of Turkey (in print).
- BUSER, S. (1970) : Geologie der umgebung des Kupferbergworks Murgul. M.T.A. Rep. (unvcröffentlich) , Ankara.
- GÜMÜŞ, A. (1970) : Türkiye metalojenisi. 1:2500000 ölçekli Türkiye Metalojenik Haritasının îzahı. M.T.A. YaymL, no. 144, Ankara.
- KETİN, İ. (1969) : Kuzey Anadolu fayı hakkında. M.T.A. Derg., no. 72, Ankara.
- KRAUS, E. (1958) : Doğu Anadolu orojenleri ve bunların şariyaj mesafeleri. M.T.A. Derg., no. 51, Ankara.
- MAGAK'YAN, I. G. (1960) : Structural-metallogenic zones of Minör Caucasus, In the book «Regularities in distribution of the mineral raw materials», vol. 3, Ac. Sci. U. S. S. R., Moskovv (in Russian).
- et al. (1962) : The condition of origin and distribution of the copper-molybdenum porphyry ores in Armenia. Ditto, vol. 5, Ac. Sci. U.S.S.R., Moskovv (in Russian).
- (1963) : On the primary zoning in the distribution of different ore formations on the territory of the Armenian S.S.R. Czech. Ac. Sci., Prague.
- MAUCHER, A. et al. (1962) : Geologisch-Lagerstattenkundlische Untersuchungen in Ostpontischen Gebirge. Bayerische Akademie der Wissenschaften, Neue Folge, Heft 109, München.
- NADIRADZE, V. P. et al. (1962) : The condition of origin and regularities in distribution of endogenic deposits in SE Georgia. In the book «Regularities in distribution of the mineral raw materials», vol. 5, Ac. Sci. U.S.S.R., Moscow (in Russian).
- OVALIOĞLU, R. (1969) : Türkiye bakır-çinko-kurşun madenleri ve bunların arama-değerlendirme problemleri. M.T.A. Rap. (yayınlamamış), Ankara.
- POLLAK, A. (1961): Karadeniz sahilinde, Giresun vilâyeti dahilinde Lahanos cevher yatakları. M.T.A. Derg., no. 56, Ankara.
- SMİRNOV, V. I. (1962) : Metallogeny of geosynclines. In the book «Regularities in distribution of the mineral ravv materials», vol. 5, Ac. Sci. U.S.S.R., Moscovv (in Russian).
- (1963) : Order of endogenous ore zoning. Czech. Ac. Sci., Prague.
- (1968) : Pyritic ore deposits. In the book «Genesis of endogenic ore deposits», Nedra-Press, Moscovv (in Russian).
- TVALCHRELIDZE, G. A. (1966) : An attempt of classification of endogenic deposits in folded regions (on metallogenic base). Nedra-Press, Moscovv (in Russian).
- ISSN: 0026-4563
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 1950
- Yayıncı: Cahit DÖNMEZ