YEREL YÖNETİMLERDE KARAR ALMA SÜRECİ: ADANA KENTSEL OTOBÜS ULAŞIM HİZMETLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Hızla artan kentleşme ve nüfus yoğunluğuna paralel olarak kontrolsüz bir şekilde büyüyen kent makroformuna karşılık kent mekanında yaşanan bu büyüme nedeniyle artan ulaşım hizmet taleplerinin karşılanamaması günümüzde büyükşehirlerin en büyük sorunları olarak karşımıza çıkmaktadır. Sorunun çözümü noktasında oluşturulan koordinasyon merkezleri, hizmet sınırları içerisinde ulaşımı kesintisiz sağlamak konusunda vatandaşa karşı sorumluluğu olan belediye yönetimlerinin kentsel ulaşım hizmet sunumunda mali ve idari yetersizliklerden dolayı başarısız olmasıyla toplu taşımacılık sektörünün bir parçası haline gelen özel teşebbüslerin meydana getirdiği çok katmanlı karar mekanizmaları ve çok aktörlü yapının incelenmesini elzem kılmaktadır. Kentsel ulaşım hizmetlerinin kim tarafından sağlanacağı, nasıl sağlanacağı, hangi karar mekanizmaları ve aktör yapısına sahip olacağı gibi sorular, kentsel ulaşım talep ve ihtiyaçlarının giderilebilmesi, belirli bir eşgüdüm, uyum ve düzen içerisinde hızlı, etkin, verimli ve erişilebilir bir ulaşım koordinasyonunun sağlanması adına cevaplanması gereken sorulardır. Bu sorular ışığında çalışmanın temel amacı, Adana ili örneği üzerinden kent içi otobüs ulaşım hizmetlerinin karar alma, hizmetin sevk ve idaresi ve sunum süreçlerini irdelemektir. Çalışmada 1998-2020 yılları arasında Adana Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Merkezi Genel Kurulu’nda alınan kararların tümü incelenmiş olup karar tipleri, karar sayılarının yıllara göre yüzdelik değişimi, karar sonuçları, kararlar alınırken incelemeler yapan komisyon çeşitleri, hangi konular üzerinde kararlar alındığı ve karar mekanizmasında yer alan çoklu aktörel yapılar ele alınmıştır. Çalışmada, kent içi otobüs ulaşım hizmetlerinin verilmesi aşamasında karar alma süreci, sürecin sevk ve idaresi ve hizmetin sunumu aşamalarında farklı aktörlerin baskın olduğu ve bu durumun her aşamada farklı çatışmaları beraberinde getirdiği vurgulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Yerel Yönetim, Karar Alma, Kentsel Ulaşım Hizmetleri, Kentiçi Toplu Taşıma, Çok Aktörlü Yapı

DESICION MAKING PROCESS IN LOCAL GOVERNMENTS: A REVIEW ON ADANA URBAN BUS TRANSPORTATION SERVICES

In response to the urban macroform that grows uncontrollably in parallel with the population density and rapidly increasing urbanization, the inability to meet the increasing transportation service demands due to the growth in the urban space is the biggest problem of the metropolitan cities today. At the point of solving the problem, it is essential to examine multi-layered decision mechanisms and multi-actor structure created by the coordination centers created, the municipal administrations that have responsibility to the citizens in providing uninterrupted transportation within the service boundaries, and private enterprises that have become part of the public transport sector, as local governments fail to deliver urban transport services due to financial and administrative inadequacies. Questions such as who will provide urban transportation services, how they will be provided, which decision mechanisms and actor structure will have been questions that need to be answered in order to ensure a fast, effective, efficient and accessible transportation coordination in a certain harmony. In the light of these questions, the main purpose of the study is to examine the decision-making, management and delivery processes of urban bus transportation services through the example of Adana province. In the study, all of the decisions taken at the Adana Metropolitan Municipality Transportation Coordination Center General Assembly between 1998 and 2020 were examined, and the decision types, the change of decision numbers by years, decision results, commission types, decision issues and multiple actor structures in the decision mechanism were discussed. In the study, it is emphasized that different actors are dominant in the decision-making process, the management and administration of the process and the service delivery stages, and this situation brings different conflicts at each stage.

Keywords:

Local Government, Decision Making, Urban Transportation Services, Urban Publis Transport, Multiple Actor Structure,

PDF

___

Abbasgil, E. (1994). İstanbul’daki toplu taşımacılık kapsamında raylı sistemlerin değerlendirilmesi: Esenler- Aksaray hızlı tramvay örneği. İstanbul. (Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul).
Aktepe, E. (2019). Small entrepreneurs in urban bus public transportation in Ankara: government failure or market failure? [Thesis (Ph.D.) -- Graduate School of Social Sciences.Urban Policy Planning and Local Governments.]. Middle East Technical University.
Aktepe, E. (2020a). Kamu yetersiz kalınca: kentsel ulaşım hizmetlerinin sunumunda küçük girişimcilik kesiminin meşrulaştırılması. İdealkent, 11(29), 432-453.
Aktepe, E. (2020b). Small Entrepreneurs in Urban Bus Public Transportation in Ankara: Government Failure or Market Failure?. Ankara: Gazi Kitabevi.
Alıcı, O. V. (2017). Büyükşehir belediyelerinin koordinasyon görevi: Aykome ve Ukome uygulamaları. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 8(21), 259-277.
Altheide, D. (1996). Process of Document Analysis. In D. Altheide (Eds.), Qualitative Media Analysis (pp. 23- 43. Thousand Oaks: SAGE Publications:
Berkün, S. (2017). Kamu açısından yönetim. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 6(16), 638-664.
Corbin, J. & Strauss, A. (2008). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. Thousand Oaks: Sage
Demirelli, L. (2018) Türkiye’de Kentsel Ulaşım Politikasındaki Değişimin Yapısalcı Analizi (1946-1980) Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı Doktora Tezi.
Eryılmaz, B. (2012). Kamu Yönetimi Düşünceler-Yapılar-Fonksiyonlar-Politikalar. (Genişletilmiş ve Gözden Geçirilmiş Baskı). Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
Feibel, E. (1986). Paratransit and Urban Public Transport Policy in Low and Medium-Income Countries: A Case Study of Istanbul Turkey. North Carolina: University of North Carolina.
Heinelt, H. (2010). Governing Modern Societies: Towards Participatory Governance. Cilt 13. U.S and Canada: Routledge
Jessop, B. & Sum, N. (2000). An entrepreneurial city in action: Hong Kong's emerging strategies in and for (inter) urban competition. Urban Studies, 37, 2287-2313.
Kızılboğa, R. & Alıcı, O. V. (2011). Belediyelerin Denetiminde Farklı Bir Model Önerisi, Mevzuat Dergisi, 14(167), 1-11.
Memişoğlu, D. (2015). Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Değişim ve Dönüşümü. Antalya: Bekad Yayınları.
Razin, E. (2000). The Impact of Local Government Organization on Development and Disparities — A Comparative Perspective. Environment and Planning C: Government and Policy, 18(1), 17–31.
Schiller, L. P., Bruun, E. & Kenworthy R. J. (2010). An Introduction to Sustainable Transportation Policy, Planning and Implementation, Londra.
Susilo, Y. (2010). Paratransit. In K. Button H. Vega, & P. Nijkamp (Eds.), A dictionary of transport analysis ( pp. 294-296). London: Edward Elgar Publishing Limited.
Taştekin, A. (2020). Türkiye'de sivil toplum örgütlerinin yerel karar alma sürecine katılımı. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10 (19), 195-211.
Tekeli, İ. & Okyay, T. (1981). Dolmuşun Öyküsü. Ankara: Çevre ve Mimarlik Bilimleri Derneği.
Tekeli, İ. (1977). Dolmuşun geri kalmış ülke kentlerinde ortaya çıkma nedenleri. Devrimci Belediyeler Dergisi, 3, 11-16.
Tekeli, İ. (2003). Yönetim Kavramı Yanı Sıra Yönetişim Kavramının Gelişmesinin Nedenleri Üzerine Türkiye’de Kamu Yönetimi. Ankara: Yargı Yayınları.
Tekeli, İ. (2009). İstanbul ve Ankara İçin Kentiçi Ulaşım Tarihi Yazıları, İlhan Tekeli Toplu Eserler-9. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt.
UNFPA, (2020). Dünya nüfus raporu 2020. 14 Şubat 2021 tarihinde https://turkey.unfpa.org/tr/publications/unfpa-d%C3%BCnya-n%C3%BCfus-raporu-2020-%C3%B6zeti, adresinden edinilmiştir.
Vuchic, V. R. 2007. Urban Transit Systems and Technology. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc
Wach, E. & Ward, R. (2013). Learning about qualitative document analysis. IDS Practice Paper in Brief, ILT Brief. Retrieved 13 August 2013 from www.ids.ac.uk. Brighton: IDS.
World Population Bureau, (2021). 14 Şubat 2021 tarihinde https://www.prb.org/2020-world-population-data- sheet/, adresinden edinilmiştir.
Yıldız, M. & Sobacı, M. (2013). Kamu Politikası-Kuram ve Uygulama. Ankara: Adres Yayınları.