Bu araştırma, halk elinde yetiştirilen Anadolu mandalarında bazı vücut ölçülerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın hayvan materyalini Çorum’da üç işletmede bulunan 1 yaş ve üzeri 73 baş manda oluşturmuştur. Veriler 2013 yılında alınmıştır. En küçük kareler ortalamaları cidago yüksekliği için 123.8±0.80 cm, sağrı yüksekliği için 119.0±0.85 cm, kuyruk sokumu yüksekliği için 104.9±0.76 cm, vücut uzunluğu için 114.9±1.25 cm, göğüs çevresi için 181.5±1.58 cm, göğüs derinliği için 63.7±0.72 cm ve sağrı uzunluğu için 23.6±0.29 cm bulunmuştur. Çevre faktörlerinden işletmenin sağrı yüksekliği (p<0.001), kuyruk sokumu yüksekliği (p<0.001), göğüs çevresi (p<0.01) ve göğüs derinliğine (p<0.01) etkisi önemli; incelenen bütün vücut ölçülerine cinsiyetin etkisi önemsiz, yaşın etkisi ise önemli (p<0.001) olmuştur. Vücut ölçüleri arasında pozitif, yüksek (0.582 - 0.927 arasında) ve önemli (p<0.001) korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Sonuç olarak halk elindeki Anadolu mandalarında çeşitli morfometrik özellikler için tespit edilen ortalamaların, ırk için sınırlı düzeyde bildirilen değerlerden genellikle daha düşük olduğu görülmüştür.

Some morfometric traits of Anatolian Buffaloes reared at village conditions were evaluated. Data were collected from 73 buffaloes aged from 1 to 8+ years old, kept at 3 private farm in Çorum province, in the middle Black Sea Region of Turkey in 2013 year. Data were analysed with the least squares procedures. The least squares means were 123.8±0.80 cm for wither height, 119.0±0.85 cm for rump height, 104.9±0.76 cm tail base height, 114.9±1.25 cm for body length, 181.5±1.58 cm for chest girth, 63.7±0.72 cm for chest depth and 23.6±0.29 cm for rumph length. The effects of farm on rump height (p<0.001) and tail base height (p<0.001) and chest girth (p<0.01) and chest depth (p<0.01) were significant, while the effects of age on all investigated traits were important (p<0.001). On the other hand, gender had no significant effect on the all traits. The positive and high (0.582 - 0.927) (p<0.001) correlation coefficients were calculated among morfometric traits. In conclusion, the means for morfometric traits in Anatolian buffaloes reared at village conditions in this study was generally lower than those of a limited number research published before