Koyunlarda mineral dengesizlikleri verim düşüklüğüne, yapağı dökülmesine erginliğin gecikmesine ve üretim performansında kayba yol açabilir. Özellikle dengesizliklerin çoğu zaman spesifik olmayan belirtilerle seyretmesi ve birden fazla mineralin olaya iştirak etmesi tanıyı güçleştirir. Bu gibi bozuklukların tanısı ancak minerallerin vücut sıvıları ve dokuları düzeyinde incelenmesi ile mümkündür. Bu çalışmada Türkiye'nin koyun populasyonunda önemli bir yer işgal eden Akkaraman ve Melez koyunlarına ait kan serumu ve yapağı örneklerinde mineral düzeyleri ile yem örnekleri analiz edilmiş ve karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar ve ortalama değerlerin istatistik önemlilikleri Tablo 1 ve 2' de, yem Cu ve Zn düzeyleri ise Tablo 3' de sunulmuştur. Serum Na, K, Ca, Cu ve Zn düzeyleri açısından her iki koyun ırkı arasında önemli bir farklılık bulunamazken Mg düzeylerinin melezlerde önemli derecede yüksek (P<0.001) olduğu tespit edilmiştir. Serum Cu konsantrasyonu ortalamalarının her iki ırkta da normal sınırlar içinde bulunduğu fakat Akkaraman koyunlarda yapağı Cu düzeyinin kritik düzeylerde olduğu tespit edilmiştir. (4.87 ± 1.35 mg/g). Serum Zn düzeyleride normal sınırlar içinde bulunurken yapağı Zn düzeyleri her iki ırkta da düşük bulunmuştur. (Melezlerde 54.43 ± 14.26 mg/g, Akkaramanlarda ise 53.32 ± 8.75 mg/g). Yem örneğinde Cu ve Zn düzeyleri sırasıyla 8.7 mg/g ve 182.8 mg/g olarak tespit edilmiş Cu/Zn oranı ise 1/21 olarak hesaplanmıştır. Yapağı Zn düzeylerinin rasyonun Zn düzeyleriyle paralellik içinde olmadığı saptanmıştır. Yapağı Na, K ve Cu düzeyleri açısından iki ırk arasında istatistik önemli farklılıklar tespit edilmiştir. Bu farklılığın Melez yapağılarının bazılarının hafif de olsa renkli olmasından kaynaklanabileceği görüşündeyiz. Sonuç olarak, Akkaraman yapağı örneklerinde Cu ve Zn düzeylerinin Melez yapağı örneklerinde ise Zn düzeylerinin referans değerlerinden düşük olduğu ortaya çıkmıştır. Bu son bulguya dayanılarak bilhassa Akkaraman koyunların gebelik ve mevsim gibi bazı faktörlerin varlığında yapağı kalite bozukluğuna veya dökülmesine meyilli oldukları bu nedenle de özellikle gebelik durumunda rasyondaki Cu/Zn oranının çok iyi dengelenmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.

Les déséquilibres minéraux, chez les brebis, peuvent produire la perte de production, de performance, l' alopecie, et une maturation retordée. Le diagnostic clinique dans le cas de carences en oligo-elements chez les moutons est difficile a etablir les symptames étant peu caractéristiques et sauvent communs a plusieurs carences. Le diagnostic de telles alterations n'est posible de déterminer et d'étudier les mineraux qu'aux nivéaux du sol, de la plante, du fourrage, des liquides et des tissus du corps. Dans ce travail, on a déterminé et compare les niveaux mineraux sur les échantillons du serum, et du poil provenant des birebis d' Akkaraman et de Hybride qui constituent une place importante dans la population du cheptel en Turquie. On a aussi déterminé les niveaux du cuivre et du zinc du fourrage. Les valeurs moyennes qui ont été obtenues et leurs importances Statistiques Sont presentees dans les tableaux 1 et 2. les resultats d' Analyse des Cu et Zn du fourage sont aussi presentes dans le tableau 3. On a trouvé que les niveaux Na, K, Ca, Cu et Zn n' étaient pas differénts entre deuxraces, mais celui de Mg etait plus eleve chez la race de hybride que celle d'Akkaraman (P<0.001). Les valeurs moyennes du cuivre du sérum etaient entre les limites normales physiologiques mais celles du cuivre du poil etaient sux niveaux critiques les brebis d' Akkaraman (4.87 ± 1.35 mg/g). Les niveaux du Zn du serum étaieut entre des limites normales physiologiques. pourtant les niveaux du poil etaient dinimues chez les deux races. (Ils étaient de 54.43 ± 14.26 mg/g chez les hybride et de 53.32 ± 8.75 mg/g chez les Akkaramans). Dans l'échantillon du fourrage, les valeurs du Cu et du Zn étaient respectivement de 8.7 mg/g et 182.8 mg/g et la proportion du Cu/Zn a été calculée comme 1/21. On a déterminé que les niveaux du Zn des Poils ne presentaient pas un parallélisme avec la valeur du Zn de la ration. On a déterminé statistiquement des differences importantes entre les deux races du point de vue des mineaux Na, K et Cu des poils. A notre avis, selons les resultants obtenus, les facteurs comme la grossesse, et la saison, particuliérement chez les brebis d'Akkaraman, produisaient l'alopécie et la perturbation de qualite de la laine, c'est pourquoi on a conclut qu'il est nécessaire, surtout dans la grossesse, d'équilibrer trés bien la proportion du Cu/Zn dans la ration,