ÇEViRiBiLiM EĞiTiMi: KAPSAMI, AMAÇLARI VE BiR PROGRAM YAPILANMASI ÜZERiNE DÜŞÜNCELER

Burada ta1t1§maya ac;mak istedigim konular c;eviri boliimlerinin amac;- lan, bu boliimlerin adlandmlmas1 ve kapsam1 tizerinde yogunla§1yor. Bu c;ah§mamn 91kI§ noktas1 bir c;eviri programm1 gtintin ko§ullanna uygun olarak yap1land!fma c;ah§malarmda ortaya 91kan sorular/sorunlar olmu§- tur. Bu sorular/sorunlar oncelikle boyle bir programm amac1 konusundaortaya 91kmaktad!f. Dniversitelerin Mtitercim-Terctimanhk boliimlerinin tamtim yaz1lannda bu programlann kurulu§ amacmm mtitercim ve terctimanlar yeti§tirmek oldugu belirtilmektedir. Belki aslmda diger boliimlerde de yer alan benzer amac;lar sonucu, belki de toplumumuzda yaygm olarak bulunan bu tiniversite diplomas1yla meslek ve i§ sahibi olma beklentisi bizlere de bu boliimlerin tek ve esas amacmm c;evirmen yeti§tirmek oldugu dti§tincesini vermekte. l§in bir ba§ka yam da, ozellikle sosyal bilim- /ler alanmdaki boliimlerden mezun bir ogrencinin egitimi s1rasmda edindigi bilgilerden yararlanarak ve bunlan kullanarak degi§ik alanlarda c;ah§- masmm normal gortiliirken, bir c;eviri boliimti mezununun c;evirmen olarak c;ah§(a)mamasmm ba§ans1zhk olarak alg1lanabilmesi. Aslmda bunun temelinde Mla c;evirinin, daha dogrusu c;eviribilimin, c;ok sm1rh ve dar bir alan olarak gortinmesinin ve bu alanda sadece c;eviri uygulamasmm ogrenilecegi ve bunun sonucu da sadece c;evirmen olunabilecegi gibibir kamnm oldugunu dti§tintiyorum.

ÇEViRiBiLiM EĞiTiMi: KAPSAMI, AMAÇLARI VE BiR PROGRAM YAPILANMASI ÜZERiNE DÜŞÜNCELER

Burada ta1t1§maya ac;mak istedigim konular c;eviri boliimlerinin amac;- lan, bu boliimlerin adlandmlmas1 ve kapsam1 tizerinde yogunla§1yor. Bu c;ah§mamn 91kI§ noktas1 bir c;eviri programm1 gtintin ko§ullanna uygun olarak yap1land!fma c;ah§malarmda ortaya 91kan sorular/sorunlar olmu§- tur. Bu sorular/sorunlar oncelikle boyle bir programm amac1 konusundaortaya 91kmaktad!f. Dniversitelerin Mtitercim-Terctimanhk boliimlerinin tamtim yaz1lannda bu programlann kurulu§ amacmm mtitercim ve terctimanlar yeti§tirmek oldugu belirtilmektedir. Belki aslmda diger boliimlerde de yer alan benzer amac;lar sonucu, belki de toplumumuzda yaygm olarak bulunan bu tiniversite diplomas1yla meslek ve i§ sahibi olma beklentisi bizlere de bu boliimlerin tek ve esas amacmm c;evirmen yeti§tirmek oldugu dti§tincesini vermekte. l§in bir ba§ka yam da, ozellikle sosyal bilim- /ler alanmdaki boliimlerden mezun bir ogrencinin egitimi s1rasmda edindigi bilgilerden yararlanarak ve bunlan kullanarak degi§ik alanlarda c;ah§- masmm normal gortiliirken, bir c;eviri boliimti mezununun c;evirmen olarak c;ah§(a)mamasmm ba§ans1zhk olarak alg1lanabilmesi. Aslmda bunun temelinde Mla c;evirinin, daha dogrusu c;eviribilimin, c;ok sm1rh ve dar bir alan olarak gortinmesinin ve bu alanda sadece c;eviri uygulamasmm ogrenilecegi ve bunun sonucu da sadece c;evirmen olunabilecegi gibibir kamnm oldugunu dti§tintiyorum.

___

Akahn, Emine, Hakan Aydogdu ve Re§at Saraoglu, yay. haz., Bilim, BilimPolitikas1 ve Oniversiteler (tstanbul: Baglam, 1997). 'Almanya'da <;eviri Egitimi Uygulamalan ve <;eviri Ogretiminin Yontem Sorunlan Ozerine HansG. Honig'le Soyle§i', h.az. Turgay Kurultay, ~ev. Ay§in bzalp, Metis r;:eviri 19 (Bahar 1992), s. 30-36.

Baker, Mona, 'Translation Studies', Routledge Encyclopedia of Translation Studies, haz. Mona Baker (Londra: Routledge, 1998), s. 277-280. Bengi, l§m, 'Oniversite Dlizeyinde <;eviri Egitimi Ozerine Gozlemler ve Yaz1h <;eviri Dahnda BirYliksek Lisans Program1 bnerisi', Meris r;:eviri 19 (Bahar 1992), s. 44-45.

'B.0. Mlitercim-Terclimanhk Bollimli Ogrenci ve Mezunlanyla Soyle§i', haz. Mlige Glirsoy ve Emel Ergun, Meris r;:eviri 19 (Bahar 1992), s. 21-29.

Caminade, Monique and Anthony Pym, 'Translator-training institutions', Routledge Encyclopedia of Translation Studies, haz. Mona Baker (Londra: Routledge, 1998), s. 280-285. Cei'nal, Ahmet, 'Tlirkiye'de <;eviribilim ve Beklentiler', Tiirk Dili 39:330 (1979), s. 184-191.

Holmes, James S., Translated! Paper on Literary Translation and Translation Studies (Amsterdam: Rodopi, 1988). Leuven-Zwart, Kitty M. van, '<;eviri Betimlemesinde Yontem ve Bu Yontemin <;eviri Uygulamas1yla Bagmt1s1', ~ev. Mlige Glirsoy ve Yurdanur Salman, Me tis r;:eviri I 0 (Ki§ 1990), s. 56-64.

Mente§, Ali, Yeniversite: Bilim Kurumla~masmda Giiniimiiz lr;in Bir Perspektif (1stanbul: Metis, 2000). Ortega y Gasset, Jose," '1htisas" Barbarhg1', Kitlelerin lsyam i~inde,~ev. Nejat Muallimoglu (lstanbul: Birle§ikYaymc1hk, 1996), s. 139-147.

Ortega y Gasset, Jose, Oniversitenin Misyonu, ~ev. Neyyire Glil l§tk (lstanbul: YKY, 1998). ~im§ek, Hamit, 'Nas1! Bir Oniversite Mezunu lstiyoruz?', Tlirkiye Bilimler Akademisi Bilimsel Toplantl Serileri 5: Nasil Bir Oniversite Mezunu lstiyoruz? (Ankara: Tlirkiye Bilimler Akademisi, 1995?), s. 7-20.