Cihan YÜZBAŞIOĞLU

11469

Kamu Hizmetlerinden Kaynaklanan Zararların Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleriyle Giderilmesi. Geleceğe Yönelik Bir Arayış

Dünyada ve Türkiye›de de idari yargının iş yükünün artmasından kaynaklanan olumsuzlukların giderilmesi bakımından idari uyuşmazlıkların yargı dışı mekanizmalar yoluyla çözümlenmesi anlayışı ortaya çıkmıştır. Ancak, Türk hukukundaki mevcut anayasal yapı ve idare hukukunun kendine has özellikleri, alternatif çözüm yöntemlerinin idari yargıya gerçek bir alternatif olmasını güçleştirmektedir. Yürürlükte olan idari başvurular, arabuluculuk ve ombudsmanlık başvurusu gibi usuller teorik anlamda çok geniş bir uygulama alanına sahip olmasına ve yargıya nazaran avantajlı özellikler taşımasına rağmen, başarılı olmaktan pratikte oldukça uzak kalmıştır. Türk hukukunda idari yargının iş yükünü azaltmak ve idari uyuşmazlıkların çözümünde alternatif yöntemlerin kullanımını artırmak bakımından, idari uyuşmazlıkların çözümünde yargı yoluna büyük önem atfeden Fransız hukukundaki gelişmelerin incelenmesi faydalı olabilecektir. Fransız mevzuatında yapılan değişikliklerle arabuluculuk ve ombudsmanlık kurumu gibi Türk hukukunda da yer alan alternatif yöntemler daha etkin hale getirilmiştir.

COMPENSATING DAMAGES ARISING FROM PUBLIC SERVICES THROUGH ALTERNATIVE DISPUTE RESOLUTION METHODS. QUEST FOR FUTURE

In Turkey, as in the world, idea of resolving administrative disputes through non-judicial mechanisms has emerged in order to eliminate inconveniences caused by the increase in administrative justice’s workload. However, current Turkish constitutional structure and administrative law’s pecularities make it difficult for alternative resolution methods to be a real alternative to jurisdiction. Although procedures such as administrative appeals, mediation and application to ombudsperson, which are in force, have a very wide application and are advantageous methods compared to judicial adjudication in theory, they are far from being a success due to practicalties. In order to explore ways to reduce the workload of administrative justice and increase use of alternative methods in Turkish administrative law, developments in French law, which gives great importance to judicial authority in administrative disputes, might be taken into account. Thanks to amendments made in French legislation, alternative remedies, which also exists in Turkish law such as mediation or ombudsperson, have become more effective.
PDF

___

  • Alyanak S, ‘The New Institution on Protection of Fundamental Rights: Turkish Ombudsman Institution’ (2015) 1 Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi 1-28.
  • Akıncı M, İsveç İdare Hukuku (Yetkin 2010).
  • Akıncı M, Bağımsız İdari Otoriteler ve Ombudsman, (Beta 1999).
  • Aktaş K, ‘Kamu Denetçiliği Kurumunun Anayasal Sistemdeki Yeri ve Etkinliği Sorunu’ (2011) 94 Türkiye Barolar Birliği Dergisi 359-374.
  • Akyılmaz B and Sezginer M and Kaya C, Açıklamalı – İçtihatlı Türk İdari Yargılama Hukuku (Savaş 2019).
  • Arat N, ‘İdari Uyuşmazlıkların Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri İle Halli Önündeki Engeller’ (2011) LXIX (1-2) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 891-906.
  • Arat N, ‘Türk İdare Hukukunda Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları’ (Doctoral thesis, İstanbul University 2009).
  • Asiltürk M, ‘Arabuluculuk Müessesesinin İdari Yargılama Hukuku Uyuşmazlıklarının Çözümlenmesinde Uygulanabilirliği’ (2014) 95 Terazi Hukuk Dergisi 29-40.
  • Assemblée Nationale ‘Rapport d’Information sur l’évaluation de la médiation entre les usagers et l’administration’ no2702 www.assemblee-nationale.fr accessed 02.01.2022.
  • Atay C, Denetim ve İdarenin Yönetsel Denetimi (Anka 2017).
  • Auby J.M, ‘Les recours administratifs préalables’ (1997) 1 AJDA 10-15.
  • Avram F, ‘Présentation des commissions de conciliation et l’indemnisation’ (2014) 4-5 Bulletin de L’Académie Nationale de Médecine 703-707.
  • Avram F, ‘Dommage corporel et droit de la santé: l’avocat, une plus-value! Choix entre CRCI et juge’ (2009) 108 Gaz. Pal.
  • Balthasar A, ‘Alternative Dispute Resolution in Administrative Law: A Major Step Forward to Enhance Citizens’ Satisfaction or Rather a Trojan Horse for the Rule of Law’ (2018) 1 Elite Law Journal 9-18.
  • Benard-Vincent G, ‘Les enjeux de la médiation en droit administratif’ (2017) La Grande Bibliothèque du droit www.blogdroitadministratif.net/ 2017/07/28/ les-enjeux-de-la-mediation-en-droit-administratif accessed 10 January 2022.
  • Bergoignan Esper C and Dupont M, Droit hospitalier, (Dalloz 2014).
  • Bergoignan Esper C and Sargos P, Les grands arrets du droit de la santé (Dalloz 2016).
  • Bousta R and Sagar A, ‘Alternative Dispute Resolution in French Administrative Proceedings’ in Dacian C. Dragos and Bogdana Neamtu (eds), Alternative Dispute Resolution in European Administrative Law (Springer Verlag 2014).
  • Bülbül E, ‘Fransız İdari Yargılama Hukukunda İvedi Yargılama Usulleri Reformu’ (2002) Danıştay ve İdari Yargı Günü 134. Yıl Sempozyumu 63-95.
  • Cidecigiller A, İdarenin Taraf Olduğu Uyuşmazlıkların Sulh Yoluyla Çözümlenmesi (Adalet 2015).
  • Chapus R, Droit du contentieux administratif (Montchrestien 2008).
  • Çaptuğ M, ‘İdarenin Taraf Olduğu Uyuşmazlıklarda Arabuluculuğun Uygulama Alanı ve Aksayan Yönler’ (2021) 157 Türkiye Barolar Birliği Dergisi 295-315.
  • Çolak N.İ, ‘İdari Uyuşmazlıklarda Alternatif Çözüm Yolları’ www.ilkercolak. com.tr accessed 15 December 2021.
  • Dameron A, ‘Les modes alternatifs de règlement des litiges administratifs pour un équilibre des parties?’ (2017) 101 Petites affiches, www.lextenso.fr accessed 15 November 2021.
  • Defenseur des Droits (2020) Report, www. juridique.defenseurdesdroits.fr.
  • Dragos D.C and Marrani D, ‘Administrative Appeals in Comparative European Administrative Law: What Effectiveness?’ in Dacian C. Dragos and Bogdana Neamtu (eds), Alternative Dispute Resolution in European Administrative Law (Springer Verlag 2014).
  • De Graaf K.J and Marseille A.T and Tolsma H.D, ‘Mediation in Administrative Proceedings: A Comparative Perspective’ in Dacian C. Dragos and Bogdana Neamtu (eds), Alternative Dispute Resolution in European Administrative Law (Springer Verlag 2014).
  • Duran H, ‘The Intermediary Function of Turkey’s Legislative Ombudsman in Resolving Public Disputes’ (2021) 96 Bilig 33-59.
  • Geylani D and Nohutçu A, ‘The Effectiveness of the Public Auditorship Institution (Ombudsman) in Turkey and a Comparison with the National Ombudsmen of England and France’ (2021) 106 Liberal Düşünce Dergisi 127- 144.
  • Gilberg K, Fransız İdari Yargı Sisteminde Reformlar ve Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri (Council of Europe 2020).
  • Günday M, ‘İdari Yargının Görev Alanının Anayasal Dayanakları’ (1997) 14 Anayasa Yargısı Dergisi 347-358.
  • Gohin O and Poulet F, Contentieux administratif, (LexisNexis 2015).
  • Fiş Üstün G, ‘Arabuluculuk Faaliyetlerinde İdarenin Yeri ve Yetkisi’ (2020) 26(1) Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 13- 23.
  • Hasoğlu A, ‘İdare Hukukunda Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları’ (2016) 65(4) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1981-1996.
  • Hedin B, ‘La Défenseure des droits favorable à une évolution de la législation funéraire’ (2021) AJ Collectivités Territoriales www.dalloz.fr accessed 12 February 2022.
  • İnceoğlu S, İnsan hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında Adil Yargılanma Hakkı (Beta 2008).
  • Kağıtçıoğlu M, ‘Kamu Denetçiliği Kurumunu (Türk Ombudsmanını) Yeniden Tasarlamak’ (2018) 14 Anayasa Hukuku Dergisi 457-512.
  • Kamu Denetçiliği Kurumu, 40 Soruda Ombudsmanlık (Kamu Denetçiliği Kurumu 2017).
  • Kaplan O, ‘Kamu Denetçiliği Kurumu Tarafından Verilen Tavsiye Kararlarının Hukuki İşlevi ve Etkisi’ (2020) 13 Ombudsman Akademik 93-119.
  • Karaarslan M, ‘Genel ve Özel Bütçeli İdarelerin Taraf Olduğu Uyuşmazlıkların Çözümünde Yardımcı Bir İdari Birim: Hukuki uyuşmazlıkları Değerlendirme Komisyonu’ in Tahir Muratoğlu and M. Burak Buluttekin (eds) Hukukta Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları (Seçkin 2018).
  • Karahanoğulları O, İdari Yargı İdarenin Hukuka Zorlanması (Yargı Kararlarına dayalı Bir İnceleme) (Turhan 2019).
  • Karasoy H. Alpay, ‘Ombudsman in Turkey: Its Contributions and Criticism’ (2015) 22 European Scientific Journal 46-59.
  • Leach P, Taking a Case to the European Court of Human Rights (Oxford University Press 2011).
  • Lindell B, ‘Alternative Dispute Resolution and the Administration of Justice – Basic Principles’ (2007) 51 Scandinavian Studies in Law 312-343.
  • Litvins G, ‘Alternative Methods of Judicial Protection and Dispute Resolution in Administrative Law’ (2018) 1 ELTE Law Journal 371-386.
  • Marrani D and Farah Y, ‘ADR in the Administrative Law: A Perspective from the United Kingdom’ in Dacian C. Dragos and Bogdana Neamtu (eds), Alternative Dispute Resolution in European Administrative Law (Springer Verlag 2014).
  • Nuret B, ‘La médiation en droit public: d’une chimère à une obligation?’ (2019) 9 La Semaine juridique - Administrations et collectivités territoriales www. lexisnexis.fr accessed 11 December 2021
  • Orfield L.B, ‘The Scandinavian Ombudsman’ (1966) 1 Administrative Law Review 1 7-74.
  • Özbay İ, ‘Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri’ (2006) 10(3-4) Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi 459-475.
  • Özbek M, ‘İdarî Uyuşmazlıkların Çözümünde Yargılama Dışı Usuller (I)’ (2005) 56 Türkiye Barolar Birliği Dergisi 90-132.
  • Özkan A, ‘Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yollarının Yargılama Sürecine Etkisi ve İdari Yargı Sisteminde İşlerliği’ (2016) Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 617-635.
  • Öztürk K.B, Hak Arama Özgürlüğü Çerçevesinde Zorunlu İdari İtiraz (Yetkin 2015).
  • Remac M, ‘The Ombudsman: An Alternative to the Judiciary?’ in Dacian C. Dragos and Bogdana Neamtu (eds), Alternative Dispute Resolution in European Administrative Law (Springer Verlag 2014).
  • Saygın E, ‘Improving Human Rights through Non-judicial National Institutions: The Effectiveness of the Ombudsman Institution in Turkey’ (2009) 3 European Public Law Review 403-428.
  • Şahin M.S, Kamu Denetçiliği (Astana 2020). Taron D, ‘Pourquoi et comment recourir à la médiation administrative?’ www.village-justice.com/articles/pourquoi-comment-recourir-mediation administrative accessed 5 January 2022.
  • Taron D and Gresy J, ‘La médiation administrative: panorama des récentes évolutions’ (2017) 169-170 Petites affiches www.lextenso.fr accessed 20 November 2021.
  • Truchet D, Droit de la santé publique, (Dalloz 2016).
  • Tutal E, Dünyada ve Türkiye’de Ombudsmanlık (Adalet 2014).
  • Yatkın A and Taşar İ, ‘Ombudsman As an Audıt Tool in Publıc Admınıstratıon: Comparatıve Case Study Research of Turkey And European Unıon’ (2014) 59 Curentul Juridic, The Juridical Current, Le Courant Juridique 128-138.
  • Yıldırım T and Fiş Üstün G, Açıklamalı-Notlu İdari Yargılama Usulü Kanunu (On İki Levha 2020).
  • Zabunoğlu Y, ‘Adil Yargılanma Hakkı ve İdari Yargı’ (2000) 2000 Yılı Yargı Reformu Sempozyumu 314-320.
  • Zarka J.C, ‘Le Défenseur des droits’ (2011) Rec. Dalloz 1027.
Law and Justice Review-Cover
  • ISSN: 1309-9485
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2010
  • Yayıncı: Türkiye Adalet Akademisi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Uluslararasi Deni̇z Hukuku Mahkemesi̇ Perspekti̇fi̇nden Yarışan Yargı Yetki̇si̇ Sorunu

Abdulkadir GÜLÇÜR

Çarter Sözleşmeleri Bakımından Cari olan Güvenli Liman Yükümlülüğünün İngiliz Mahkeme Kararları Işığında Tanımı ve Kapsamı

Burak DOĞAN, Hasan Tahsin AZİZAĞAOĞLU

Uluslararası Ticari Tahkimde Gizlilik Yükümlülüğü: Modern Dünyanın Hala Bu Konsepte İhtiyacı Var mı?

Ali Erdem ŞAHİN

Avrupa Birliği’nde Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Çıkar Çatışması ve Hukuki Sorumluluk Açısından Düzenlenmesi

Güray ÖZSU

Kamu Hizmetlerinden Kaynaklanan Zararların Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleriyle Giderilmesi. Geleceğe Yönelik Bir Arayış

Cihan YÜZBAŞIOĞLU