Elif BALI, Onur Sinan TÜRKMEN, Gülhan BAYTEKİN, Esra ŞAHİN, Alper DARDENİZ

Bazı Üzüm Çeşitlerinin Doku Kültürü Yöntemiyle Mikroçoğaltımı Üzerine Bir Araştırma

Asmanın (Vitis vinifera L.) virüsten arî sağlıklı ve hızlı çoğaltımı, asma fidancılığı yönünden önemlidir. Bu araştırmada, ‘ÇOMÜ Dardanos Yerleşkesi Ziraat Fakültesi Çiftliği Bitkisel Üretim ve Araştırma Birimi’ ‘Sofralık Üzüm Çeşitleri Uygulama ve Araştırma Bağı’nda yer alan ‘Yalova İncisi’ ve ‘Yalova Çekirdeksizi’ üzüm çeşitleri materyal olarak kullanılmıştır. Öncelikle, bu üzüm çeşitlerinden in vitro ortamda mikroçoğaltım yapılarak eksplantlar elde edilmiş ve sonrasında elde edilen eksplantların doku kültürü yöntemiyle 4 farklı BA (6–Benzylaminopurin) dozunda en iyi gelişim gösterdikleri besi ortamının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bunun için tek boğum içeren eksplantlar, farklı dozlardaki BA (0,0 mg/L BA, 0,5 mg/L BA, 1,0 mg/L BA ve 2,0 mg/L BA) ilavesi yapılan Murashige Skoog temel besin ortamında çoğaltılmıştır. Araştırma, 3’er tekerrürlü olacak şekilde planlanmış ve her ortama 3 adet eksplant yerleştirilmiştir. Araştırmanın sonucunda, her iki üzüm çeşidinde de kök boğazı sürgün sayısı (adet) bakımından en yüksek değerlerin, en yüksek hormon uygulaması olan 2,0 mg/L BA dozu içerikli ortamdan elde edildiği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

6–Benzylaminopurin, , Yalova Çekirdeksizi, , Yalova İncisi, , mikro çoğaltım, in vitro

PDF

___

Babalık, Z., Baydar, N.G., 2008. Asmada (Vitis vinifera L.) gövde ve yaprak sapı eksplantlarından adventif sürgün oluşumu üzerine bir araştırma. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 21 (2): 231–240.
Bilir Ekbiç, H., Yılmaz, G.Ş., Ciğerli, S., 2015. Isabella (Vitis labrusca) üzüm çeşidinin in vitro sürgün ucu kültürü ile çoğaltılması. Akademik Ziraat Dergisi. 4 (2): 65–70.
Blazina, I., Korosec–Koruza, Z., Ravinkar, M., Gogala, N., 1991. Regeneration and micropropagation of the grapevine (Vitis vinifera L. 'Zelen') from shoot tip meristem. Acta Horticulturae. 300: 123–126.
Chowdhury, M.M.H., Ashrafuzzaman, M., Begum, S.N., Islam, M.M., Dhar, P., 2012. Regeneration of plantlets from grape (Vitis vinifera L.) through different explants. Int. J. Sustain. Crop Prod. 7 (2): 12–18.
Dardeniz, A., 2001. Asma Fidancılığında Bazı Üzüm Çeşidi ve Anaçlarda Farklı Ürün ve Sürgün Yükünün Üzüm ve Çubuk Verimi ile Kalitesine Etkileri Üzerine Araştırmalar. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Bölümü. Doktora Tezi. 167s.
Ekbiç, H., Yılmaz, G., 2018. Kokulu kara üzümün mikro çelik kültürü ile mikro çoğaltımı. YYÜ Tarım Bilimleri Dergisi. 28 (1): 86–91.
Ergönül, O., Çelik, S., 2018. Asma meristem kültüründe donör bitkinin gelişim periyodu ve eksplant orijininin, meristem canlılığı ve gelişimine etkisi. Bahçe Dergisi 47 (Özel Sayı 1: Türkiye 9. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu): 437–442.
Erkoyuncu, M.T., Yorgancılar, M., 2015. Bitki doku kültürü yöntemleri ile sekonder metabolitlerin üretimi. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi. 2 (1): 66–76.
Murashige, T., Skoog, F.A., 1962. A revised medium for rapid growth and bioassays with tobacco tissue cultures. Plant Physiology. 15: 473–497. TÜİK, 2019. www.TÜİK.gov.tr (Erişim tarihi: 26 Mart 2019).