MEDENİYET TARTIŞMALARINA UMRÂN KAVRAMI EKSENİNDEN BAKMAK
Birçok kişinin de işaret ettiği gibi1 giderek vasat bir medeniyetin bütün dünyayı tasallut altına almaya başladığı bir zamanda yaşıyoruz. Hemen her meselenin bir kavram üzerinden çözümlenmesine olan meylin, düşüncenin de vasatlığa mahkûmiyetinin sonucu olup olmadığı üzerinde düşünmekte fayda var. Elbette her paradigmanın kök kavramlar üzerine bina edildiğini göz ardı etmiyorum; hangi iktidar odaklarının belirleyici olduğu bir vasatta konuştuğumuza dikkat çekmek olarak değerlendirilmeli söylediklerim. Nitekim modernitenin küresel bir olgu hâline gelmesiyle Batılı olmayan toplumların Batı ile hiyerarşik bir ilişkiye icbar edildiği ve bugünkü düzenin Avrupa’nın dünya düzenini yeniden kurgulaması sonucunda şekillendiği yaygın olarak konuşulmaktadır.
___
- El-mu’cemu’l-vesît (1998). Beyrut: Daru’l-maarif Yayınları.
- Görgün, T. (1999). “İbn Haldun”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. C. 19. İstanbul: TDV Yayınları.
- H. Hâlid (2008). Bir Türkün ruznamesi (R. Bürüngüz, Çev.). İstanbul: Klasik Yayınları.
- İbn Haldun. Mukaddime (Cilt 1-2) (Z. K. Ugan, Çev.). Ankara: MEB Yayınları.
- Kalın, İ. (2010). Dünya görüşü, varlık tasavvuru ve düzen fikri: Medeniyet kavramına giriş. Dîvân: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi, 15(29), 1-61.
- Kavak, Ö. (2012). Zaman Osmanlı’ya doğru akarken: Bir Osmanlı âliminin penceresinden dünya. Hece Dergisi, (24), 463-467.
- Kınalızade, A. Ç. (2007). Ahlâk-ı Alâ'î (M. Koç, Yay. haz.). İstanbul: Klasik Yayınları.
- Maverdi, İ. (1985). Edebu’d-dünya ve’d-din. Beyrut: Daru’l-İkrâ.
- Mutçalı, S. (Yay. haz.) (1995). El-mu’cemu’l-arabi’l-hadîs. İstanbul: Dağarcık Yayınları.
- Ricoeur, P. (1965). Universal civilization and national cultures. History and Truth içinde (s. 271-284). Evanston: Northwestern University Press.
- Yıldız, M. (2010). İbn Haldun’un tarihselci devlet kuramı. FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi), (10), 25-55.