WITTGENSTEINCI DİN DİLİ ANALİZİNE D. Z. PHILLIPS’İN ONTOLOJİK TAHLİLİ

Wittgenstein’ın son dönemlerine doğru geliştirmiş olduğu dil oyunları teorisi, daha sonraki yıllarda D. Z. Phillips tarafından özelde dini mevzuların felsefi analizinde kullanılmıştır. Bu durum, dine yönelik işlevselci analizin doğmasına sebep olmuştur. Wittgenstein’ın ilk döneminden sonra bazı fikirlerini değiştirerek ileri sürdüğü dil oyunları teorisi, Phillips’in işlevsel din dili yaklaşımını ortaya koyabilmesinin imkânını barındırır. Buna göre din dilinin geniş topluluklar ve kültürler üzerinde tayin edici bir rolü bulunmaktadır. Bu işlevsel rol, din dilinin anlamlı olduğunun kanıtıdır. Dolayısıyla dine yönelik gerek ontolojik iddialar gerekse epistemolojik iddialar, mevcut dil oyunu içerisinde bir anlama sahiptir. Bu açıdan herhangi bir dini önermenin evrensel bir doğruluğa sahip olup olmadığını ya da dil oyununa aşkın ontolojik bir geçerliliğinin bulunup bulunmadığını sormak anlamsızdır. Dini iddiaların doğruluğu ve gerçekliği, metafiziksel analizle değil din dili oyununu paylaşan dindarların pratiklerinin analiz edilmesiyle ortaya çıkartılabilir. Bu itibarla kültür, burada belirleyicidir. Dolayısıyla dini inançların felsefi izahı, dindarların Tanrı düşüncesinin, dua ve ibadet pratiklerinin ve dini inançlarının işlevsel analiziyle mümkündür.

ONTOLOGICAL ANALYSIS OF D. Z. PHILLIPS TO WITTGENSTEINIAN ANALYSIS OF RELIGIOUS LANGUAGE

The theory of language game that developed by Wittgenstein in the last period was used especially in the philosophical analysis of religious matters by D. Z. Phillips in the following years. This situation led to the emergence of functionalist analysis of religion. Wittgenstein’s language games theory, which he presents by means of changing his ideas after the first period, hold that the possibility of D. Z. Phillips’s ability to exhibit a functional religious language approach. According to this, the language of religion has a significant role in large communities and cultures. This functional role demonstrates that the language of religion is meaningful. Therefore, both ontological claims and epistemological claims towards religion have a meaning in the present language game. In this respect, it is meaningless to ask whether any religious proposition has universal truth or whether it has validity which is transcendent to the language game. The truth and authenticity of religious claims can be revealed not by metaphysical analysis, but by analyzing the practices of religious people who share religious language game. In this respect, culture is decisive. So the philosophical explanation of religious beliefs is possible by the functional analysis of concept of God, prayer and worship practices, and religious beliefs of believers.

PDF

___

Bryne, Peter; God and Realism. New York: Routledge, 2017.
Çağlayan, Harun; “Rasyonalizm Bağlamında Dilbilim ve Din Dili İlişkisi.” Ekev Akademi Dergisi 18, s.58 (2014): 41-58.
Dennet, Daniel C.; Breaking The Spell: Religion as a Natural Phenomena, Amerika Birleşik Devletleri: Penguin Books, 2006.
Flew, Antony; “Can a Man Witness His Own Funeral?” The Hibbert Journal, (1956) Gazzali, Ebû Hamid; İtikad’da Orta Yol. Çeviren Kemal Işık. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 1971.
Harari, Tuvol N. Hayvandan Tanrılara Sapiens. Çeviren Ertuğrul Genç. İstanbul: Kolektif Kitap, 2015.
Kant, Immanuel. Pratik Aklın Eleştirisi. Çeviren Ülker Gökberk, Füsun Akatlı. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, 1999.
Kuhn, Thomas S. The Structure of Scientific Revolutions. Chicago: The Universite of Chicago Press, 1970.
McGraw, Clare; “The Realism / Anti-Realism Debate in Religion.” Philosophy Compass 3, s. 1 (2008): 254-272.
Öktem, Ülker; “John Locke ve George Berkeley’in Kesin Bilgi Anlayışı.” Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi Dergisi 43, s. 2 (2003): 133-149.
Panova, Elena; “Wittgenstein’ın Felsefi Metamorfozu.” Çeviren Fikret Osman, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15, s. 2 (2006): 383-413.
Phillips, Dewi Z.; Wittgenstein And Religion. Londra: Macmillan Press, 1993.
Phillips, Dewi Z.; Faith After Foundationalism. Londra ve New York: Routledge, 1988.
Phillips, Dewi Z.; Belief, Change And Forms of Life. Londra: MacmillanPress, 1986.
Phillips, Dewi Z.; Death And Immortality. Londra: MacmillanPress, 1970.
Phillips, Dewi Z.; Concept of Prayer. Londra: Routledge&Kegan Paul, 1965.
Platon; Devlet. Çeviren Sabahattin Eyüboğlu, M. Ali Cimcoz. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2010.
Rhees, Rush; Studies in Ethics and The Philosophy of Religion. Londra ve New York: Routledge, 1969.
Trigg, Roger; “Dini Gerçekçiliğin Müdafaası.” Din Felsefesi Seçme Metinler, Çeviren Rahim Acar, ed. Michael Peterson, William Hasker, Bruce Reichenbach, David Basinger, İstanbul: Küre Yayınları (2013): 44-51.
Yıldırım, Ali; “Çağdaş İngiliz Felsefesinde Din Dilinin Fonksiyonel Analizi.” İnsan ve Toplum bilimleri Araştırmaları Dergisi 1, s. 2 (2012): 320-344.
Wittgenstein, Ludwig; Tractatus Logico-Philosophicus. Çeviren Oruç Aruoba. İstanbul: Metis Yayınları, 2013.
Wittgenstein, Ludwig; Zettel. Çeviren G. E. M. Anscombe. California: University of California Press, 2007.
Wittgenstein, Ludwig; Felsefi Soruşturmalar. Çeviren Deniz Kanıt. İstanbul: Totem Yayıncılık, 2006.
Wittgenstein, Ludwig; Culture And Value. Çeviren Peter Winch. Chicago: The University of Chicago Press, 1980.
Wittgenstein, Ludwig; Lectures & Conversation on Aesthetics, Psychology and Religious Belief. Çeviren Cyril Barrett. California: University of California Press, 1967.