Çağdaş Türk Düşüncesi tarihinde bütün ilim ve kültür alanlarını tahakkümü altına alan muhtelif kavramlar için henüz kafi mikdarda çalışma yapılmamıştır. Bunların başında hemen hemen diğer bütün kavramları tayin eden, onlara anlamını veren "medeniyet" kavramı gelmektedir. Dil âlimi, ansiklopedist, edebiyatçı ve kültür tarihçisi Şemseddin Sami'nin (1850-1904) bu kavram etrafında 1881 ve 1884 senelerinde kaleme aldığı dört makale hem yazarın bu kavram hakkındaki kanaatlerini ortaya koymakta hem de zaman içerisinde hangi fikirlerini tashih ve tadil ettiğini görme imkanı sağlamaktadır. Bu yazılarda verilen tarifler ile ileri sürülen fikirlerin, başta kadim İslâm felsefesiyle, özellikle İbn Haldun'un benzer konulardaki düşünceleriyle mukayese edilmesi 'eski' ile 'yeni' arasında ne gibi değişikliklerin vuku bulduğunu gösterecektir. Şemseddin Sami'nin makaleleri, Osmanlı münevverlerinin çağdaş Avrupa medeniyeti ve düşüncesi karşısındaki tutumları, mensup oldukları tarihe yönelik bakış açıları ve değerlendirmelerini, hem zaaf hem de kuvvet noktaları bakımından temsil eden metinlerdir. Bu metinlerde ortaya konulan düşünceler, çağdaş diğer metinler gibi, esas itibariyle Osmanlı kültür hayatının gelecekteki istikametini tayin eden ve yeni kurulan Cumhuriyetin düşünce ufkunu belirleyen pek çok noktayı barındırmaktadır.

There aren't enough studies on certain concepts which have dominated all science and culture in the history of Modern Turkish Thought. Among these concepts comes the concept of "civilization" first. In a way, the concept of "civilization" has determined all others. In the articles presented (in the new Latin-based Turkish alfabeth) here (and has been published between 1881 and 1884 in Arabic-based old Ottoman alphabet) of famous lexicographer, encyclopedist, man of letters and historian of culture Şemseddin Sami "(1850-1904) we have the opportunity to see the development of his opinions on that central concept. A comparison between the theses and definitions given in these articles and the ones we find in cassical Islamic philosophy -especially in Ibn Haldun- will provide us a new possibility to see the critical differences between the "old" and the "new". These articles reflect the attitude of the Ottoman intellectuals towards the European civilization as well as their view of their own history. They represent both the weak and strong points very well. These texts, like other contemporaneous works, include many thoughts that have determined the future of the Ottoman cultural life and drawn an intellectual horizont for the coming Republic.