HASAN ÖZDER, Güner KONEDRALI, Canan ZEKİ PERKAN

Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Bu çalışmada, Atatürk Öğretmen Akademisi'nde öğrenim gören öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile akademik başarılarının cinsiyet, okudukları program, öğretmenliği tercih etme nedenleri ve sınıfları açısından farklılıkları incelenmiştir. Ayrıca, adayların öğretmenlik mesleğine yönelik tutum puanları ile akademik başarı puanları arasındaki korelasyona da bakılmıştır. Araştırmada, betimsel yöntem kullanılmıştır. Araştırmaya, 2008-2009 Öğretim Yılı'nda Atatürk Öğretmen Akademisi'nde öğrenim gören 208 öğretmen adayı katılmıştır. Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının ölçülmesi bir ölçekle gerçekleştirilmiştir. Öğretmen adaylarının akademik başarılarına ilişkin puanları ise Atatürk Öğretmen Akademisi Öğrenci İşleri'nden elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutum puanları yüksek düzeyde bulunmuştur. Ancak, bu puanlar ile akademik başarı puanları arasında anlamlı bir ilişki çıkmamıştır. Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları cinisyet ve sınıf değişkenleri açısından bir farklılık göstermemekte, ancak program ve öğretmenlik mesleğini tercih nedenleri açısından farklılık göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

öğretmenlik mesleğine yönelik tutum , akademik başarı , öğretmen adayları

Examining the Attitudes towards the Teaching Profession and Academic Achievements of Prospective Teachers

Background. It can be assumed that the first step to train qualified teachers is to select those candidates who are willing and enthusiastic to become teachers. Therefore, it is essential to examine the attitudes of the prospective teachers towards teaching profession and to take necessary actions to develop their attitudes in the light of the findings. Factors affecting the attitudes towards teaching profession are examined in terms of gender, the programs prospective teachers are enrolled in, the grade they attend, and the reasons why they choose teaching as the profession. Purpose. This study aims to examine the relationship between the attitudes of prospective teachers studying at Ataturk Teacher's Academy (ATA) towards the profession of teaching and their academic achievement (AB) by gender, reasons for choosing teaching profession, the programs prospective teachers are enrolled in and the grade they attend. In addition, the study also aims to explore the correlation between the scores of the attitudes of prospective teachers towards teaching profession and the scores of their AB. Method. The descriptive research method was used in this study. 208 student teachers enrolled at ATA during 2008-09 academic year participated in the study. Since these were the student teachers making up the whole population, no sampling was adopted for this purpose. Attitudes towards the Teaching Profession of the student teachers in this study were measured by a scale developed by Erkuş at all. (2001). The academic achievement scores of the student teachers were gathered from the Registrar's office at ATA. The Cronbach Alpha value of the scale was found to be 0.95. SPSS 13.0 were used for the analysis of the data. Means, percentage, frequency, ANOVA, Bonferroni test and correlation techniques were used for data analysis. Findings and discussions. The scores of the attitudes of the prospective teachers towards the profession of teaching studying at ATA were at a relatively high level ( =94.73), and their scores of AB were above the moderate level ( =3.10). There was no significant correlation between the scores of the attitudes of the prospective teachers towards the profession of teaching and their AB (r= .12, p=.085). However, there was a significant difference in the scores of AB by gender, in favor of female prospective teachers (t=9.95, p=.000). But it was found that Attitudes toward the Teaching Profession scores showed no significant difference in terms of the gender (t=1.76, p=.080). In terms of the programs the prospective teachers were enrolled, there was a significant difference in favor of the prospective teachers studying in the preschool teacher education program (PTEP) (t=4.11, p=.000). In terms of AB, no significant difference was found between the scores of the two groups enrolled in two different programs (t=.28, p=.776). The scores of the attitudes of the prospective teachers towards the profession of teaching showed a difference in terms of the reasons for choosing the teaching profession variable (F=41.56, p=.000).). However, there was no significant difference between the scores of the attitudes of the prospective teachers towards the profession of teaching and their AB (F=1.334, p=.797). The scores of the prospective teachers who have chosen the teaching profession with regard to "the willingness towards becoming a teacher" is higher than the scores of the prospective teachers who have chosen the profession of teaching due to the reasons for “job security and working conditions” and “parent effects”. Moreover, despite that the ATTP scores of the student teachers enrolled at ATA based on the ‘parent effect' were the lowest; their AB scores were found to be the highest. The scores of the attitudes of the prospective teachers towards the profession of teaching showed no significant difference in terms of the grade variable. However, the AB of the prospective teachers showed a significant difference in terms of the grade variable (F=8.292, p=.000). The AB of the prospective teachers seemed to increase at 3rd and 4th grades compared to the other grade levels (F=1.221, p=.303). The ATTP scores of all prospective teachers at the Ataturk Teacher's Academy were found relatively high. The female prospective teachers were more successful than the male prospective teachers academically. This may be explained as the studying strategies of the female prospective teachers are better than the male prospective teachers and also the programs of the AOA is mostly based on the cognitive objectives. The scores of the prospective teachers attending the classroom teacher education program (CTEP) were found higher than the student teachers attending the PTEP. Since the affective abilities of the prospective teachers at the CTEP were weaker than their cognitive abilities it might have affected the scores of ATTP in a negative way, comparing to the prospective teachers at the PTEP. It can be stated the most important factor for prospective teachers in choosing their profession is their ‘desire'to become a teacher. There was no significant relation between the ATTP scores and AB scores of prospective teachers. It can be said that this result is not much surprising, since the ATTP is mostly affective and the AB is mostly cognitive.

Keywords:

attitudes towards teaching profession , academic achievement , prospective teachers,

PDF

___

Argun, Y. (2003). Eğitim fakültesi okulöncesi eğitim programında devam eden öğrencilerin mesleği seçme nedenlerinin karşılaştırılması olarak incelenmesi. Eğitim Araştırmaları Eurasian Journal of Educational Research, 13, 22-28.
Atatürk Öğretmen Akademisi (2001). Öğretim ve sınav tüzüğü. Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı, KKTC.
Aysu, B. (2007). Okulöncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine karşı tutumlarının incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Battal, N. & diğerleri ( 1998 ). Farklı branşlardan mezun olan sınıf öğretmenlerinin (Balıkesir Örneği). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt: 1 Sayı: 2.
Bedel, E. F. (2008). Okulöncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları ve bazı kişilik özellikleri arasındaki ilişkiler. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 4 (1): 31-48.
Bloom, S. B. (1976). Human characteristics and school learning. New York McGraw-HilI Book Company.
Büyüköztürk, Ş. (2003). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Çapa, Y. & Çil, N. (2000). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısında incelenmesi Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18 : 69 – 73.
Çapri, B. & Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt:9 Sayı: 15 Bahar s:33-53.
Çelenk, S. (1988). Eğitim yüksekokulu öğrencilerinin tutumları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi,
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Çetinkaya, Z. (2009). Türkçe öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin 305.www.ilkogretim-online.org.tr İlköğretim Online, 8(2), 298
Çetinkaya, R. (2007). Türkçe Öğretmeni adaylarının Yeterlik algıları ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yanınlanmamış Yüksek lisans Tezi
Demirtaş, H., Cömert, M. & Özer, N. (2008). Öğretmen Adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile özyeterlik algıları arasındaki ilişki Proceedings of International Conference on Educational Science ICES’08 V:1. 23-25 June.Famagusta North Cyprus.
Erkuş, A., Sanlı, N., Bağlı, M. T. & Güven, K. (2000). Öğretmenliğe İlişkin Tutum Ölçeği
Geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 116, 27-33
Erdem, A. R. ve Anılan, H. (2000). PAÜ eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,C:1,S: 7.
Güdek, B. (2007). Eğitim fakültesi müzik eğitimi anabilim dalı 1. ve 4. Sınıf öğrencilerinin müzik öğretmenliği mesleğine yönelik tutumlarının öğrenciye ait farklı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Güneyli, A. ve Aslan, C. (2009). Evaluation of Turkish prospective teachers’ attitudes towards teaching profession (Near East University case). Procedia Social and Behavioral Sciences 1, 313–319.
Gürbüz, H. & Kışoğlu, M.(2007). Tezsiz yüksek lisans programına devam eden fen-edebiyat ve eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları (Atatürk Üniversitesi Örneği). Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt-Sayı: 9-2.
Hoşgörür, V., Kılıç, Ç. & Dündar, H. (2002). Kırıkkale üniversitesi sınıf öğretmenliği programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine karşı tutumları. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. Sayı 16, Sayfa 91-100
Işık, S. Yaman M. & Soran H.(2005). Biyoloji ve biyoloji öğretmenliğine karşı tutumlarına göre biyoloji öğretmen adaylarının tiplerinin belirlenmesi Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 29 : 110 – 116.
Karahan, H. (2005). “Ortaöğretim kurumlarında görev yapan coğrafya öğretmenlerinin diğer öğretmenlerle öğretmenlik tutumları açısından incelenmesi.” Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Kaya, A. & Büyükkasap, E. (2005). Fizik öğretmenliği programının öğrencilerinin profilleri,öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve endişeleri: Erzurum Örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi Cilt:13 No:2 367-380.
Oral, B. (2004). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim Araştırmaları Eurasian Journal of Educational Research, 15, 88-98. Öğretmenler Yasası.(1986). KKTC: Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı.
Övet, O. (2006). Eğitim Fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğini tercih etmelerinde etkili olan faktörlerin belirlenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Pehlivan, K. B. (2004). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ve okul tutumları arasındaki ilişki. Eğitim Araştırmaları Eurasian Journal of Educational Research, 14, 211-218.
Saban, A. (2003). Sınıf öğretmeni adaylarının demografik özellikleri ve mesleki eğilimleri. Eğitim Araştırmaları Eurasian Journal of Educational Research, 10, 91-101.
Sağlam, Ç. A.(2008). Müzik öğretmenliği bölümü öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt:V, Sayı:I, 59-69.
Sevim Y. & Gezer, B.(2008). Kadın öğretmenlerin öğretmenlik mesleğine bakış açıları ve çalışma ortamlarında risk ve sorumluluk üstlenebilme durumları (Elazığ İli Örneği). e-Journal of New World Sciences Academy, Volume: 3, Number: 1.
Semerci, N & Semerci, Ç.(2004). Türkiyede öğretmenlik tutumları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt: 14, Sayı:1 Sayfa: 137-146.
Şen, B. (2006). Sınıf öğretmenliği adaylarının öğretmenlik tutumları ile öğrenme ve ders çalışma stratejileri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Şimşek, H. (2005). Orta öğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programına devam eden öğrencilerin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt:II, Sayı:1.
Sönmez, V. (2003). Program geliştirmede öğretmen elkitabı, Ankara: Anı Yayıncılık
Türk Eğitim Derneği, (2007). Türkiye’de okul öncesi eğitim ve ilköğretim sistemi: temel sorunlar ve çözüm önerileri. Ankara: TED Yayınları.
Temizkan, M. (2008). Türkçe Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. Yaz, 6(3), 461-486
Üstün, E., Erkan S. & Akman B. (2004). Türkiye’de okul öncesi öğretmenliği öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının incelenmesi. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 129-136.
Üstüner, M., Demirtaş, H. ve Cömert, M.(2009). The attitudes of prospective teachers towards the profession of teaching (The case of inonu, faculty of education). Eğitim ve Bilim Dergisi, Cilt: 34, No: 151.
Varış, F. (1988) Eğitimde program geliştirme “teori ve teknikleri”. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları , No: 157.

Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi-Cover

ISSN: 1300-4832
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 1995
Yayıncı: Pegem Akademi Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.