“Popüler Bir Tecrübe”/ Tahakküm ve Direnişin Aracı Olarak Dedikodu: Türkiye Televizyonlarında Dedikodunun Söylemsel Analizi
Dedikodu dünyada, akademik çalışmalarda kavramsal olarak psikoloji, sosyoloji, antropoloji ve dilbilimin sunduğu olanaklarla incelenmiş, feminist dilbilim araştırmalarının örnek olay ve metin çözümlemeleri, dedikodunun politik yönünün anlaşılması ve konunun ampirik dayanaklarla irdelenmesi açısından büyük katkı sağlamıştır. Son dönemlerde elektronik medya ve özellikle internet ortamlarından dedikoduya dair sınırlı sayıda da olsa çalışmalara rastlanmaktadır. Ancak Türkiye'de dedikodu toplumsal bir mesele olarak görülüp değerlendirilmemiştir. Bu makalede hem dedikodu üzerine farklı alanlarda yapılan araştırmalara yer verilmekte ve literatür tanıtılmakta hem de Türkiye televizyonlarındaki magazinsel içeriğe sirayet eden dedikodunun medyada bir anlatı biçimi olarak analizi yapılmaktadır. Böylelikle medyadaki dedikodunun politik yönü sorgulanmakta, geleneksel dedikodu formları ile farklılıkların görülebildiği bir tablo sunulmaktadır.
“A Popular Experience” / Gossip as the Mediator of Power and Resistance: The Discursive Analyses of Gossip on Turkish Television
In the world, academic researches deal with gossip in terms of psychology, sociology, anthropology and linguistics. Feminist linguistic studies, which use case studies and text analyses, provide rich empiric data and the issue of gossip is understood as a political matter. There are number of studies mentioning gossip as a social concept in the electronic media, especially by means of internet spaces. In Turkey, as a social phenomenon, gossip is not considered academically. This article approaches a certain set of issues about gossip and an overall perspective is unfolded. The “mediated gossip” of various Turkish television programs are analyzed as a form of media narrative. By this way, the political aspect of gossip is questioned and the traditional forms of gossip are compared with the mediated versions.
___
- Ağakay, Mehmet Ali (1955). Türkçe Sözlük. Ankara: Yeni Matbaa.
- Bakhtin, Mikhail (2001). Karnavaldan Romana. Çev., Sibel Irzık. İstanbul: Ayrıntı.
- Belge, Murat (1997). Tarihten Güncelliğe. İstanbul: İletişim.
- Bok, Sissela (1984). Secrets. New York: Vintage.
- Brooks, Alicia (2002). “Sex and Confessions in Queer Academia.” Bad Subjects 62. http://bad.eserver.org/issues/2002/62/brooks.html. Erişim tarihi: 21.02.2004.
- Brown, Mary Ellen (1990). Television and Woman's Culture. London: Sage.
- Bryson, Valerie (2003). Feminist Political Theory. London: Palgrave.
- Butler, Judith (1997). Excitable Speech: A Politics of the Performative. London: Routledge.
- Cameron, Deborah (1990). Feminist Critique of Language. London: Routledge. Çaplı, Bülent (2002). Medya ve Etik. Ankara: İmge.
- Capp, Bernard (2003). When Gossips Meet. New York: Oxford University Press.
- Coates, Jennifer (1996). Women Talk. Oxford: Blackwell Publishers.
- Coates, Jennifer (1998). “Gossip Revisited.” Language and Gender. Jennifer Coates (der.)içinde. New York: Oxford University Press. 226-254.
- Çelik, Nur Betül (der.) (2000). Televizyon Kadın ve Şiddet. Ankara: KİV Yayınları.
- Devellioğlu, Ferit (1962). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat. Ankara: Doğuş Matbaası.
- Devellioğlu, Ferit ve Neval Kılıçkını (1975). En Yeni Büyük Türkçe Sözlük. İstanbul: Rafet Zaimler Kitabevi.
- Dunbar, Robin (1998). Grooming, Gossip, and The Evolution of Language. Cambridge: Harvard University Press.
- Dursun, Çiler (2001). TV Haberlerinde İdeoloji. Ankara: İmge.
- Eckert, Penelope ve Sally McConnell-Ginet (2003). Language and Gender. Cambridge University Press.
- Ehrlich, Paul R. (2000). Human Natures. New York: Penguin Books.
- Eley, Geoff (1992). “Nations, Publics and Political Cultures.” Habermas and Public Sphere.
- Craig Calhoun (der.) içinde. Cambridge: M.I.T. Press. 289-340.
- Eyüboğlu, İsmet Zeki (1991). Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü. İstanbul: Sosyal Yayınlar.
- Foucault, Michel (1993). Cinselliğin Tarihi. Cilt I-II-III. İstanbul: Afa.
- Gencel Bek, Mine (2003). “Televizyon Haberciliği ve Tabloidleşme.” İletişim Araştırmaları(2)1: 9-39.
- Georgeon, François ve Paul Dumont (2000). Osmanlı İmparatorluğu'nda Yaşamak. İstanbul:İletişim.
- Gölpınarlı, Abdülbaki (1977). Tanzimat'tan Dilimize Geçen Deyimler ve Atasözleri. İstanbul:İnkılap.
- Hançerlioğlu, Orhan (1992). Türk Dili Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Harrington, C. Lee ve Denise D. Bielby (1995). “Where Did You Hear That? Technology and the Social Organization of Gossip.” The Sociological Quarterly 36: 1001-1022.
- İbn Arabi (1997). Marifet ve Hikmet. İstanbul: İz.
- İslam Ansiklopedisi (1952). Cilt 6. İstanbul: MEB.
- Johnson, Fern L. ve Elizabeth J. Aries (1998). “The Talk of Women Friends.” Language and Gender. Jennifer Coates (der.) içinde. Oxford: Oxford University Press. 215-226.
- Jones, Deborah (1990). “Gossip: Notes on Women's Oral Culture.” Feminist Critique of Language. Deborah Cameron (der.) içinde. London: Routledge. 242-251.
- Kapferer, Noel (1990). Dedikodu ve Söylenti. İstanbul: İletişim.
- Kaplan, Cora (1990). “Language and Gender.” Feminist Critique of Language. Deborah Cameron (der.) içinde. London: Routledge. 57-70.
- Kiesling, Scott. F. (1997). “Power and Language of Man.” Language and Masculinity. Sally Johnson ve Ulrike H. Meinhof (der.) içinde. Oxford: Blackwell Publishers. 65-85.
- Köker, Eser (1998). Politikanın İletişimi, İletişimin Politikası. Ankara: Vadi Yayınları.
- Langer, John (1998). Tabloid Television: Popular Journalism and the "Other News". London:Routledge.
- Löwenthal, Leo (1947). “The Triumph of Mass Idols.” Literature, Popular Culture & Society. Prentice Hall. 109-141.
- Lochrie, Karma (1999). Covert Operations: The Medieval Uses of Secrecy. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
- McAndrew, Francis T. ve Megan A. Milenkoviç (2002). “Of Tabloids and Family Secrets: The Evolutionary Psychology of Gossip.” Journal of Applied Social Psychology 32: 1064-1082.
- Maltz, Daniel N. ve Ruth A. Borker (1998). “A Cultural Approach to Male-Female Miscommunication.” Language and Gender. Jennifer Coates (der.) içinde. Oxford: Oxford University Press. 417-435.
- Mellencamp, Patricia (1992). High Anxiety: Catastrophe, Scandal, Age and Comedy. Bloomington Indianapolis: Indiana University Press.
- Mintz, Jerome (1997). Carnival Song and Society. Oxford: Berg.
- Mutlu, Erol (1999). Televizyon ve Toplum. Ankara: TRT.
- Özbek, Meral (1991). Popüler Kültür ve Orhan Gencebay Arabeski. İstanbul: İletişim.
- Özön, Mustafa Nihat (1967). Ansiklopedik Sözlük. İstanbul: Milliyet Yayın Ltd. Şti.
- Pilkington, Jane (1998). “The Different Strategies Women and Men Use When Gossiping.” Language and Gender. Jennifer Coates (der.) içinde. Oxford: Oxford University Press. 254-267.
- Scott, James C. (1995). Tahakküm ve Direniş Sanatları Gizli Senaryolar. Çev., Alev Türker. İstanbul: Ayrıntı.
- Sparks, Colin ve John Tulloch (2000). Tabloid Tales: Global Debates Over Media Standards. Lanham: Rowman Littlefield.
- Thatcher, V. S. (1968). The New Webster Dictionary. New York: Grolier.
- Tebbutt, Melanie (1995). Women's Talk: A Social History of Gossip In Working Class Neighbourhood. London: Scolar Press.
- Thornborrow, Joanna ve Deborah Morris (2004). “Gossip as Strategy.” Journal of Sociolingustics 8(2): 246-271.
- Van Dijk, Teun A. (2001). “Critical Discourse Analyis.” Handbook of Discourse Analysis. D. Tannen, D. Schiffrin & H. Hamilton (der.) içinde. Oxford: Blackwell. 352-371.
- ISSN: 1301-7241
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1998
- Yayıncı: İmge Kitabevi Yayınları