Hatay İlinde Karma Yem ve Hammadde İşletmelerinin Sosyo-Demografik Yapısı
Çalışmada Hatay ilinde bulunan karma yem ve hammadde üretenişletmelerin sosyo-demografik yapısı araştırılmıştır. Bu amaçla, 8’ihammadde, 3’ü karma yem fabrikası olmak üzere toplam 11 adetişletme ile yüz yüze görüşme yöntemiyle anket çalışması yapılmıştır.Veriler, % hesaplamalar ve frekans tabloları ile özetlenerekdeğerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre hammadde üretenişletme sahiplerinin % 25’i ilköğretim, % 37.5’nin ise lise ve üniversitemezunu oldukları, yaş ve deneyim yılı ortalamalarının sırasıyla 47.9ve 19.1 olduğu belirlenmiştir. Karma yem işletmesi sahipleri, %33.3’lük oranda ilköğretim, lise ve üniversite mezunu olup, yaş vedeneyim yılı ortalamaları sırasıyla 51.7 ve 31.7’i olarak belirlenmiştir.Hammadde üreten işletmelerin büyük bir kısmında, karma yemişletmelerinin ise tamamında müdür bulunduğu saptanmıştır.Hammadde üreten işletmelerin sadece % 25’inde teknik elemanvarken, karma yem işletmelerinin tamamında teknik eleman olduğu,ayrıca gelişmiş ülkelere göre oldukça fazla işçi çalıştırdıklarıbelirlenmiştir. Hammadde ve karma yem işletmelerinin sırasıylakapasite kullanım oranları (KKO) % 58.8 ve % 42.3 olarakhesaplanmıştır. Sonuç olarak, ilde faaliyet gösteren karma yem vehammadde işletme sahiplerinin, hammaddelerin kalitesi, temini,üretimi, karma yemin kalitesi ve kontrolü yönünde işbirliği içerisindeolmaları ve bu alanda eğitim almaları sektörün gelişmesinihızlandıracaktır. Ayrıca ildeki eski ve çoğunluğu yarı otomatikişletmelerin, devlet ya da hibe desteklerle revize edilerek tamotomatik işletmelere dönüştürülmesi, KKO’nın artmasına, daha azişgücü ile daha fazla üretimin daha ucuza yapılmasına ve dolayısıylahayvansal üretimin gelişmesine katkı sağlayacaktır.
Socio-Demographic Structure of Compound Feed and Feedstuffs Industry in Hatay Province ABSTRACT In this study, socio-demographic structure of compound feed and feedstuffs enterprises in Hatay province was investigated. For this purpose, a total of 11 enterprises, 8 of feedstuffs and 3 of compound feed factories, were surveyed. The data were summarized with % calculations and frequency tables. It was determined that 25% of the feedstuffs enterprises were graduates from primary school, 37.5 % were high school and university. The average age and experience years were determined as 47.9 and 19.1, respectively. Compound feed business owners were evenly primary, high school and university graduates at a rate of 33.3 %, and the average age and experience years were determined as 51.7 and 31.7, respectively. It was found that the majority of the feedstuffs enterprises and the compound feed enterprises owned the managers. Overall, 25% of the feedstuffs enterprises and 100% of compound feed enterprises employed the technical staff. It has been determined that all feed enterprises in the province operate as semi-automatic system and employ a lot of workers compared to developed countries. Capacity utilization rates of feedstuffs and compound feed mill enterprises were calculated as 58.8 % and 42.3 %, respectively. As a result, the cooperation of the feed and feedstuffs business owners operating in the province in terms of quality, supply, production, quality and control of mixed feed and training in this field will accelerate the development process of the sector. In addition, the conversion of old and mostly semi-automatic enterprises in the province to fully automatic enterprises by means of state or grant supports will increase the capacity utilization rates, enable less production with less labor and thus will contribute to the development of animal production.
___
- Akbay KC, Ak İ 2018. Karma Yem Teknolojisindeki Gelişmelerin Karma Yem Kalitesine ve Yem Değerine Etkileri. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 32(2): 175-188.
- Akdeniz RC, Ak İ, Boyar S 2005. Türkiye Karma Yem Endüstrisi ve Sorunları. VI. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Cilt:2: 935-959, 03-07 Ocak, Ankara.
- Alçiçek A, Yurtman Y 2009. Entansif Koyunculukta Besleme. U. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 23(2): 1-13.
- Anıç HŞ 2006. Trakya Bölgesindeki Yem Fabrikalarının Hammadde Temini ve Pazarlama Sorunları Üzerine Bir Araştırma. Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi ABD Yüksek Lisans Tezi, 62 s.
- Bayraktar F 1999. Yem Sektörü, Türkiye Kalkınma Bankası A.S., Sektörel Araştırmalar, Ankara SA 99-2-8 TKB matbaası.
- Budağ C 2011. Van’da Bulunan Yem Fabrikalarının Üretim Durumları ve Sorunları. YYÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 16(2): 59-66.
- Budağ C, Keçeci Ş 2013. Van’da Büyükbaş Hayvan Besilerinde Kullanılan Yemler ve Besi Şekillerine İlişkin Bir Anket Çalışması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 18(1- 2):48-6.
- Demir P, Aksu Elmalı D 2011. Doğu Anadolu Bölgesindeki Kimi Yem Fabrikalarının Mevcut Durumu ve Sorunları. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi 82(1): 29-34.
- Demir P, Aral S 2009. Kars İlinde Faaliyet Gösteren Süt Sığırcılık İşletmelerinin Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi 88(3): 17-22.
- Denli M, Demirel R, Sessiz A 2015. Diyarbakır İli Karma Yem Endüstrisinin Durumu. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi 3(9): 701-706.
- Gülsün B, Miç P 2018. Rasyon Hazırlamada Temel Yem Miktarlarının Ekonomik Olarak Belirlenmesi İçin Çok Amaçlı Programlama Yaklaşımı. ÖHÜ Müh. Bilim. Dergisi 7(2): 634-648.
- Karabulut A, Ergül M, Ak İ, Kutlu HR, Alçiçek A 2000. Karma Yem Endüstrisi. V. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) 2: 985-1008, 17-21 Ocak, Ankara.
- Karahocagil P, Ege H 2004. Karma Yem Sanayi. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü. T.E.A.EBakış 5(9): 1-4.
- Karakuş MÜ 2016. Türkiye'de Karma Yem Üretimi ve Sorunları. www.zmo.org.tr/resimler/ekler/aa903e40952a84b_ ek.pdf. (Erişim Tarihi: 13.06.2018).
- Kaygısız A, Tümer R 2009. Kahramanmaraş İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri: 3. Hayvan Besleme Alışkanlıkları. KSÜ Doğa Bil. Dergisi 12(1): 48-52.
- Oruç KO, Çolak M 2019. Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi Yöntemi ile Yem Seçimi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi 10(25): 495-510.
- Tekerli N 2010. Ege Bölgesi Karma Yem Sanayinin Mevcut Durumunun İncelenmesi ve Geliştirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni ABD Dalı Yüksek Lisans Tezi, 55 sy.