Beşinci Sınıf Türkçe Dersi Sözcük Öğretimi Etkinliklerinin İncelenmesi

Bu çalışmanın amacı, 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki etkinliklerin sözcük öğretimi açısından incelenmesidir. Bu amaçla, sözcük öğretimi etkinliklerinin temalara dağılım durumu, sözcük öğretimi etkinliklerinin söz varlığı açısından ne durumda olduğu, sözcük öğretimi etkinliklerinde kullanılan yöntem ve tekniklerin neler olduğu incelenmektedir. Aynı zamanda sözcük öğretimi etkinliklerinin 2019 Öğretim Programı’nda dört temel dil becerisine yönelik kazanımları yansıtıp yansıtmadığı incelenmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi, durum deseni tercih edilmiştir. Verilerin analizinde doküman analizi kullanılmıştır. Çalışmada verilere temalara ayrılmış olup kod ve kategoriler ile gösterilmiştir. Yapılan inceleme, 2019-2020 Eğitim Öğretim yılından itibaren 5 yıl boyunca kullanılmış olan, Anıttepe Yayınevi tarafından yayınlanan, 5. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan etkinliklerle sınırlandırılmıştır. Çalışma sonunda elde edilen verilerin incelenmesi sonucunda, sözcük öğretimi etkinliklerinde zorunlu temalara ağırlık verilmediği, sözcük öğretimi ile ilgili temalar arası eşit bir dağılımın olmadığı, konuşma ve dinleme becerilerine yönelik etkinliklerin yeterli olmadığı, özellikle atasözlerinin daha az sıklıkta kullanıldığı görülmektedir. Çalışmada, bu konuya ilişkin ulaşılan sonuçlar ışığında çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Türkçe öğretimi, Türkçe dersi öğretim programı, sözcük öğretimi, etkinlikler.

An Analysis of Vocabulary Teaching Activities in the Fifth Grade Turkish Courses

The aim of this study is to analyse the activities in the 5th grade Turkish textbook in terms of vocabulary teaching. For this purpose, the distribution of vocabulary teaching activities to themes, the status of vocabulary teaching activities in terms of vocabulary, the methods and techniques used in vocabulary teaching activities are examined. At the same time, it is examined whether the vocabulary teaching activities reflect the achievements for the four basic language skills in the 2019 Teaching Programme. Qualitative research method, case design was preferred in the study. Document analysis was used to analyse the data. In the study, the data were divided into themes and shown with codes and categories. The examination was limited to the activities in the 5th grade Turkish textbook published by Anıttepe Publishing House, which has been used for 5 years since the 2019-2020 academic year. As a result of the examination of the data obtained at the end of the study, it is seen that compulsory themes are not emphasised in vocabulary teaching activities, there is not an equal distribution between themes related to vocabulary teaching, activities for speaking and listening skills are not sufficient, especially proverbs are used less frequently. In the study, various suggestions were made in the light of the results obtained on this issue.

Keywords:

Turkish teaching, Turkish language teaching program, vocabulary teaching, activities.,

PDF

___

Akın, E. (2015). Türkçe Çalışma Kitaplarındaki (6, 7 ve 8. Sınıflar) Dil Bilgisi Etkinliklerinin Çeşitli Açılardan Değerlendirilmesi. Turkish Studies, 10(15), 19-34.
Aksan, D. (2009). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: TDK Yayınları.
Bayraktar, İ. (2018). Ortaokul 5. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Bulunan Sözcük Öğretimi Etkinliklerinin İncelenmesi. Journal of Language Research (JLR), 2(1), 1-7.
Best, J. (1959). Research in Education. New Jersey: Prentice Hall.
Bromley, K. (2007). Nine Things Every Teacher Should Know About Vocabulary İnstruction. International Reading Association, 1598, 528-537.
Chomsky, N. (1975). Reflections of Language. London: Temple Smith
Çevik, A. & Güneş, F. (2017). Türkçe Ders Kitaplarındaki Etkinliklerin İncelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 272-286.
Demir, C. (2006). Türkçe/Edebiyat Eğitimi ve Kişisel Kelime Serveti, Milli Eğitim Üç Aylık Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 169, 207-223.
Dilidüzgün, Ş. (2014). Türkçe Öğretiminde Sözcük Öğretme Yöntemlerinin Yeterliliği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(17), 233-258.
Ergin, Muharrem (2013). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Yayınları.
Güneş, F. (2017). Türkçe Öğretiminde Etkinlik Yaklaşımı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(1), 48-64.
Güneyli, A. (2011). Hakan Ülper (Editör). Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Göçer, A. (2010). Türkçe eğitiminde öğrencilerin söz varlığını geliştirme etkinlikleri ve sözlük kullanımı. Turkish Studies, 5(1), 1007-1036.
İbe, Akcan, P. (2014) Türkçe Öğretiminde Sözcük Etkinlikleri: İlköğretim 1.-5. Sınıf Düzeyinde Alıştırmalara İlişkin Bir Çözümleme. Dil ve Edebiyat Dergisi, 11(2), 43-67.
Karagöl. E. & Tarakçı R. (2019). Söz Varlığı Öğretimi Açısından Ortaokul Türkçe Ders Kitapları. Millî Eğitim, 48(222), 149-171.
Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
MEB (2019). Türkçe Dersi Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayınları.
MEB (2021). Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni: Öğrenme, Öğretme ve Değerlendirme Tamamlayıcı Cilt (Common European Framework of Reference for Languages: Learning, Teaching, Assessment - Companion Volume), ISBN 978-975-11-5808-6.
Mert Lüle, E. (2013) İlköğretim Türkçe Programı ile Türkçe Çalışma Kitaplarındaki Kazanım ve Etkinliklerin Sözcük Öğretimi Açısından Değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(5), 13-3.
Onan, B. (2013). Dil eğitiminin Temel Kavramları. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Pikulski, J. J. & Templeton, S. (2004). Teaching and Developing Vocabulary: Key To Long-Term Reading Success. Houghton Mifflin Company.
Sayılı, A. (2001). Bilim, Kültür ve Öğretim Dili Olarak Türkçe. Ankara: TTK Yayınları