Mahmud Sami DÖNDÜREN, Şeyda HAVA, Ali Serdar ECEMİŞ

BETONARME BİR BİNANIN EŞDEĞER DEPREM YÜKÜ YÖNTEMİ İLE DBYBHY 2007 VE TBDY 2018 YÖNETMELİKLERİNE GÖRE ANALİZİ

Aktif bir deprem kuşağında bulunan ülkemizde meydana gelen depremler sonucunda çok fazla can ve mal kayıpları yaşanmaktadır. Bu doğrultuda depreme dayanıklı yapı kalitesinin arttırılması için gerekli kurallar ve standartlar deprem yönetmelikleri şeklinde ortaya çıkmıştır. Çıkarılan deprem yönetmelikleri teknolojinin gelişmesi, deprem alanında bilgi birikiminin artması sonucu belirli zamanlarda revize edilmektedir. Son çıkarılan yönetmelik; 18 Mart 2018 yılında resmi gazetede yayınlanan ve 1 Ocak 2019 yılından itibaren kullanılmaya başlanan Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği 2018 (TBDY 2018)’ dir. Bu çalışmada TBDY 2018 ile (Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği) DBYBHY 2007 (Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik) yönetmelikleri arasındaki farklılıklar ve benzerlikler karşılaştırılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde deprem ve deprem etkisi sonucu yapılarda meydana gelen hasarlar incelenmiştir. Sonraki bölümlerinde DBYBHY 2007 ile TBDY 2018 yönetmelikleri deprem hesabı açısından kıyaslanmış, seçilen modeller üzerinde sayısal olarak karşılaştırmalar yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda çerçeveli ve perdeli-çerçeveli taşıyıcı sisteme sahip, bodrumlu ve bodrumsuz şekilde seçilen modeller analiz edilmiştir. Modellerin İstanbul ve Konya’ da olduğu, Z1-ZA ve Z3-ZD olmak üzere iki farklı yerel zemin sınıfına sahip olduğu kabulü yapılmıştır. Seçilen modeller için TBDY 2018 ile DBYBHY 2007’ ye göre ayrı ayrı deprem analizleri yapılarak elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak yapılan çalışmada TBDY 2018 ile kat deplasmanlarında artış gözlenirken kat kesme kuvvetlerinde genellikle bir azalma olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Deprem analizi, Türkiye bina deprem yönetmeliği, eşdeğer deprem yükü

An Analysis According to Regulation of DBYBHY 2007 and TBDY 2018 By Equivalent Earthquake Load Method of A Reinforced Concrete Building

Turkey is located at high-risk seismic region. As a result of earthquakes happened in our country, loss of life and property were encountered. For this reason seismic standarts and design codes were prepared. These standards have been revised depending to technological development and increment in seismic know-how during time. The last seismic code; Turkish Building Seismic Code 2018; was published in official gazette at 18 March 2018 and come into force at 01 January 2019. In this study; the differences and similarities between 2007 and 2018 Turkish Seismic Codes were compared. In the first part of the study seismic damages were investigated, afterwards the 2007-2018 codes were compared according to Equivalent Lateral Earthquake Load method and numerical comparisons were made on selected analysis building models. In accordance with this purpose a sample analysis building model having framed and wall-framed structural system with / without basement were selected at two locations (Konya and İstanbul) and at two soil classes ( Z1-ZA and Z3-ZD) and analysed. The analysis results were compared. As a result, TBDY 2018 concluded an increase in floor displacements and a decrease in floor shearing forces.

Keywords:

Seismic analysis, Turkish Building Seismic Code, Equivalent Seismic Load,

PDF

___

AFAD, Türkiye Deprem Tehlike Haritası, https://tdth.afad.gov.tr ,ziyaret tarihi: 29.01.2021 DBYBHY, 2007, Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara.
Demir, A., Kayhan A. H., “Deprem Yönetmeliği 2007 ve Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği ile Uyumlu Zaman Tanım Alanında Analiz Sonuçlarının Karşılaştırılması”, 4.Uluslararası Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, 11-13 Ekim 2017.
Erdem, M. M., Bikçe M., 2017, “Maksimum Azaltılmış Göreli Kat Ötelemelerinin Güncel (DBYBHY2007) ve Yeni Yönetmelik Taslağına (TBDY2016) Göre Mukayesesi”, Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 32, No 2, 253-262.
Keskin, E., Bozdoğan K.B., 2018, “2007 ve 2018 Deprem Yönetmeliklerinin Kırklareli İli Özelinde Değerlendirilmesi”, Kırklareli University journal Of Engineering And Sience, Cilt 4 No 1, 74-90.
Öztürk, M., 2018, “2018 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği ve Türkiye Deprem Tehlike Haritası İle ilgili İç Anadolu Bölgesi Bazında Bir Değerlendirme”, Selçuk Teknik Dergisi, Cilt 17, No 2, 31-42.
Öztürk, H., Demir A., Dok G., Güç H., “Betonarme Kolonların Etkin Kesit Rijitlikleri Üzerine Yönetmeliklerin Yaklaşımları”, 4.Uluslararası Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, 11-13 Ekim 2017.
Sümeli, O. H., 2017, Mevcut Betonarme Bir Bina Üzerinde 2007 ve 2017 Deprem Yönetmeliklerinin Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. TBDY, 2018, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara.
Tunç, G., Tanfener T., “2007 ve 2016 Bina Deprem Yönetmeliklerinin Örneklerle Mukayesesi”, 3.Ulusal Yapı Konferansı ve Sergisi Teknik Tasarım, Güvenlik ve Erişilebilirlik, TMMOB Mimarlar Odası, Ankara, 24-26 Kasım 2016.
Zorlu, M., Akbaş B., 2017, “Yeni Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği’ne Göre Çelik Yapı Tasarımı”, Uluslararası Katılımlı 7.Çelik Yapı Sempozyumu, Gaziantep, 292-305, 2017.