SULAMA KANALLARINDA VORTEKS TÜRBİNLERİN SCADA İLE ENERJİ ÜRETİM KONTROLÜNÜN VERİMLİLİK ÜZERİNE ETKİSİ

Bu çalışmada tarımsal sulama kanallarına kurulması uygun olan vortex tipi türbin tasarlanmıştır. Sistem kontrolünün ve elektrik çıkış değerlerinin istenilen düzeyde olması için ana kumanda scada programı yapılmıştır. Scada ve mikro denetleyici (PLC), kurulan türbin çıkış elektrik değerlerinin (Tam sinüs dalga, 50Hz, 380v) ideal olması için, PID kontrol yöntemi ile tüm değişken parametrelerini denetleyerek sisteme kumanda etmektedir. Sulama kanallarında düşü yüksekliğinin minimum seviyede ve açık kanal olmasından dolayı kurulabilecek en uygun türbin tipi olarak vortex türbin görülmektedir.Kurulan türbinde kontrol, rezervuara gelen suyun debisinin azaltılması veya artırılması ve türbin kanat açısını değiştirerek yapılmıştır. İki farklı kontrolde ideal pozisyonu sistem yazılımında hesaplanarak konumlanması hedeflenmiştir.Tek taraflı kontrol yapıldığında enerji çıkış değerleri ile iki parametre kontrolü yapıldığındaki sonuçlar karşılaştırılmıştır. Bunun yanında sadece iki farklı değişkenin en yüksek verimde sabit tutulduğu durumda enerji çıkış değerlerinin değişimi gözlemlenmiştir.

The Effect of Energy Productıon Control with Scada of Vortex Turbınes in Irrigation Channels on Efficiency

In this study, a vortex-type turbine suitable for installation in agricultural irrigation channels was designed, and a vortex-type turbine and main control SCADA program were designed to ensure that the system control and electrical output values were at the desired level. Scada and microcontroller (PLC) control the system by controlling all variable parameters with the PID control method to ensure that the installed turbine output electrical values (Full sine wave, 50Hz, 380v) are ideal. The vortex turbine is seen as the most suitable turbine type to be installed due to the minimum height of the irrigation channels and the open channel. In the installed turbine, the control was made by decreasing or increasing the flow rate of the water coming into the reservoir and changing the turbine blade angle. It is aimed to calculate and position the ideal position in the system software in two different controls. When one-sided control is performed, the energy output values are compared with the results when two parameter controls are made. In addition, the change in energy output values was observed only when two different variables were kept constant at the highest efficiency.

PDF

___

Bulu A., 2011, ‘’Hidro elektrik Santrallerin Tasarım ve Hesapları’’, OkanÜnv. MühendislikFak.(2011)
Guzmán,V.J., GlasscockJ.A., 2021, ‘’Analytical solution for a strongfree-surface water vortex describing flow in a full-scale gravitational vortex hydropower system’’,Water Science and Engineering, https://doi.org/10.1016/j.wse.2021.03.004.
Dhakal, S, Timilsina, A. B., Dhakal, R., Fuyal, D., Bajracharya, T. R., Pandit, H. P., Amatya, N., 2015, ‘’Mathematical modeling, design optimization and experimental verification of conical basin: gravitational water vortex power plant’’, World’s largest hydro conference, at Portland, or, USA; July 2015. DOI: 10.13140/RG.2.1.1762.0083
Dhakal, S., Nakarmi, S., Pun, P., Thapa, A. B., Bajracharya, T. R., 2014,’’Development and testing of runner and conical basin for gravitational water vortex power plant’’, Journal of theInstitute of Engineering, Cilt10, Sayı1, ss. 140-148.
Kadu, C. B., Patil, C.Y., 2016, ‘’Design and Implementation of Stable PID Controller for Interacting LevelControl System, Procedia Computer Science,Cilt2016,ss. 737– 746.,https://doi.org/10.1016/j.procs.2016.03.097.
Nishi, N., Suzuo, R., Sukemori, D., Inagaki, T., 2020, ‘’Loss analysis of gravitation vortex type water turbine and influence of flow rate on the turbine’s performance’’, www.elsevier.com/locate/renene,Renewable Energy,Cilt155, Sayı 2020, ss. 1103-1117.
Saleem, A.S., Cheema, T.A., Ullah, R., Ahmad, S.M., Chattha, J.A., Akbar, B., Park, C.W., 2020, ‘’Parametric study of single-stage gravitational water vortex turbine with cylindrical basin’’, www.elsevier.com/locate/energy,Energy, Cilt 200, Sayı 2020,ss. 117464.
Sritram, P.,Suntivarakorn, R., 2021, ‘’The Efficiency Comparison of Hydro Turbines for Micro Power Plant from Free Vortex’’,Energies,Cilt 14,Sayı 23, ss. 7961, https://doi.org/10.3390/ en14237961.
Sritram, P., Suntivarakorn, R., 2016,‘’The effects of blade number and turbine baffle plates on the efficiency of free-vortex water turbines’’, Pongsakorn Wichian and Ratchaphon Suntivarakorn / Energy Procedia, Cilt 100,Sayı 2016, ss. 198 – 202.
Ullah, R.,Cheema, T.A., Saleem, A.S., Ahmad, S.M., Chattha, J.A., Woo Ç., 2020, ‘’Preliminary experimental study on multi-stage gravitational water vortex turbine in a conical basin’’, Renevable Energy, Cilt145, Sayı2020, ss. 2516-2529.