LÜLETAŞI İŞLETME ATIKLARININ KURŞUN GİDERİMİNDE KULLANILABİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ

Çevre kirliliği açısından sorun oluşturan ağır metallerden biri de kurşundur. Kurşun, genelde metal,metal kaplama sanayi ve madencilik faaliyetleri atıksularından kaynaklanır. Metal sanayi atıksuları nicelikaçısından az olmakla birlikte, toksik özellikte olmaları ve biyolojik birikime uğrama nedeniyle alıcı ortamaverilmeden önce arıtılmaları gerekmektedir. Lületaşı olarak bilinen sepiyolitin Eskişehir bölgesindeekonomik yatakları bulunmaktadır. Bir çok kullanım alanı bulunan sepiyolitin en önemli kullanımalanlarından biri de süs eşyaları (biblo, pipo, takı vs) yapımıdır. Bu sektörlerden çıkan kırıntı ve toz şeklindeolan değerli atıklarının arıtma teknolojilerinde önemli bir adsorban olarak kullanabilirliği düşünülmektedir.Bu çalışmanın amacı, lületaşının işlenmesi sırasında oluşan atıkların sulu çözeltilerden kurşun giderimindekullanılabilirliğinin incelenmesidir. Bu amaçla, kesikli sistem kullanılarak sulu çözeltilerinden kurşungiderimin zamana göre değişimi izlenmiş, reaksiyon kinetikleri Lagergren, Elovich ve yalancı ikincidereceden kinetik reaksiyon gibi değişik modellerle değerlendirilmiştir. Her bir model için adsorpsiyonoran sabitleri hesaplanmış, bu sonuçlardan da kurşun giderim prosesinin, yalancı ikinci mertebe kinetikmodeli izlediği görülmüştür. Ayrıca, Langmuir ve Freundlich gibi denge izoterm eşitliklerine uygunluğuanaliz edilerek, adsorpsiyon sabitleri saptanmıştır. Denge prosesinin en iyi Langmuir izotermine uygunlukgöstermiş ve maksimum adsorpsiyon kapasitesi 22.5 mg/g olarak bulunmuştur.

An Investigation of Lead Removal Using Lületasi Process Wastes

Lead is one of toxic pollutant, which causes severe environmental problems. The mainindustrial sources for lead include metal finishing, mining and mineral processes, and oil refining industries.Lead can accumulate along the food chain and is not amenable to biological degradation. Thereforewastewater, containing lead needs to be treated before discharging to the receiving medium. Sepiolitedeposits, also known as lületaşı, are widely distributed around Eskişehir. The most important use ofsepiolite is to manufacture of jewellery, tobacco-pipe, vase etc.. These manufacturers produce large amountof waste sepiolite in the form of crumb and powder, which can be used as adsorbent in the wastewatertechnology. The aim of this work is to evaluate the removal of lead from aqueous solution using wastesepiolite. The sorption kinetics were tested for the pseudo-first order, pseudo-second order reaction andElovich equation at different experimental conditions. The rate constants of sorption for all these kineticmodels were calculated. Good correlation coefficients were obtained for the pseudo second-order kineticmodel showing that lead uptake process followed the pseudo-second order rate expression. Langmuir andFreundlich isotherm constants and correlation coefficients for the present system were calculated andcompared. The equilibrium process was described well by the Langmuir isotherm model with the maximumsorption capacity of 22.5 mg/g of lead on sepiolite