KENTSEL HAVA KİRLETİCİLERİNE METEOROLOJİNİN ETKİSİ: KONYA ÖRNEĞİ

SO2 , PM ve meteorolojik parametreler 1990 yılından beri Konya’da birçok bölgede ölçülmektedir. Bu çalışmanın amacı Konya’nın hava kalite seviyeleri üzerine meteorolojik faktörlerin etkisini belirlemektir. Ölçümler, Konya’nın farklı bölgelerinde bulunan 4 sabit istasyonda ve 1 mobil istasyonda gerçekleştirilmiştir. Kirleticilerin konsantrasyonu ile meteorolojik parametreler arasındaki ilişki yüksek kirlilik episodları yaratan 5 önemli meteorolojik parametre üzerine odaklanarak değerlendirilmiştir. Sonuçlar rüzgâr hızı, bağıl nem ve sıcaklığın sadece kirletici konsantrasyonlar üzerine değil kirleticiler ile olan korelasyonların üzerinde de etkisi olduğunu göstermiştir. Daha yüksek rüzgar hızları yakın bölgelerden partikül taşınımına neden olarak ortamdaki partikül madde seviyelerine katkıda bulunmaktadır. SO2 ve PM10 için en yüksek ortalama konsantrasyonlar nemin %75-80, basıncın 890-910 hpa rüzgar hızının 1.2 m’s’den daha düşük olduğu kış periyodunda belirlenmiştir.

Effect of Meteorological to Urban Air Pollutants: The Case of Konya

The atmospheric concentrations of several atmospheric pollutants: SO2 , PM10, and meteorological parameters have been measured at several locations in Konya city, Turkey since 1990. The objective of this work is to estimate the effects of meteorological factors on the air quality levels for this city. The measurements are achieved using 4 fixed stations and 1 mobile station to cover several important areas of Konya. The relationship of pollutants concentrations to five major meteorological parameters is assessed, with a particular focus on the meteorological conditions that create high-pollution episodes. The results showed that, wind speed, relative humidity and temperature were found to have an influence not only on pollutant concentrations but also on the correlation between pollutants. At higher wind speeds, from the surrounding area was entrained by the wind, thus contributing to ambient particulate matter levels. For SO2 and PM10 the highest average concentrations occurred at humidity above 75-80%, atmospheric pressure above 890-910 hpa and lower wind powers than 1.2 m/s during winter period.

___

  • Altuntaş, A.K., 1992, 1990-1991 Isınma Mevsiminde Konya'daki Hava Kirliliğinin Meteorolojik Verilere Göre Değerlendirilmesi, S.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat Müh. Anabilim Dalı, Yüksek Lisans tezi, 101 sayfa.
  • Elminir, H.K., 2005, “Dependence of Urban Air Pollutants on Meteorology”, Science of the Total Environment, 350, 225-237.
  • Gür, K., Burdurlu,Y., Ürün, H., Bilgiç, M., Zengin, M., Uyanöz, R., Ceyhan, N., 1998, “Effects of Some Meteorological Factors on The Air Pollution in Konya (Turkey)”, Environmental Quality and Environmental Engineering in The Middle East Region, 31-40.
  • İncecik. S.. Şen. O., Kadıoğlu. M., Alp. K., 1994, “İstanbul’da Hava Kirliliğinin Yüzeysel Su Kayanakları Üzerindeki Potansiyel Etkileri”. 1. Hidrometeoroloji Sempozyumu. İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü. 23-25 Mart. İstanbul.
  • Köktürk, U., 1978. İklimlendirme ve Klimatoloji Tekniği. Cilt1. İ.T.Ü Maçka Makine Fakültesi. Eğitim Yayınları.