DÖNER DARBELİ DELİK DELME PERFORMANS ANALİZİ ve UYGUN UÇ SEÇİMİ: KAYSERİ HİMMETDEDE OCAĞI ÖRNEĞİ

Bu çalışmada Himmetdede ocaklarında kullanılan delici makineler ile delgi işlemi yapılmıştır. Delici uçlarının özelliklerine göre 3 farklı bit tipi kullanılmıştır. Button ve yari balistik olarak adlandırılan bu delici uç tiplerinin işletme sahasında verimliliği kıyaslanması yapılmıştır. Delik delme verimlerinde gerçekleşen değişimlerin incelenmesi amacıyla arazide delik delme süreleri ölçülmüş ve buna bağlı olarak her bir delici ucun delme hızları (PR) hesaplanmış ve delik delme işlemi sonucunda açığa çıkan kırıntılardan temsili örnekler alınarak laboratuarda elek serisi ile sınıflandırılarak her bir delik için pasa irilik katsayıları (PİK) hesaplanmıştır. Elde edilen bütün veriler birlikte değerlendirilerek farklı delici uç tipleri için delme verimlerinde gerçekleşen değişimlerin incelenmesi ile söz konusu granitoid ocaklarında gerçekleştirilen delme işlemi için uygun uç tipi belirlenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Delgi Biti, İlerleme hızı, Pasa irilik kat sayısı (PIK)

Evaluation of Percussive Drilling and Selection of Suitable Bit: The Case of Kayseri Himmetdede Quarry

In this study, drilling was done with the drilling machines used in Himmetdede quarries. According to the characteristics of the drill bits, 3 different bit types were used. Efficiency comparisons of these drill bit types, called button and semi-ballistic, were made in the field of operation. To determine the changes inefficiency of drilling operations, penetration rates were observed on the field and drilling rates (PR) of each drill bit accordingly calculated. Then the coarseness index was calculated. As a result of the drilling operations the coarseness index was calculated for each hole by taking representative samples from exposed crumbs and classified by sieve series in the laboratory. Suitablebittypewastriedtoidentifyforthegranitoidquarriesbyexaminingthealldatatogetherwhich includes the changes in effiency of drilling operations.

Keywords:

Drill bit, Penetration rate, Coarseness index(CI),

PDF

___

RK. Abbas, ‘Yağlı matkap uçlarının aşınmasına ilişkin bir inceleme (aşınma azaltma ve niceleme için geleneksel ve son teknoloji yaklaşımlar)’ Eng Başarısızlığı Anal 90, 554–584, 2018.
R. Altındağ, N. Şengün, E. Totiç, F. Ürün, ’Kireçtaşı Ocağındaki Darbeli Delme İşleminde Kayaç Özelliklerinin Delici Uç Aşınmasına Etkisi ve Uygun Delici Uç Seçimi.’ TÜBİTAK Proje No: 109M02, 2011.
D. Akbay, R. Altındağ, ‘Antalya-Kemer-Tekirova Güzergahında Açılan Altan Ayağ Tüneli (T3 Tüneli) Kaya Saplaması Uygulaması Delik Delme Performans Analizi’, 3. Uluslararası Ulaşımda Yeraltı Kazıları Sempozyumu Kitabı, 5-11, 2013.
F.C. Appl, C.C. Wilson, I. Lakshman ‘Kaya kesmede PDC kesicilerin kuvvetlerinin, sıcaklıklarının ve aşınmasının ölçülmesi’, Aşınma 169(1), 9–24, 1993.
D.F.Howarth, J.C. Rowlands, ‘Quantitative Assessement of Rock Tex tureand Correlation with Drill ability and Strength Properties’, Rock Mech Rock Eng 20, 57-85.1987
İMMB (İş Makineleri Mühendisleri Birliği), ‘Uygun Uç Seçimi’, İş Makineleri Mühendisleri Birliği Dergisi 51,10, 2015.
S. Kahraman, N. Bilgin, C. Feridunoğlu, ‘Dominant Rock Properties Affecting The Penetration Rate of Percussive Drills’, International Journal of Rock Mechanics&Mining Sciences 40722711-723, 2003.
M. Osmanoğlu, ‘Himmetdede Ocağında Döner – Darbeli Delik Delme Performans Analizi ve Uygun Uç Şeçimi’ Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü, Isparta, TÜRKİYE 2016.
H. Tunçdemir, ‘Kollu Galeri Açma Makinelerinin veya Benzer Makinelerin Cevher Kazısında Kullanımlarının Araştırılması’ Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü, İstanbul, TÜRKİYE, 2002.