İlhami ÜNLÜOĞLU, Elif Fatma ÖZKAN PEHLİVANOĞLU, Hüseyin BALCIOĞLU, Ertugrul COLAK

Türkiye’deki Mantar Zehirlenmeleri: Bir Meta-Analiz Çalışması

Amaç: Bu araştırmanın amacı, Türkiye'de görülen mantar zehirlenmelerinin (MZ) özelliklerini incelemek ve son 20 yılda bu konuyla ilgili yapılan yapılan klinik çalışmaların sonuçlarını değerlendirmektir. Materyal ve metot: Google Scholar, PubMed, Science Direct ve Scopus veri tabanları "mantar zehirlenmesi, Türkiye'de mantar zehirlenmesi " ibareleri ile tarandı. Örneklem hacmi, cinsiyet dağılımı, yaş ortalaması, sağlık kuruluşuna başvuru şikayeti, transplantasyon ve tam iyileşme oranlarını içeren 17 çalışma analize dahil edildi. İstatistiksel verilerde rastgele etkiler modeli kullanılmıştır. Bulgular: MZ vakalarının ortalama yaşını, bulantı, kusma, ishal ve karın ağrısı semptomlarını, karaciğer ve böbrek yetmezliğini, tam iyileşme ve transpantasyon oranlarını veren 17 farklı çalışma tespit edilmiştir. MZ olgularını içeren çalışmalarda ortalama yaş 38.2'dir (%95Cl %36.1-40.3). Aile bireylerinin çocuk, yetişkin ya da yaşlı olup olmamasına göre belirlenen yaş ortalaması beklendiği gibidir. Sonuç: MZ hastalarının cinsiyet dağılımına göre hastaneye başvuru oranları benzer olsa da, başvuru sırasındaki belirti ve bulgular, karaciğer ve böbrek yetmezliği dağılımları ve transplantasyon sonrası tam remisyon oranları önemli ölçüde değişmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Mantar zehirlenmesi, meta-analiz, toksinler

Mushroom Poisonings in Turkey: A Meta-Analysis Study

Objectives: The aim of this research is to examine the characteristics of mushroom poisoning (MP) in Turkey in the last 20 years and evaluate the clinical results of MP. Materials and methods: Google Scholar, PubMed, Science Direct and Scopus databases were scanned with the phrases "mushroom poisoning, mushroom poisoning in Turkey, mushroom poisining, mushroom poisinings in Turkey".17 studies including sample volume, gender distribution, age average, complaint to the health institution, transplantation and full recovery rates were included in the analysis. In statistical data, random effects model was used. Results: The average age in studies involving MP cases was 38.2 years (95Cl% 36.1-40.3). The average age determined as to whether the family members are adults, elderly or childhood is as expected. Conclusion: Although patients vary in age and gender distribution of MP Turkey, symptoms and findings in admission to the hospital, liver and kidney failure distributions, and transplantation complete remission rates vary significantly.

Keywords:

mushroom, mushroompoisinings, metaanalysis,

PDF

___

1. Doğan M, Karahan I. Evaluation of complete blood count parameters, cell ratios, and cell volume indices in mushroom poisonings. Hum Exp Toxicol. 2019;19: 960327119855131.
2. Schmutz M, Carron PN, Yersin B, Trueb L. Mushroom poisoning: a retrospective study concerning 11-years of admissions in a Swiss Emergency Department. 2018;13(1):59-67.
3. Dadpour B, Tajoddini S, Rajabi M, Afshari R. Mushroom Poisoning in the Northeast of Iran; a Retrospective 6-Year Epidemiologic Study. Emergency. 2017; 5 (1): 23.
4. Broussard CN, Aggarwal A, Lacey SR, Post AB, Gramlich T et al. Mushroom poisoning–from diarrhea to liver transplantation. The American journal of gastroenterology. 2001;96(11):3195-8.
5. Ünüvar S. Çocukluk Çağında Gıda Kaynaklı Tehlikeler. Klinik Tıp Pediatri Dergisi. 2017; 9(3): 1-11.
6. Sahingöz SA, Sahin H. Consumer awareness on food poisoning. Pakistan J Nutrition. 2009; 8: 1218-23.
7. Ayaz A, Yurttagül M. Besinlerdeki Toksik Öğeler-I. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayınları. 2008; 727.
8. Chibishev A, Perevska Z, Simonovska N, Petkovska L, Miletic M et al. Severe mushroom poisoning in one Macedonian family. Int J Artif Organs. 2015; 38(8):425-32.
9. Mat A. Türkiye’de Bitkisel Zehirlenmeler. J For Med. 1992; 8(1-2-3-4): 121-124.
10. Hızel S, Şanlı C. Çocuklarda beslenme ve kurşun etkileşimi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 2006; 49: 333-38.
11. Ayvaz A, İçağasıoğlu D, Nur N, Çetinkaya S, Baysal A. Orta Anadolu Bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeler: 79 olgunun özellikleri. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2009; 10: 3-51.
12. Wolf, F.M. Meta-analysis quantitative methods for research synthesis. Beverly Hills, CA: Sage Publications.1986.
13. Fidan O, Kallem Seyyar G, Aras B, Colak E, Aras O. The effect of Tai Chi and Qigong on health-related quality of life in Parkinson’s disease: a systematic review and meta-analysis of systematic reviews. International Journal of Rehabilitation Research. 2019, 42:196–204.
14. Ahishali E, Boynuegri B, Ozpolat E, Surmeli H, Dolapcioglu C et al. Approach to mushroom intoxication and treatment: Can we decrease mortality? Clinics and Research in Hepatology and Gastroenterology. 2012; 36: 139-45.
15. Bilir A, Yelken B, Ekemen S, Zeydanoğlu S. Mantar Zehirlenmesi Saptanan Olguların Retrospektif Degerlendirilmesi. Turkiye Klinikleri J Anest Reanim. 2006; 4:131-4.
16. Çevik AA, Ünlüoğlu İ, Ergün N, Şahin A. Poisoning Severity Scores of Cases with Mushroom Poisoning Presenting to the Emergency Department. Turk J Emerg Med. 2007; 7(3): 102-8.
17. Çevik AA, Ünlüoğlu İ. Factors Affecting Mortality and Complications in Mushroom Poisonings Over a 20 Year Period: A Report from Central Anatolia. Turk J Emerg Med. 2014;14(3):104-10.
18. Colak S, Kandis H, Afacan MA, Erdogan MO, Gunes H et al. Assessment of patients who presented to the emergency department with mushroom poisoning. Human and Experimental Toxicology. 2015; 34(7): 725–31.
19. Erdur B, Türkçüer İ, Ergin A, Tura Canbora P, Bozkır M. Denizli İlinde 2006 Yılına ait Mantar Zehirlenme Vakalarının Değerlendirilmesi. Turk J Emerg Med. 2007;7(3):109-14.
20. Eren SH, Demirel Y, Ugurlu S, Korkmaz I, Aktas C et al. Mushroom Poisoning: Retrospective Analysis of 294 Cases. Clinics. 2010;65(5):41-6.
21. Kavalci C, Kavalci G, Guzel A, Inal M, Durukan P et al. Poisoning from wild mushroom in the Trakya region: an analysis of seven years. Hong Kong j emerg med. 2010; 17(4): 341-6.
22. Kızıltaş Ş, Derviş Hakim G, Yorulmaz E, Ergin Karadayı H, Manga Şahin G et al. Clinical, Laboratory and Prognosis Evaluations of Our Mushroom. Turk Neph Dial Transpl. 2013; 22 (1): 45-51.
23. Koksal O, Armagan E, Inal T, Ayyildiz T, Oner N. A 4 year retrospective analysis of our patients with mushroom poisoning. Hong Kong Journal of Emergency Medicine. 2013; 20(2): 105-10.
24. Koyuncu M, Öztürk D, Benli AR, Altınbilek E, Şahin H et al. Mushroom Poisoning in a Metropolitan Hospital. JAEM. 2014; 13: 162-5.
25. Özdemir Kol İ, Düger C, Gönüllü M. The Assessment of Cases Treated in Intensive Care Unit Due to Mushroom Poisoning. C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi. 2004;26 (3):119–22.
26. Petekkaya S, Börk T, Ayaz N, Göktürk C, Şamdancı E et al. Fatal Mushroom Poisoning in Syrian Refugees. AMAJ. 2016; 1: 30-5.
27. Sönmez BM, Yılmaz F, Karakılıç ME, Durdu T, Şahin T et al. Demographic and Clinical Characteristics of Mushroom Poisonings Presenting to Emergency Department. Journal of Clinical and Analytical Medicine.
28. Trabulus S, Altıparmak MR. Clinical features and outcome of patients with amatoxin-containing mushroom poisoning. 2011; Clinical Toxicology. 49:4, 303-10.
29. Yardan T, Baydın A, Eden AO, Akdemir HU, Aygun D et al. Wild mushroom poisonings in the Middle Black Sea region in Turkey: Analyses of 6 years. Human and Experimental Toxicology. 2010; 29(9):767-71.
30. Yılmaz B, Duran A, Erkuran MK, Karğı E, Can G et al. Demographic Evaluation of Emergency Department Patients with Mushroom Poisoning. Abant Med J. 2015;4(3):261-65.
31. Burillo-Putze G, Munne P, Dueñas A, Pinillos MA, Naveiro JM et al. Clinical Toxicology Working Group, Spanish Society of Emergency Medicine (SEMESTOX). National multicentre study of acute intoxication in emergency departments of Spain. Eur J Emerg Med. 2003;10(2):101–4.
32. Maignan M, Pommier P, Clot S, Saviuc P, Debaty G et al. Deliberate drug poisoning with slight symptoms on admission: are there predictive factors for intensive care unit referral? A three-year retrospective study. Basic Clin Pharmacol Toxicol. 2014;114(3):281–7.
33. Özcan Ş, Bakioğlu A. A Meta-Analytic Effect Analysis: The Effect of In-Service Training on The Job Performance of School Administrators. H. U. Journal of Education. 2010; 38: 201-12.
34. Rust R. Estimating publication bias in meta analysis. Journal of Marketing Research. 1990; 27: 220–6.
35. Beaumier M, Rioult JP, Georges M, Brocheriou I, Lobbedez T et al. Mushroom Poisoning Presenting With Acute Kidney Injury and Elevated Transaminases. Kidney Int Rep. 2019 Mar 4;4(6):877-881.
36. Oana Mărginean C, Meliţ LE, Oana Mărginean M. Mushroom intoxication, a fatal condition in Romanian children. Medicine (Baltimore). 2019; 98(41): e17574.
37. Sarı İ . Türklerde Yemek Kültürü. Nokta e-kitap. 2018; 32.

ISSN: 1309-3878
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2009
Yayıncı: Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD adına Yrd.Doç.Dr.Cemil Işık Sönmez