Evren ERDEM, Fatma Tülin ÖZBAŞER, Serkan ERAT

Ekstansif Şartlarda Yetiştirilen Kıl Ve Halep Keçilerinde Büyüme Ve Gelişim Özelliklerinin Karşılaştırılması

Bu araştırma ekstansif koşullarda yetiştirilen Kıl ve Halep oğlaklarında büyüme ve gelişim özelliklerinin karşılaştırılmasını amaçlamıştır. 360 günlük büyüme döneminde Halep keçilerinin canlı ağırlıkları Kıl keçilerinden belirgin düzeyde yüksek olmuştur (P < 0.05; P < 0.001). Canlı ağırlık sadece doğumda ve büyüme periyodunun 360. gününde doğum tipinden etkilenmiş ve tek doğan oğlaklar ikiz doğanlara göre daha yüksek değerlere sahip olmuştur (P < 0.05). Büyüme döneminin 120. günü hariç anayaşı III olan gruptan doğan oğlakların canlı ağırlıkları diğer anayaş gruplarında doğan oğlaklardan yüksek olmuştur (P < 0.05; P < 0.01; P < 0.001). Vücut ölçülerinde (özellikle göğüs derinliği, sağrı yüksekliği ve vücut uzunluğunda) ırk etkisi büyümenin 120. gününden sonra belirgin olarak gözlemlenmiştir. Bu özelliklerde Halep keçisi, Kıl keçisine göre belirgin derecede yüksek olmuştur (P < 0.001). Diğer yerli keçi ırkları (Ankara, Honamlı, Kilis ve Norduz keçi ırkları) üzerinde tüm büyüme dönemini içeren karşılaştırmalı çalışmaların yapılması ve bu ırkların büyüme ve gelişme özelliklerinin ortaya konulması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Kıl keçisi, Halep keçisi, büyüme, gelişme, Türkiye

Comparison of Growth and Development Characteristics of Hair and Damascus Kids Reared under Extensive Conditions

The present study aimed to compare the growth and the development of Hair and Damascus kids reared under extensive conditions. The body weights of Damascus goats were significantly higher than that of the Hair goats during the 360 days growth period (P < 0.05; P<0.001). Body weight was influenced by birth type only at birth and on the 360th day of the growth period, and single-birth kids had higher values than twin-born kids (P < 0.05). Exceptfor the 120th day of the growth period, the body weight of kids born in dam age group III was higher than that of kids born in the other dam age groups (P < 0.05; P < 0.01; P < 0.001). The breed effect was markedly observed after the 120th day of the growth period concerning body measurements especially chest depth, rump height, and body length. Damascus goats were significantly higher than that in the Hair goats for these traits (P < 0.001). It can be suggested that comparative studies containing the entire growth period should be conducted on other indigenous goat breeds (Angora, Honamlı, Kilis, and Norduz goat breeds) and to demonstrate the growth and development characteristics of these breeds.

Keywords:

Hair goat, Damascus goat, growth, development, Turkey,

PDF

___

Abd-Allah S, Abd-El Rahman HH, Shoukry MM, Mohamed MI, Fatma MS, Abedo AA. Some body measurements as a management tool for Shami goats raised in subtropical areas in Egypt Bull Natl Res Cent. 2019; 43:17.
Akçapınar H. Keçi yetiştiriciliği ders notları. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Dışkapı, Ankara, Turkey, 2015.
Akçapınar H, Özbeyaz C. Hayvan yetiştiriciliği temel bilgileri. Kariyer Matbaacılık, Ankara, 1999.
Akbaş AA, Saatçi M. Growth, slaughter, and carcass characteristics of Honamlı, Hair, and Honamlı X Hair (F1) male goat kids bred under extensive conditions. Turk J Vet Anim Sci. 2016; 40: 459-467.
Akdağ F, Pir H, Teke B. Comparison of growth traits in Saanen and Saanen X Hair crossbred (F1) kids. J Anim Prod. 2011; 52(1): 33-38.
Akbaş AA, Çolak M, Elmas Ö, Saatçi M. Kuzey-Batı Akdeniz şartlarında yetiştirilen Saanen ırkı oğlakların büyüme özelliklerinin belirlenmesi. EJVS. 2013; 29: 70-75.
Aktaş, AH, Gök B, Ateş S, Tekin, ME, Halıcı İ, Baş H, Erduran H, Kassam S. Fattening performance and carcass characteristics of Turkish indigenous Hair and Honamlı goat male kids. Turk J Vet Anim Sci. 2015; 39: 643-653.
Alaşahan S, Öztürk Y. Growth performance and survival rate of Hair goat and Hamdani kids. Van Vet J. 2019; 30(1): 1-5.
Alızadehasl M, Ünal N. Kilis, Norduz ve Honamlı keçilerinde bazı morfolojik özellikler. Livest Sci. 2011; 51(2): 81-92.
Al-Dawood A, Al-Khamaiseh S, Al-Atiyat RM. A comparative study on the growth rate and survivability of three goat breeds from Jordan. J Appl Anim Res. 2020; 48(1): 331–339.
Anonymous-a. Google maps. Location of the study. https://earth.google.com/web/; Accession date: 10.09.2021.
Anonymous-b. Vikipedi. Information on the study region. https://tr.wikipedia.org/wiki/Ya%C4%9Fbasan,_Sulakyurt; Accession date: 10.09.2021.
Atay O, Gökdal Ö, Eren V. Yetiştirici koşullarında Kıl keçilerin kimi verim özellikleri. In: Ulusal Keçicilik Kongresi, Çanakkale, Türkiye, 2010; pp. 207-210. Barıtçı İ, Adıgüzel C. Halep (Damascus, Şam) keçisi yetiştiriciliği. Dicle Üniv. Fen Bilim. Enst. Derg. 2017; 6(1): 39-42.
Çelik HT, Olfaz M. Kıl keçi ve Saanen x Kıl (F1, G1 ve G2) melez oğlakların 6. ay vücut ölçüleri ve bu ölçülere etki eden faktörlerin belirlenmesi. Ak. Zir. Derg. 2017; 6(2):161-168.
Çelik HT, Olfaz M. Yetiştirici koşullarında kıl keçi ve saanen x kıl keçi genotiplerinin (F1, G1, G2) büyüme özellikleri ve yaşama gücü üzerine bir araştırma. Mediterr Agric Sci. 2018; 31(1): 77-85.
Dawson B, Trapp RG. Basic and Clinical Biostatistics, 4th edition, Lange Medical Books/McGraw-Hill Medical Publishing Division, New York, USA. 2001
Elmaz Ö, Saatçi M, Mamak N, Dağ B, Aktaş AH, Gök B. The determination of some morphological characteristics of Honamlı goat and kids, defined as a new indigenius goat breed of Turkey. Kafkas Univ Vet Fak Derg. 2012; 18: 481-485.
Elmaz Ö, Çolak M, Akbaş AA, Ağaoğlu ÖK, Saatçi M. The determination of some morphological traits and phenotypic correlations of Turkish Hair goat (Kıl keçisi) breed reared in extensive conditions in Turkey. Eurasian J Vet Sci. 2016; 32(2): 94-100.
Erdem E, Erat S, Özbaşer FT. Mohair quality traits of Aleppo and Hair goats. Eurasian JHS. 2019; 2(1): 1-5.
Erol H, Ünal N, Ünal M, Akçadağ Hİ. Gen kaynağı olarak koruma altında yetiştirilen Ankara keçilerinde önemli verim özellikleri. Ankara Univ Vet Fak Derg. 2014; 61: 211-216.
Erten Ö, Yılmaz O. Ekstansif koşullarda yetiştirilen Kıl keçisi oğlaklarının yaşama gücü ve büyüme performanslarının araştırılması. Van Vet J. 2014; 24 (3): 109 - 112.
Fontaneli RS, Sollenberger LE, Littell RC, Staples CR. Performance of lactating dairy cows managed on pasture-based or in freestall barn-feeding systems. J Dairy Sci. 2005; 88(3): 1264-76.
Gökdal Ö. Growth, slaughter and carcass characteristics of Alpine X Hair goat, Saanen X Hair goat and Hair goat male kids fed with concentrate in addition to grazing on rangeland. Small Rumin Res. 2013; 109: 69-75.
Gökdal Ö, Atay O, Özuğur AK, Eren V. Growth and survival characteristics of Hair goat and its crosses with Saanen and Alpine goats under rural farm conditions. Hay Üret. 2013; 54(1): 30-37.
Güney O, Torun O, Özuyanık O, Darcan N. Milk production, reproductive and growth performances of Damascus goats under northern Cyprus conditions. Small Rumin Res. 2006; 65: 176-179.
Khazaal K. Comparison of the performance of Shami (Damascus) and Saanen goats raised under similar environmental conditions in Lebanon, In: Nutritional and foraging ecology of sheep and goats. Opt Méditerraneennes: Série A Séminaires Méditerraneens, n.85, Zaragoza. 2009; pp. 379-385.
Koncagül S, Akça N, Vural ME, Karataş A, Bingöl M. Morphological characteristics of Zom Sheep. Kafkas Univ Vet Fak Derg. 2012; 18: 829-837.
Koritiaki NA, Ribeiro ELA, Mizubuti IY, Silva LDF, Barbosa MAAF et al. Effect of environmental factors on performance of purebred and crossbred Santa Inês lambs from birth to 154 days of age. Rev Bras de Zootec. 2013; 42 (2): 87-94.
Mahmoud NMA, El Zubeir IEM, Fadlelmoula AA. Colostrum composition and performance of Damascus goats raised under Sudan conditions. Wudpecker J Agric. 2012; 1(8): 341 - 345.
Mavrogenis AP, Constantinou A, Louca A. Environmental and genetic causes of variation in production traits of Damascus goats. 1. Pre-weaning and post-weaning growth. Anim Sci. 1984; 38: 91-97.
Steinheim G, Ødegård J, Ådnøy T, Klemetsdal G. Genotype by environment interaction for lamb weaning weight in two Norwegian sheep breeds. J Anim Sci. 2008; 86 (1):33-39.
Şimşek ÜG, Bayraktar M. Investigation of growth rate and survivability characteristics of pure hair goats and Saanen X Pure hair goats crossbreeds (F1). Fırat Univ Vet J of Heal Sci. 2006; 20: 229-238.
Taşkın T, Koşum N, Akbaş Y, Kaymakçı MA. study on some growth traits and their heritability estimates of damascus kids. Ege Üniv Ziraat Fak Derg. 2000; 37: 137-144
Tatar AM, Tuncer SS, Şireli HD. Comparison of yield characteristics of Damascus and Kilis goats in dry climatic conditions. Austral J Vet Sci. 2019; 51: 61-66.
Teixeira IAMA, Fernandes MHMR, Pereira Filho JM, Canesin RC, Gomes RA, Resende KT. Body composition, protein and energy efficiencies, and requirements for growth of F1 Boer X Saanen goat kids. J. Anim. Sci. 2017; 95 (5): 2121-2132.
Toplu D, Altinel A. Some production traits of indigenous Hair goats bred under extensive conditions in Turkey. 2nd communication: Viability and growth performances of kids. Archiv Fur Tierzucht. 2008; 51(5): 507-514.
Yakubu A. Fixing collinearity instability in the estimation of body weight from morpho-biometrical traits of west african dwarf goats. Trakia J Sci. 2009; 7(2): 61-66.
Yalçın B.C. Breeds of sheep and Goats, In: Sheep and Goats in Turkey, FAO Animal Production and Health Paper No:60, Rome. 1986; pp: 79-85.
Yılmaz O, Küçük M, Bolacalı M, Cak B. Investigation of survival rate, growth performance and some body measurements of Saanen X Hair goat F1 Crossbred and pure Hair goat kids raised in semi-intensive conditions. Bulg J Agric Sci. 2013; 19:835-840.