Açık Barınaklarda Yetiştirilen Simmental İneklerinde Soğuk Stresinin Süt Verimi, Süt Bileşimi ve Bazı Davranış Özelliklerine Etkisi

Bu araştırma, Simmental ineklerde soğuk stresinin süt verimi, süt bileşimi ve bazı davranış özelliklerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, Simmental ineklerin kış mevsimindeki günlük süt verimi, sütün bileşimi, sütteki somatik hücre sayısı (SHS) ve bazı davranış özellikleri belirlenmiştir. Ayrıca, rüzgar hızı, çevre sıcaklığı ve bağıl nem oranı tespit edilerek rüzgar soğutma indeksi (RSİ) hesaplanmıştır. Araştırmada, kış mevsimindeki aylara göre rüzgar hızı, çevre sıcaklığı, bağıl nem oranı ve RSİ özelliklerinin ortalama değerleri arasındaki fark önemli (P<0,01) olarak belirlenmiştir. Süt bileşimi özelliklerinden protein ve toplam kuru madde oranları ile SHS’nın kış aylarında belirlenen ortalama değerleri arasındaki farkın önemli (P<0,05) olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, süt yağ ve toplam kuru madde oranının RSİ ile arasında negatif fenotipik korrelasyon olduğu saptanmıştır (P<0,05). Davranış özelliklerinden yatma ve yürüme davranışlarının kış aylarındaki oranlarının önemli düzeyde farklılık gösterdiği belirlenmiştir (P<0,05). Sonuç olarak, açık barınakta yetiştirilen Simmental ineklerde soğuk stresinin sütteki protein ve toplam kuru madde oranı ile SHS değerlerini ve yatma ve yürüme davranışlarını etkilediği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kuru madde, rüzgar sogutma ısısı, Simmental, yatma davranışı

Effect of Cold Stress on Milk Yield, Milk Composition and Some Behavioral Patterns of Simmental Cows Kept in Open Shed Barns

The aim of this study was to determine effect of cold stress on milk yield, milk composition and some behavioural patterns of Simmental dairy cattle kept in open shed barns. In the present study, daily milk yield, milk content, somatic cell count (SCC) in milk and some behavioural patterns of Simmental dairy cattle during winter were determined. Besides, wind chill temperature (WCT) was calculated by using wind speed, temperature and relative humidity rate. In the present study, diffence between mean value of wind speed, temperature, relative humidity rate and WCT characteristics were proved as significant (P<0.01) depending on months in winter. Difference between mean value determined in months winter as for milk composition traits such as protein and total dry matter rate, and SCC were proved as significant (P<0.05). It was also confirmed that negative phenotypic correlation exists between milk fat and total dry matter rate, and WCT (P<0.05). There were also significant differences as for rate of incidence of behavioural patterns such as lying and walking during months winter (P<0.05). In conclusion, it was determined that cold stress affects protein and total dry matter rate in milk, SCC and behavior patterns such as lying and walking of Simmental dairy cattle.

Keywords:

Dry matter, lying behavior, Simmental, wind chill temperature,

PDF

___

Akcapınar H, Özbeyaz C. Hayvan Yetiştiriciliği Temel Bilgileri. Kariyer Matbaacılık, Ankara. 1999.
Akdağ F, Uğurlu M, Gürler H, Teke B, Koçak O. The relationships between udder traits and milk yield, milk composition, and subclinical mastitis in Jersey cows. Large Animal Review, 2017; 23(6): 203-209.
Alpan O, Aksoy AR. Sığır Yetiştiriciliği ve Besiciliği, 7. Baskı, Favori Basım Yayın ve Matbaacılık, İstanbul. 2015.
Angrecka S, Herbut P. Conditions for cold stress development in dairy cattle kept in free stall barn during severe frosts. Czech J Anim Sci. 2015; 60(2): 81–87 .
Arı UÇ. Sığırlarda ısı stresinin fizyolojik ve hormonal olarak üremeye etkisi. J Reprod Artif Insemin-Special Topics, 2015;1(1):1-10.
Barkema HW, Van der Ploeg JD, Schukken YH, Lam TJGM, Benedictus G, Brand A. Management style and its association with bulk milk somatic cell count and incidence rate of clinical mastitis. J Dairy Sci. 1999; 82:1655-1663.
Benavides RAM, Guerrero HS, Atzori AS. A conceptual model to describe heat stress in dairy cows from actual to questionable loops. Acta Agron. 2018; 67(1): 59-64.
Bickert WG, Mattiello S. Stress in Dairy Animals: Cold Stress: Management Considerations. In: Smithers G, editör in chef. Reference module in food sciences. 1. Edition, Amsterdam, Elsevier. 2016; 1-7.
Broucek J, Letkovicova M. Kovalcuj K. Estimation of cold stress effect on dairy cows. Int J Biometeorol. 1991; 35:29-32.
Bryant JR, Lopez Villalobos N, Pryce JE, Holmes CW, Johnson DL. Quantifying the effect of thermal environment on production traits in three breeds of dairy cattle in New Zealand. New Zealand Journal of Agricultural Research, 2007; 50:327-338.
Çavuşoğlu YS. Ruminant hayvanlarda beslenme davranışları. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ, 2016.
Davis MS, Mader TL, Holt SM, Parkhurst AM. Strategies to reduce feedlot cattle heat stress: Effects on tympanic temperature. Journal of Animal Sci. 2003;81: 649-661.
Demirören E. Hayvan Davranışları. 2. Baskı, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, İzmir. 2007; 1-250.
Dikmen, S, Hansen, PJ. Is the temperature-humidity index the best indicator of heat stress in lactating dairy cows in a subtropical environment. J Dairy Sci. 2009; 92:109-116.
Dinçel D, Dikmen S. Süt sığırlarında sıcak stresinin tespiti, verim özellikleri üzerine etkileri ve korunma yöntemleri. Uludağ Univ J Fac Vet Med. 2013; 32(1):19-29.
Gastelen S, Westerlaan B, Houwers DJ, Eerdenburg FJCM: A study on cow comfort and risk for lameness and mastitis in relation to different types of bedding materials. J Dairy Sci. 2011; 94:4878–4888.
Graunke KL, Schuster T, Lidfors LM. Influence of weather on the behaviour of outdoor-wintered beef cattle in Scandinavia. Livestock Science, 2011; 136:247-255.
Insley LW. Wind chill effect. Master Thesis, Kansas State Universty Manhattan, USA, 1973.
Jenkins TC, Mc Guire MA. Major advances in nutrition: impact on milk composition. Journal of Dairy Science, 2006; 89: 1302-1310.
Kelly JM. Managing the feedlot in the cold. Çeviri: Ay S, Çınar H. 2003. https://www.trouwnutrition.com.tr/contentassets/5ad87435a1d34111bb0d24d2c5a878b9/ruminant-katk-servisler/katki_bulten2003-04.pdf. Accessien date:10.06.2021.
Koç HU, Uğurlu M. Süt sığırlarında ısı stresinin verim özellikleri üzerine etkisi, Lalahan Hay Araşt Enst Derg. 2019; 59(1): 30-35.
Koçyiğit R. Farklı zemin tiplerinin esmer sığırlarda süt verimi ve süt kompozisyonu ile bazı davranış özellikleri üzerine etkileri. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, 2014.
Könyves T, Zlatkovic N, Memisi N, Lukac D, Puvaca N, Stojsin M, Halasz A, Miscevic B. Relationship of temperature-humidity index with milk production and feed intake of Holstein-Frisian cows in different year seasons. Thai J Vet Med. 2017; 47(1):15-23.
Laven RA, Holmes CW. A review of the potential impact of increased use of housing on the health and welfare of dairy cattle in New Zealand. New Zealand Veterinary Journal, 2008; 56(4):151-157.
Luymes J. Free stall design. British Columbia of Agriculture and Food Ministry, Farm Structures Factsheet, 1994;1-13.
Mutaf S, Sönmez R. Hayvan Barınaklarında İklimsel Çevre Denetimi. 3. Baskı, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, İzmir. 1984.
Navratil S, Falta D, Chladek G. Effect of temperature cumulation on milk yield of Czech Fleckvıeh-Simmental Cattle. Acta Unıversitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis, 2017; 65(5):1579-1584.
NRC. Effect of Enviroment on Nutrient Requirements of Domestic Animals. National Acad. Pres, Washington DC, 1981; 1-21.
Özek K. Süt sığırlarında süt kompozisyonunu etkileyen faktörler ve besleme-süt kompozisyonu ilişkisi. Bahri Dağdaş Hayvancılık Araştırma Dergisi, 2015; 4(2):37-45.
Özkan M. Süt sığırlarında somatik hücre sayısının süt bileşimi ve kalitesine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ. 2017.
Siple PA, Passel CF. Measurements of dry at mospheric cooling in subfreezing temperatures. American Philosophical Society, 1945; 89:177-199.
Teke B, Akdağ F. The effect of heat stress on some reproductive traits in Jersey cows under semi-humid conditions in Turkey. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 18(4): 506-510, 2012.
Tucker CB, Weary DM, Fraser D. Free-Stall dimensions: effects on preference and stall usage. J Dairy Sci. 2004; 87:1208-1216.
Uzal S. Serbest ve serbest duraklı süt sığırı barınaklarında hayvanların alan kullanımı ve zaman bütçesine mevsimlerin etkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya. 2008; 1-197.
Van Laer E, Moons CPH, Sonck B, Tuyttens FAM. Importance of outdoor shelter for cattle in temperate climates. Livestock Science, 2014; 159:87-101.
Young BA. Ruminant cold stress: Effect on production. J Anim Sci. 1983; 57:1601-1607.