Ayşegül BİLGE, Gülengül MERMER, Olcay ÇAM, Aliye ÇETİNKAYA, Elif ERDOĞAN, Nazlı ÜÇKUYU

Türkiye' deki Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerinin 2013-2015 Yıllarının Profili

Amaç: Bu araştırma Türkiye’de 2013-2015 yılları arası toplum ruh sağlığı merkezlerinin profilini incelemek amacıyla planlanmıştır.Yöntem: Araştırma tanımlayıcı olarak yapılandırılmıştır. Araştırmada 45 Toplum Ruh Sağlığı Merkezi araştırmaya dahil edilmiştir (katılım oranı: %42,45). Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı analizler kullanılmıştır.Bulgular: Araştırmaya dahil edilen Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerinin %20’sinin Marmara ve Karadeniz Bölgelerinde olduğu, %75.6’sının bir katlı bir binada hizmet verdiği belirlenmiştir. Merkezlerde çalışan personelin çoğunlukla hemşire (%24.7) ve hizmetli (%24.7) olduğu saptanmıştır. Tüm merkezler incelendiğinde, sürekli merkeze gelen danışan sıklığının %7.8 olduğu, bir merkezde ise “Mavi At Kafe” adlı korumalı iş yeri açıldığı belirlenmiştir.Sonuç: Türkiye’de toplum ruh sağlığı hizmetlerinin hedeflenen düzeyde olmadığı ancak son zamanlarda ilerleme gösterdiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Toplum ruh sağlığı merkezi, sağlık personeli, toplum ruh sağlığı hemşireliği

Profile Of Community Mental Health Centers In Turkey Between 2013-2015 Years

Objectives: This study is planned to examine the profile of the Community Mental Health Centers (CMHC) in Turkey between 2013 and 2015 years.Methods: The research was structured as a descriptive study. 45 Community Mental Health Centers were included in the study (Rate of participation 42, 45%). The descriptive analysis was based on the evaluation of the data.Results: The study included Community Mental Health Centers; these are constituted by 20% of the Marmara and the Black Sea Region. Most of the centers (75,6%) are housed in a single-stage flat. Centers' staff were mostly nurse (24,7%) and employee (24,7%). The rate of the clients’ who regularly visit to any center was 7,8%. A supervised Job locale "Blue Horse Cafe" has been established to service in a CMHC.Conclusion: The Community Mental Health Services in Turkey are not at targeted levels, however a progress has recently been experienced.

Keywords:

Community mental health center, health care providers, community mental health nursing,

PDF

___

Pektaş İ, Bilge A, Ersoy MA. Toplum Ruh Sağlığı Hizmetlerinde Epidemiyolojik Çalışmalar ve Toplum Ruh Sağlığı Hemşirelerinin Rolü. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2006; 7(1):43-8.
Öztürk MO. Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. Ankara Hekimler Yayın Birliği; 1995. s.101-13.
Thomas R, Insel, MD. Arch Gen Psychiatry. 2009; 66(2):128-133.
Bilge A. Toplum Ruh Sağlığı, Çam O, Engin E., editörler —Ruh Salığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı“. 1. Baskı, İstanbul Tıp Kitapevi, Kayhan Matbaa; 2013, s.889-900.
Hannigan. B, Specialist practice in community mental health nursing, Nurse Education Today 1999; 19:509–516.
Sağlık Bakanlığı (2011) Ulusal Ruh Sağlığı Eylem Planı 2011-2023. http://www.saglik.gov.tr/TSHGM/dosya/1-73168/h/ulusal-ruhsagligi-eylemplani.pdf
Erol N, Kılıç C. Ulusoy M. ve diğ. Türkiye Ruh Sağlığı Profili Raporu, T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Eksen Tanıtım Ltd.Şti., Ankara, 1998.
Ensari, H. Koruyucu psikiyatri açısından bolu toplum ruh sağlığı merkezi rehabilitasyon çalışmaları. Türkiye Klinikleri Journal of Psychiatry Special Topics, 2011; 4(4):86-93.
TC. Sağlık Bakanlığı. Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri Hakkında Yönerge, 2011. http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-12038/toplum-ruhsagligi-merkezleri-hakkinda-yonerge.html.
Sakıcı Ç, Var M, Hocaoğlu Ç. Türkiye’deki Ruh ve Sinir Hastalıkları Bölge Hastane Bahçelerinin Terapi Açısından Değerlendirilmesi, Ormancılık Dergisi 2014; 10(1):59-71.
Bağ B. Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerinde Hemşirenin Rolü: İngiltere Örneği Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2012; 4(4):465-485.
Bilge A, Siviloğlu T, Kuş S. Türkiye'de psikiyatri hemşireliği alanındaki akademisyen kadrolarının belirlenmesi III. Ulusal VII. Ulusal Psikiyatri Hemşireliği Kongresi, özet kitabı, P21, 1-3 Eylül 2014, Ankara. S.316.
Crawford P, Brown B, Majomi P. Education as an Exit Strategy for Community Mental Health Nurses: A Thematic Analysis of Narratives, Mental Health Review Journal 2008; 13:3.
Bostancı N, Ruhsal Bozukluğu Olan Bireylere Yönelik Stigma ve Bunun Azaltılmasına Yönelik Uygulamalar, Düşünen Adam. 2005; 18 (1):32-8.
Çam O ve Bilge A. 'Türkiye’de Ruhsal Hastalığa/ Hastaya Yönelik İnanç, Tutum ve Damgalama Süreci: Sistematik Derleme, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2013; 4(2):91-101.
Bilge A, Ekitli GB, Embel N ve diğ. Toplum Ruh Sağlığı Merkezi’ndeki Şizofrenik Bozukluk Hastalarına Uygulanan Öncü Belirtileri Tanıma Eğitiminin İçgörü ve Yaşam Kalitesine Etkisi. VII. Ulusal Psikiyatri Hemşireliği Kongresi, özet kitabı, S29, 1-3 Eylül 2014, Ankara.
Alataş G, Karaoğlan A, Arslan M. ve diğ. Toplum Temelli Ruh Sağlığı Modeli ve Türkiye’de Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri Projesi, Community-Based Psychiatry Model and Project of Community Mental Health Centers in Turkey. 2009.