Özge YENDUR, Zuhal GÜNDOĞDU, Metin GÜRKAN

Kistik Fibrozis Tarama Testi Sonucu Yanlış Pozitif Olan Vakalarımızın Literatür Eşliğinde Değerlendirilmesi

Amaç: Kistik fibrozis (KF); tekrarlayan akciğer enfeksiyonları, mekonyum ileusu, pankreatik yetmezlik gibi bulgularla seyreden ve birden fazla sistemi tutabilen, yenidoğan döneminden başlayabilen kronik bir hastalıktır. Kistik fibrozis otozomal resesif geçişli bir hastalık olup ülkemizde sıklığının 1/2500-1/3000 olduğu düşünülmektedir1. Hastalığın erken tanısını koyup erken tedaviye başlayabilmek için Türkiye’de 2015 yılında yenidoğan tarama programlarına KF tarama programı eklendi ve İmmünoReaktif Tripsinojen (IRT) enzimini ölçmeye dayanan bir testtir2. Araştırmamızda, iki KF tarama testide pozitif olup Çocuk Sağlığı İzlem Polikliniği’ne gönderilen bebekleri klinik ve ter testi sonucuyla beraber değerlendirerek KF tarama testi yanlış pozitifliklerin nedenlerini irdelemeyi amaçladık. Yöntem: Retrospektif yaptığımız bu çalışmada KF yenidoğan tarama testleri pozitif olduğu için 2018 yılında gönderilen bebeklerimizin ter testleri sonuçlarını ve klinik bilgilerini dosya kayıtlarından elde ettik. Çalışmaya başlamadan önce Etik Kurulu onayı alındı. Klinik ve ter testi sonuçlarına göre KF riski yüksek olan hastalarımız kesin tanı için KF referans hastanesine yönlendirilmişti. KF tanısı almayan ve tarama testleri yanlış pozitif olan vakaların sosyodemografik bilgileri, öykü, fizik muayene, prognozları ve test bilgileri ile tarama testleri sonuçları birlikte değerlendirilerek yanlış pozitifliğe neden olan faktörler istatiksel olarak analiz edildi. Bulgular: Çalışmaya aldığımız 16 vakanın demografik bilgileri ve prognozları çizelgelerde belirtilmektedir. Polikliniğe başvurdukları ilk gün yaşları ortalama 133,75±82,15 günlüktü (%57’si erkek bebekti). Doğum haftası ve tartısı, YDYBÜ’ sine yatış ve antibiyotik alma süresi, uzamış sarılık, kardeş ölümü ve ilk mekonyumun gecikme öyküsü tarama testleriyle istatiksel olarak anlamlı ilişkili bulunurken diğer bulgularla aralarında anlamlı ilişki bulunmadı. Sonuç: Bu çalışmada KF tarama testinde yanlış pozitifliğin olabileceği ve bunu açıklayan faktörler olduğu tekrar vurgulanmış oldu. KF tarama testinin yanlış pozitifliğinin fazla olduğu bilinmesine rağmen tarama testi pozitif olan her hastaya ter testi kesinlikle yapılmalıdır. Kliniğinde şüpheli bir bulgusu olan ve/veya ter testi arada bir değerde olan ve/veya KF risk faktörü taşıyan her bebek tekrar değerlendirmeli ve kliniğinin ilerleyen aylarda da çıkabileceği unutulmamalıdır.

Anahtar Kelimeler:

kistik fibrozis, yenidoğan tarama testi, yanlış pozitiflik

A Review of Patients with False Positive Cystic Fibrosis Screening Tests in the Light of Current Literature

Objective: Cystic Fibrosis (CF) is a chronic condition, may affect multiple systems and can show itself with repeated lung infections, meconium ileus, and pancreatic failure. It can even be seen in newborns. It is a genetic disorder that is passed down in autosomal recessive, which is thought to affect 1/2500-1/3000 people in Turkey. To start the treatment early, CF was added into newborns’ screening program using ImmunoReactive Trypsinogen (IRT) test. This retrospective study explores false positive results in children, who were referred to Social Pediatrics Clinic whose both CF tests are positive through evaluation with clinical examination and sweat tests. Methods: The Ethics Committee approved this retrospective study. These children were referred to a CF reference hospital for a definitive diagnosis. We studied patient files for all the relevant clinical data, socio-demographic factors, patient history, test results, and prognosis of those children who did not receive CF diagnosis although their both screening tests were positive. We statistically explored what factors might have caused these false positives. Results: Sixteen cases were included. Their mean age was 133.75 (±82.15) days. 57% of them were male. While there was a statistically significant relationship between gestational age, birth weight, and stay days in the Neonatal Intensive Care Unit, duration of antibiotics treatment, prolonged jaundice, death of siblings, and delayed meconium output, there was no statistically significant difference between the other groups. Conclusion: This study once again shows that there might be false positives in CF screening tests and identified factors that might have contributed to this. However, be mindful of false positives of these tests, we stress that the sweat test should definitely be applied to every patient whose tests were positive. Any patient with suspected clinical manifestations or test whose sweat test is not definitive or any patient with CF risk should certainly be re-evaluated as one should not forget that clinical symptoms may show up at a later age.

Keywords:

Cystic fibrosis, neonatal screening test, false positives,

PDF

___

Çocuk Solunum Yolu Hastalıkları ve Kistik Fibrozis Derneği,Hekimler için Kistik Fibrozis Tanı ve Tedavi Rehberi, 2020;1-75. https://www.kistikfibrozisturkiye.org/wp-content/uploads/2020/01/Hekim-KF-kitapcik-son-basilan.pdf. Erişim tarihi: 08.01.2022.
T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/cocukergen-tp-liste.html?view=category&id=880, erişim tarihi 02.01.2022.
Uslu HS, Zübarioğlu AU, Bülbül A. Neonatoloji perspektifinden selektif metabolik tarama testleri. JAREM 2015; 5: 39-46. doi: 10.5152/jarem.2015.755
Elborn JS. Cystic fibrosis. Lancet. 2016; 388(10059): 2519-2531. doi: 10.1016/S0140-6736(16)00576-6.
Gonska T, Ratjen F. Newborn screening for cystic fibrosis. Expert Rev Respir Med. 2015; 9(5): 619-31. doi: 10.1586/17476348.2015.1085804.
Assael BM, Castellani C, Ocampo MB, et al. Epidemiology and survival analysis of cystic fibrosis in an area of intense neonatal screening over 30 years. Am J Epidemiol. 2002; 156(5): 397-401. doi: 10.1093/aje/kwf064.
Ersu R, Çakır E. Kistik Fibrozis Yenidoğan Tarama Testi ile Tanı Alan Hastaları İzleme Rehberi. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu; 2015:6. http://cocukergen.thsk.saglik.gov.tr/bilgi-dokumanlar/kitaplar/1001-kistik-fibrozisyenido%C4%9Fan-tarama-testi-ile-tan%C4%B1-alan-hastalar%C4%B1-izleme-rehberi.html,Erişim tarihi: 01.01.2022.
Hayeems RZ, Miller FA, Vermeulen M, et al. False-positive newborn screening for cystic fibrosis and health care use. Pediatrics. 2017; 140(5): e20170604. doi: 10.1542/peds.2017-0604.
Massie RJ, Curnow L, Glazner J, et al. Lessons learned from 20 years of newborn screening for cystic fibrosis. Med J Aust. 2012; 196(1): 67-70. doi: 10.5694/mja11.10686.
Kuzemko JA. Screening, early neonatal and prenatal diagnosis. J R SOC Med. 1986; 79: 2-5.
Southern KW, Munck A, Pollitt R, et al. A survey of newborn screening for cystic fibrosis in Europe, J Cyst Fibros. 2007; 6(1): 57-65. doi: 10.1016/j.jcf.2006.05.008.
Özçelik U., Karakoç F., Yüksel H. Ve ark. Ulusal Yenidoğan Tarama Programı, Kistik fibrozis Taraması, Ter Testi Rehberi,2015. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu; 2015. https://www.kistikfibrozisturkiye.org/wp-content/uploads/2019/12/Ter-testi-rehberi.pdf. Erişim tarihi: 05.01.2022.
Castellani C, Massie J, Sontag M, Southern KW. Newborn screening for cystic fibrosis. Lancet Respir Med. 2016; 4(8): 653-661. doi: 10.1016/S2213-2600(16)00053-9.
Comeau AM, Parad RB, Dorkin HL, et al. Population-based newborn screening for genetic disorders when multiple mutation DNA testing is incorporated: a cystic fibrosis newborn screening model demonstrating increased sensitivity but more carrier detections. Pediatrics. 2004; 113(6): 1573-1581. doi: 10.1542/peds.113.6.1573.
Rock MJ, Mischler EH, Farrell PM, et al. Immunoreactive trypsinogen screening for cystic fibrosis: characterization of infants with a false-positive screening test. Pediatr Pulmonol. 1989; 6(1): 42-48. doi: 10.1002/ppul.1950060111.
Hallinan, F.M., Tempany, E. Immunoreactive trypsin levels in young Cystic Fibrosis patients and in other sick children. IJMS. 1983; 152(11): 409–412. doi: 10.1007/BF02958808.
Ooi CY, Castellani C, Keenan K, et al. Inconclusive diagnosis of cystic fibrosis after newborn screening. Pediatrics. 2015; 135(6): e1377-85. doi: 10.1542/peds.2014-2081.