Hülya PARILDAR, Mustafa Fevzi DİKİCİ

Pandemiler Tarihi

Pandemi terimi (eski Yunanca’dan pan: tüm + demos: insanlar), bir kıta, hatta tüm dünya yüzeyi gibi çok geniş bir alanda yayılan ve etkisini gösteren salgın hastalıkların genel ismi olarak karşımıza çıkar. Geçmiş salgınları anlamak, gelecektekilere daha iyi hazırlanmamızı sağlayabilir. Hayvan, toprak, su veya insandan insana geçen veba, sıtma, çiçek, kolera, kızamık, verem, AIDS ve grip gibi bulaşıcı hastalıklar, tarih boyunca toplum hayatını etkileyerek demografik, sosyal ve ekonomik sıkıntılar doğurmuştur. “Gelecekteki büyük felaket’’ ile nasıl başa çıkacağımız sorusunun cevabı, geçmiş salgınların kontrolü,sonuçları ve daha iyi sağlık koşullarını nasıl ortaya çıkardığının incelenmesi ile elde edilebilir

Anahtar Kelimeler:

pandemik, hastalık salgınları, tıp tarihi, bulaşıcı hastalıklar, karantina

PDF

___

1. Yurdakul ES. Tarihte Önemli Bulaşıcı Hastalık Salgınları. Turkiye Klinikleri J Public Health-Special Topics 2015;1(3):1-6.
2. Ataç A, Uçar M. Önemli Bulaşıcı Hastalıklar ve Yaşam Sürecine Etkileri. Bilim Tarihi Araştırmaları 2006;(2):33-42.
3. Irwin W. Sherman. Çeviren. Emel Tümbay, Mine Anğ Küçüker. Dünyamızı Değiştiren On İki Hastalık. 2016. İş bankası Kültür Yayınları.
4. Nikiforuk A. Mahşerin Dördüncü Atlısı, Salgın ve Bulaşıcı Hastalıklar Tarihi. Erkanlı S, çev. ed: İletişim Yayınları; Tarih Dizisi 12 ISBN-13: 978-975-4 70-853-0 © 2000 İstanbul 7. BASKI 2018.
5. Dirican R. Toplum Hekimliği. Dirican R, ed.Ankara: Hatipoğlu Yayınevi; 1990. p.11.
6. https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/depo/rehberler/COVID- 19_Rehberi.pdf 15/04/2020’de erişilmiştir.
7. http://www.emro.who.int/health-topics/corona-virus/index.html. 15/04/2020’de erişilmiştir.
8. Fears JR. The plague under Marcus Aurelius and the decline and fall of the Roman Empire. Infect Dis Clin North Am 200;18(1):65-77
9. Russell JC. That earlier plague. Demography.1968;5(1):174-84.
10. Bowes GK. Epidemic disease; past, present and future. J R Sanit Inst. 1946;66:174-9.
11. Inglesby TV, Dennis DT, Henderson DA, Bartlett JG, Ascher MS, Eitzen E, et al. Plague as a biological weapon: medical and public health management. Working Group on Civilian Biodefense. JAMA 2000;283(17):2281-90. doi:10.1001/ jama.283.17.2281.
12. Namal F, Kılıç S. Kolera. Turkiye Klinikleri J. Public Health- Special Topics 2015;1(3):13-9.
13.Muhsin AKBABA ve ark. Salgınlar ve Erken Uyarı Cevap Sistemleri. Turkiye Klinikleri J Public Health-Special Topics 2015;1(3):93-8.
14. https://www.who.int/csr/disease/smallpox/en/ 29/04/2020 tarihinde erişilmiştir.
15. Ocaktan ME. Sıtma. Turkiye Klinikleri J. Public Health-Special Topics 2015;1(3):60-7.
16. Howard Phillips and David Pillingray. The Spanish Influenza Pandemic of 1918 – 19. New Perspectives. Routledge Taylor and Francis Groups.
17. https://www.cdc.gov/flu/pandemic-resources/1957-1958-pandemic. html. 26/04/2020 tarihinde erişilmiştir.
18. https://www.cdc.gov/flu/pandemic-resources/1968- pandemic.html. 26/04/2020 tarihinde erişilmiştir.
19. https://www.cdc.gov/flu/pandemic-resources/2009-h1n1-pandemic. html.25/04/2020tarihinde erişilmiştir
20. Stein CE, Birmingham M, Kurian M, Duclos P, Strebel P (May 2003). "The global burden of measles in the year 2000—a model that uses country-specific indicators". J. Infect. Dis. 187(Suppl 1)
21. Gören S. Ordumuzda sağlık problemi ile ilgili işler. Askeri Veteriner Dergisi 1949; 169:146-1
22. Çalık R, Tepekaya M. Birinci Dünya Savaşı Esnasında Anadolu’daki Salgın Hastalıklar ve Ermeniler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2006; 16:205-28.
23. https://www.toraks.org.tr/halk/News.aspx?detail= 2846.24/04/2020 tarihinde erişilmiştir.
24. Chen LH, Wilson ME. Yellow fever control: current epidemiology and vaccination strategies. Trop Dis Travel Med Vaccines. 2020;6:1. Published 2020 Jan 10. doi:10.1186/s40794- 020-0101-0.
25. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hiv-aids 28/04/2020 tarihinde erişilmiştir.
26. Cohen MS, Hellmann N, Levy JA, DeCock K, Lange J. The spread, treatment, and prevention of HIV-1: evolution of a global pandemic. J Clin Invest. 2008;118(4):1244?1254. doi:10.1172/JCI34706 www.8

ISSN: 1309-0461
Başlangıç: 2009
Yayıncı: Selen Medya Yayıncılık Tanıtım ve Organizasyon Hizmetleri

Arşiv

Sayıdaki Diğer Makaleler

Pandemide Aile Hekimlerinin Rolü, Görev ve Yetkileri

Murat ALTUNTAŞ

Olgularla Birinci Basamakta Covid-19

Sibel BAKTIR ALTUNTAŞ, As. Dr. Bülent ALTUNTAŞ

Pandemide Birinci Basamak Sağlık hizmetlerinde Labaratuvar ve Yönetimi

Ebru Esra YALÇIN, Ümit AYDOĞAN, Yusuf Çetin DOĞANER

Pandemiler Tarihi

Hülya PARILDAR, Mustafa Fevzi DİKİCİ

Covıd-19 Salgınında Birinci Basamakta Olası Vakalar ve Evde Takibi

Gülay ŞAHİN, Mustafa Kürşat ŞAHİN

Corona Virus Pandemisine WONCA Avrupa ve Türkiye’ye Dışarıdan Bakış

Mehmet UNGAN