VERGİ HUKUKUNDA VERİLEN BİLGİLERİN GİZLİ KALMA ZORUNLULUĞU

Mükellefin ödevlerinden bir tanesi olan bilgi verme ödevi ve bir mükellef hakkı olan vergi mahremiyeti ilkesi Türk vergi hukukunun iki önemli kurumudur. Vergi kanunlarının çatısı olan 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu beş kitaptan oluşmaktadır. Bu kitaplardan ikinci tamamen mükellef ödevlerini düzenlemektedir. Mükellefin vergiyi ödemek gibi maddi ödevinin yanında bilgi vermek, beyanname vermek, defter tutmak, muhafaza etmek ve ibraz etmek gibi birçok şekli ödevi bulunmaktadır. Türk vergi sisteminde hakim olan tarh usulü, beyana dayana tarhiyattır. Mükellef vergiye ilişkin bilgileri idareye bildirerek vergileme işlemleri başlamaktadır.  Mükellef sürekli olarak veya idare tarafından talep edilmesi halinde gerekli bilgileri vermek zorundadır. İdare de bu bilgilerin doğruluğu denetleyerek vergi kaybının olup olmadığını kontrol etmektedir. Vergi Usul Kanunu’na göre bilgi vermek zorunda olanlar; kamu idare ve müesseseleri, mükellef veya vergi sorumluları ve mükellef veya vergi sorumluları ile muamelede bulunan gerçek ve tüzel kişilerdir. Bilgi istemeye yetkili olanlar ise; Maliye Bakanlığı görevlileri ve vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlardır. Vergi mahremiyeti ilkesi ise Türk vergi mevzuatına 1964 yılında girmiş, mükellef ile ilgili edinilen bilgilerin gizli kalmasını sağlayan ve bunun ihlal edilmesi sonucunda adli ve idari cezaların verildiği bir müessesedir. 

THE OBLIGATION OF THE PRIVACY OF THE INFORMATION IN TAX LAW

Purpose: In order to get the full potential tax revenue or at the highest possible level, it is necessary to have knowledge of the taxation process that it begins with the taxable event and results in collection. This giving information duty is taken on a duty to taxpayers. Some information has given is related to taxpayer’s private life. This private information can negatively affect to taxpayer’s proper declaration. Tax privacy is an institution which is to remove the hesitation about the private life of taxpayer. The aim of this study is to discuss the balance between providing information duty which is great importance to administration and the principle of tax privacy, which is a right for the taxpayer.Method: Showing the legal regulations for both institutions and the limits of the duty of giving information due to tax privacy. Findings: At first tax privacy is a whole in favor of the taxpayer. However, as this situation negatively affects the getting information and tax auditing, the administration has become a favor position after brought to the tax privacy. 

___

  • Ağar, S. (2012). Vergi Mahremiyeti vs. Bilgi Edinme Hakkı. Ankara Barosu Dergisi. 2012/2, 363-392.Aksoy, Ş. (2010). Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi. İstanbul: Filiz Kitabevi.Azer, C. (2010). Bilgi Edinme Hakkı. Ankara: Legal Kitabevi.Bayraklı, H. Hüseyin. (2005). Genel Vergi Hukuku. Afyon: Derya Kitabevi.Candan, T. (2010). Vergi Suçları ve Cezaları. Ankara: Maliye ve Hukuk Yayınları.Erol, A. (2005). Dilekçe Hakkı ve Bilgi Edinme Hukuku. Ankara: Yaklaşım Yayıncılık.Erman, S. (1988). Vergi Suçları. Ticari Ceza Hukuku. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Prof. Dr. Nazım Terzioğlu Basım Atölyesi. Karademir, M. (2011). Türk Vergi Hukukunda Vergi Mahremiyeti. Vergi Sorunları Dergisi. 273, 171 – 180.Karakoç, Y. (2014). Genel Vergi Hukuku. Ankara: Yetkin Yayınları.Kılıçoğlu, A. (1993). Şeref ve Haysiyet ve Özel Yaşama Basın Yoluyla Saldıranlardan Hukuksal Sorumluluk, Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını.Maden, M. (2004). Vergi Mahremiyeti ve Bilgi Edinme Hakkı Kanunu. Maliye ve Sigorta Yorumları Dergisi. 420. 124-127.Oktar, S. A. (2003). Vergi Mahremiyeti Kuralının Bir İstisnasının Bazı Anayasal İlkeler Karşısındaki Durumu. Mükellefin Dergisi, 123, 20-30. Oktar, S. A. (2013). Vergi Hukuku. İstanbul: Türkmen Kitabevi.Öncel,M., Kumrulu, A., Çağan, N. (2014). Vergi Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi.Parlar, A., Hatipoğlu, M. (2008). 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu Yorumu. Ankara: Yayın Matbaacılık. Saban, N. (2004). Bir Yaşam/İki Yasa Olayı: Vergi Denetiminde Hak İhlalleri, 19. Maliye Sempozyumu Türkiye’de Vergi Kayıp ve Kaçakları ve Önlenmesi Yolları. Bursa: Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü.Sonsuzoğlu, E. (2000). Çeşitli Yasalar Açısından Vergi Mahremiyetine ilişkin Düzenlemelerin Değerlendirilmesi, Vergi Sorunları Dergisi. 141, 116 – 134.Şenyüz, D. (2012). Vergi Ceza Hukuku. Bursa: Ekin Yayınevi.Şenyüz, D. (2013). Susma Hakkı Karşısında Vergi Usul Kanunundaki Defter ve Belgeleri Gizleme Suçu, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. Cilt:15, Sayı:1, 29-40.Taş, F. (2008). Vergi Hukukunda Vergi Mahremiyetinin İhlali Suçu. Ankara: Yaklaşım Yayıncılık.Türk Dil Kurumu, (2018). “Mahremiyet” [http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5a97b9abf2ef62.11433928]. Erişim Tarihi: 1/3/2018.Uluatam, Özhan., Methibay, Yaşar. (2001). Vergi Hukuku. Ankara: İmaj Yayıncılık.Uysal, A., Eroğlu, N. (2009). Açıklamalı ve İçtihatlı Vergi Usul Kanunu. Ankara: Sözkesen Matbaacılık. Ünal, N. A. (2004). Türk Vergi Hukukunda Vergi Mahremiyeti Esası. Yaklaşım Dergisi. 133, 100-107.Yaltı, B. (2005). Vergi Hukukunda Susma Hakkı, Vergi Dünyası Dergisi. 285, 24-33.Yiğit, U. (2004). Vergi Kaçakçılığı Suçları ve Diğer Hürriyeti Bağlayıcı Vergi Suç ve Cezaları. İstanbul: Beta Yayınları.Yücel, N. Necmi. (1995). Tatbikatta Vergi Cezaları. İstanbul: Türkiye Ticaret Matbaası.1982 Anayasasıİnsan Hakları Evrensel BeyannamesiAvrupa İnsan Hakları Sözleşmesi213 Sayılı Vergi Usul Kanunu6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu 4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu