KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİNDE TIP FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN HEPATİT B’YE İLİŞKİN FARKINDALIK DÜZEYLERİ
Giriş: Hepatit B virüs (HBV) enfeksiyonu, toplumsal bir halk sağlığı sorunu olup, önemli oranda mortalite ve morbiditeye sebep olmaktadır. Tıp fakültesi öğrencileri gerek eğitim süreci içerisinde gerekse meslek yaşantılarında “Hepatit B hastalığı” açısından risk altındadırlar. Ayrıca hepatit konusunda “Toplumun bilgilendirilmesi” açısından da önemli bir role sahiptirler. Bu araştırma, tıp fakültesi öğrencilerinin “Hepatit B” hastalığı hakkındaki bilgi düzeyleri, farkındalıkları ve bağışıklık durumlarını belirlemek için yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinden, Hepatit B hastalığı, tanı, bulaş yolları, aşı durumu, bu konuda eğitim alıp almadığı ve eğitim sonrası hastalık hakkında algısının değişip değişmediği ile ilgili bir anket doldurmaları istendi. İstatistiksel değerlendirme SPSS 16.0 paket program ile Pearson’un ki-kare testi kullanılarak yapıldı. p<0.05 için sonuçlar anlamlı olarak değerlendirildi. Bulgular: Araştırmaya %58.6’sı (n=219) kadın, toplam 374 öğrenci katıldı. Yaş ortalaması 21.72 (18-31 yaş) idi. Öğrencilerin %75.7’si doğumla, %73’ü cinsel ilişkiyle, %94.1’i kan yoluyla, %78.3’ü damar içi enjeksiyonla, %28.6’sı kişisel eşyalarla Hepatit B’nin bulaştığını belirtti. Preklinik ve klinik öğrencileri karşılaştırıldığında, klinik dönem öğrencilerinin bu konuda daha fazla bilgiye sahip olduğu görüldü (p<0.05). Öğrencilerin %67.1’inin Hepatit B aşısı varken, %13.4’ünün aşısı bulunmamaktaydı ve %19.5’i ise aşısının olup olmadığını bilmiyordu. Klinik dönem öğrencilerinin aşı olma yüzdesi belirgin olarak yüksekti (p<0.05). Sonuç: Preklinik ile klinik sınıf öğrencileri karşılaştırıldığında “Hepatit B” hastalığı hakkında klinik sınıf öğrencilerinin daha fazla bilgiye sahip olduğu görüldü. Klinik sınıf öğrencilerinin gerek pratik gerekse teorik olarak aldıkları eğitim sonrasında hastalığın ciddiyetini daha iyi anladıkları ve aşılanmaya daha fazla önem verdikleri görüldü.
The Hepatitis B Knowledge Level of Medicine Students at Kırıkkale University
Introduction: Hepatitis B is one of the most common diseases that causes high morbidity and mortality. Health professionals are most amenable risk groups for hepatitis B. In addition, they have more responsibilities for public education. The aim of this study was to reveal the Hepatitis B knowledge and investigate Hepatitis B immunization status of medicine students.Material and Methods: A questionnaire including questions about Hepatitis B disease and education, transmission routes and protection from hepatitis B was administered to medicine students at Kırıkkale University. Data were analyzed with SPSS statistical software package version 16.0. Pearson’s chi square test was used. Statistical significance was defined as p<0.05.Results: Overall 374 students were included in study population. The mean age of study population was 21.72 years (18-31 years), 58.6% (n=219) were girls. When the transmission routes were asked, 75.7% of students answered, “with delivery”, 73% “with sexual intercourse”, 94.1% “with blood”, 78.3% “with intravascular injection”, 28.6% “with personal belongings”. Clinical students had more knowledge than preclinical students about transmission routes significantly (p<0.05). 67.1% of them were vaccinated against Hepatitis B, 13.4% of them didn’t have any protection by vaccination, 19.5% of them didn’t know whether they were vaccinated or not. More clinical students were vaccinated than the preclinical students and the difference was significant (p<0.05). Conclusion: Clinical students have got more knowledge about Hepatitis B infection when compared preclinical students.. Because clinic students took both practical and theoretical lessons about Hepatitis B, they comprehended the importance of Hepatitis B disease and vaccination more clearly.
___
- 1- Ott JJ. Stevens GA. Groeger J. Wiersma ST. Global epidemiology of hepatitis B virus infection: new estimates of age-specific HBsAg seroprevalence and endemicity. Vaccine. 2012; 30(12): 2212-9.
- 2- WHO Executive Board (2009). Viral Hepatitis. Report by the Secretariat EB126/15. 12 November 2009.
- 3- Tosun S. Türkiye’de Viral Hepatit B: Yayınların meta-analizi. Viral Hepatit Dergisi 2013: 27-80.
- 4- Tosun SY. Ertekin E. Arısoy A. Özbakkaloğlu B. Sağlık çalışanı adaylarının HBV’den erken dönemde korunmasının önemi. V. Ulusal Viral Hepatit Sempozyumu. 2000: 20.
- 5- Tosun T. Yılmaz T. Şen A. Ulusal Hepatit B aşılamasının 14. yılında sağlık çalışanlarının HBV aşılama durumları. XI. Ulusal Viral Hepatit Kongresi 12-15 Nisan 2012, Antalya: 34 (01-39).
- 6- Turunç T. Kan donörlerinde hepatit B ve hepatit C seroprevalansı. Viral Hep. 2003; 8:1726.
- 7- Akın L. Hepatit B, Kan ve kan ürünleri yolu ile bulaşan hastalıkların kontrolü. In Güler Ç, Akın L, eds. Halk Sağlığı Temel Bilgiler, Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri Basımevi, Ankara. 2006: 940-3.
- 8- Aşkar E. Sağlık çalışanlarında Hepatit B ve Hepatit C seroprevelansı. Uzmanlık tezi, Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, İstanbul. 2006.
- 9- T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Hepatit B Hakkında Genelge. 04.06.1998/ 6856.
- 10- Göktalay T. Özyurt BC. Celal Bayar Üniversitesinde Sağlık Personeli Yetiştiren Fakülte ve Yüksekokul Öğrencilerinde Hepatit B Seroprevalansı ve Hepatit B Bilgi Düzeyleri. Viral Hepatit Dergisi 2010; 15(1): 13-21.
- 11- Bülbül SF. Muluk NB. Çiftçi GE. İlk Yıl Üniversite Öğrencilerinin Hepatit B için Risk Algıları ve Davranışsal Yaklaşımlar. KÜ Tıp Fak Derg 2015; 17(3):21-28.
- 12- Önal EA. Erbil S. Özel S. Topuzoğlu AS. Irmak Özden Y. İstanbul Tıp Fakültesi 4. sınıf öğrencilerinin hepatit B konusunda eğitimi. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi 2005:68:102-4.
- 13- Arısoy SA. Dinç G. Şanlıdağ T. Tünger Ö. Özbakkaloğlu B. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu ve Manisa Sağlık Meslek Lisesi son sınıf öğrencilerinin hepatit B ve AIDS konusundaki bilgi, tutum ve davranışları. In Kılıçturgay K eds, Viral Hepatit Dergisi. Viral Hepatit Savaşım Derneği. İstanbul 1999:18-21.