AHMED ŞUAYB BEY’İN ‘HUKÛK-I İDÂRE’ ESERİ ÜZERİNE NOTLAR

Ahmed Şuayb, 1876 yılında İstanbul’da dünyâya gelmiştir. Birkaç aylık iken babası-nı kaybetmiş olduğundan çocukluk ve gençlik dönemleri zorluklar içinde geçer. Öğrenimini İstanbul’da sırasıyla Fâtih Rüştiyesi, Vefa Îdâdîsi ve Hukuk Mektebinde tamamlamıştır. Bâzıları Mekteb-i Hukuk’taki hocalığıyla beraber olmak üzere çeşitli resmî kurumlar-da müdürlük ve idârecilik yapmıştır. Cemiyet-i Rüsûmiye âzâlığı, Meclis-i Maârif âzâlığı, Tedrîsat-ı İptidâiye Müdürlüğü, İstanbul Maârif Müdürlüğü, Dîvân-ı Muhâsebat Müddei Umûmîliği görevlerinde bulunmuştur. Mekteb-i Hukûk’u birincilikle bitiren müellif, 1894 (95) târihinde Servet-i Fünûn zümresine ve dergisine katılır. Servet-i Fünûn’da yayımlanan cezâ hukûku ile ilgili bir makâlesi o târihte Bâb-ı Âli Hukuk Danışmanı olan Hakkı Paşa’nın ilgisini çeker. Sonradan Sadrazam olan Hakkı Paşa’nın muâvini olarak idâre hukûku muallimliğine tâyin edilir. İdâre hukûku yanında, devletler hukûku derslerini de yürütür

___

  • Akyıldız Ali, “Mekteb-i Mülkiyye “, Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul 2016, C.2.
  • Başkan Şenay, Çay Abdulhaluk Mehmet, “Tanzimat Dönemi Osmanlı Eğitim Sistemi”, Uluslararası Sosyal Araş-tırmalar Dergisi, 12/64 (2019.
  • Beydilli Ahmet, “Mühendishane-i Berrî-i Humâyun”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2006.
  • Çağlayan Ramazan, “Ülkemizde İdare Hukuku Dersinin Kısa Tarihçesi ve İdare Hukuku Ders Kitaplarının İlk Örnekleri, AHBVÜHFD, 25/3 (2021).
  • Çankaya Ali, Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler, C.1, Ankara 1954.
  • Doğan Adem, Osmanlı Eğitiminde Mülkiye Mektepleri, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi SBE, Konya 2007.
  • Doğan İsmail, “Sosyolojik Düşüncenin Osmanlı’daki Kaynakları: ‘Ulum-ı İktisâdiye ve İçtimâiye Mecmuası’ Örneği”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 32/1 (1999).
  • Doru Seyit Rasim, “Ahmet Şuayb ve ‘Hukuk-ı İdare’ Kitabında İdare Malları Konusu”, II. Türk Hukuku Târihi Kongresi Bildirileri, C.I, 13-14 Mayıs 2016.
  • Duman Fulya, Osmanlıda Tıp Eğitimi ve Mekteb-i Tıbbiye, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üni-versitesi, 2015.
  • İhsanoğlu Ekmeleddin, “Dârulfünûn Târihçesine Giriş- İlk İki Teşebbüs”, Belleten, 54/2 (1990).
  • İslâm Ansiklopedisi, https://islâmansiklopedisi.org.tr/ahmed-suayb.
  • Karakuş Mehmet, “Son Dönem Osmanlı Aydınlarından Ahmet Şuayb’ın Fikri Yapısı”, Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi , 2/2 (2015).
  • Karanlık Sennur, “Hayat ve Kitaplar-Ahmet Şuayb” Marmara Üniversitesi-Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı- Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1992.
  • Özcan Abdülkadir, “Harbiye”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1997.
  • Sakallı Fatih, “Ahmet Şuayb’ın ‘Muhasebe-i Edebiyye’ ve Diğer Yazıları”, Türkbilig, 2012/24.
  • Taştekin Osman, “18. Yüzyıl ve Sonrası Osmanlı Eğitim Kurumları”, Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 23/3 (2019).
  • Uğur Ünal, “III. Selim’den Meşrutiyete Osmanlıda Eğitim (1789-1876)”, Türk Eğitim Tarihi, Ankara 2016.
  • Yörük Ali Adem, Mekteb-i Hukukun Kuruluşu ve Faaliyetleri (1878-1900), Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul 2008.