KAVÂİD İLMİ VE İZZÜDDÎN B. ABDÜSSELÂM’IN KAVÂİD İLMİNE ETKİSİ

Küllî kaideler, adeta fıkhın özü ve meyvesi olması hasebiyle İslam hukukunda önemli bir yeri haizdir. Küllî kaidelerin değeri dayandıkları Kitap ve Sünnet gibi şer‘î kaynaklardan ileri gelmektedir. Peygamber Efendimiz ve sahabe-i kiram tarafından temelleri atılan küllî kaideler tabiin ve tebe-i tabiin döneminde tedvin edilmeye başlanmıştır. İzzüddîn b. Abdüsselâm ve Karâfî’nin katkılarıyla olgunlaşan ve IX ve X. asırda zirveye çıkan küllî kaideler hiçbir fakihin kendisinden müstağni olamayacağı bir değer halini almıştır. Küllî kaideler, fıkhî meseleleri ihata ve tanzim etme, ilmi meleke kazanma, öğrenme ve öğretmede büyük bir rol oynamaktadır. Bundan dolayıdır ki fakihler küllî kaideleri övmüş, onların öğrenilmesi ve öğretilmesi hususuna son derece önem vermişlerdir. Bu çalışmamızda, küllî kaidelerin İslam hukukundaki yeri ve önemi, hücciyeti, özellikleri, tarihçesi, kaynakları, bu alanda yazılmış bazı önemli eserler, İzzüddîn b. Abdüsselâm’ın kavaid ilmindeki yeri ve sonrakilere etkisi, küllî kaidelerle temellendirdiği bazı fıkhî meseleler ele alınmış ve makalenin sınırlılığı da göz önünde bulundurularak fazla detaydan kaçınılmıştır. Sonuç kısmında ise çalışma neticesinde elde edilen bulgular ve hâsıl olan kanaatler zikredilmiştir.

THE SCIENCE OF KAVAID AND IZZUDDIN B. ABDUSSELAM’S PLACE AND EFFECT INTO THIS SCIENCE

Total rules have important place in the Islamic law. Values of total rules come from their reference resources like Quran and Sunnah. Total rules, established by Prophet Muhammad and his followers, are categorised by late followers of Prophet Muhammad. Total rules are matured by İzzüddîn b. Abdüsselâm and Karâfî’s studies at IX.- X. centuries, and now today any of fiqh scholars cannot disregard them. Total rules play an important role in arranging fiqh topics, acquiring scientific knowledge on fiqh and education of fiqh. For that reason, scientists of fiqh appreciate total rules and draw attention to them. In this study, topics are importance, sources, features and history of total rules in the Islamic law, İzzüddîn b. Abdüsselâm’s place in that discipline. Within limitation of this article, it is not possible to give extensive details. In the conclusion section, findings and remarks of the article are presented.