Kıbrıs Barış Harekâtı ve Niki (Zafer) Operasyonu, 1974

İngiltere neredeyse bütün 19. yüzyıl boyunca Osmanlı İmparatorluğu’nun toprak bütünlüğünün korunmasından yana bir politika izlemeye çalışmıştır. Buradaki amacı ise Osmanlı Devleti’nin bir tampon bölge vazifesi görerek Çarlık Rusyası’nın Doğu Anadolu üzerinden Akdeniz’e ve Basra Körfezi’ne ulaşmasını engellemesidir. Ancak Osmanlı İmparatorluğu’nun 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda yenilmesi üzerine İngiltere, Osmanlı İmparatorluğu’nun artık varlığını devam ettiremeyeceğine kani olmuştur. Bu kapsamda da kendi sömürge yolunu güvenceye almak ve olası bir Rus ilerlemesini durdurmak için Kıbrıs’ın idaresinin geçici olarak kendisine devrini talep etmiştir. Bu talebi kabul gören İngiltere, Birinci Dünya Savaşı’nın patlak vermesi üzerine adayı ilhak etmiş, 1925 yılında da Kraliyet kolonisi haline getirmiştir. 1914 yılında adada resmen başlayan İngiliz idaresi ile özellikle Kıbrıslı Rumlar arasında ayrılıkçı hareketler de gelişmeye başlamış ve adanın Yunanistan’a ilhakını öngören Enosis düşüncesinin temelleri de atılmıştır. Her geçen gün gelişen Enosis düşüncesi adada istikrarlı bir yönetim kurulmasına da engel olmuştur. Bu durum 15 Temmuz 1974’te adada yaşanan darbe ile ciddi bir krize dönüşmüştür.

Cyprus Campaign and the Operation Niki (Victory), 1974

___

  • Açıkgöz, Serkan (2006). Kıbrıs Barış Harekâtı. Yüksek Lisans Tezi. Edirme: Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Alasya, H. Fikret (1988). Tarihte Kıbrıs. Lefkoşe: Kıbrıs Türk Kültür Derneği Genel Merkezi.
  • Armaoğlu, Fahir (1986). 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1914-1980). Ankara: İş Bankası Yayınları.