Özelleştirmenin İstihdam ve Çalışanların Refahı Üzerindeki Etkisi: Kıbrıs Türk Hava Yolları Örneği
Çalışma Kuzey Kıbrıs’ta özelleştirmenin çalışanların parasal refahı üzerindeki etkisini özelleştirme kapsamında tasfiye edilen ulusal havayolu şirketi Kıbrıs Türk Hava Yolları KTHY örneği üzerinden analiz etmektedir. Çalışmada 303 KTHY çalışanına ait mikro veriler kullanılmıştır. Özelleştirmenin çalışanların parasal refahı üzerindeki etkisini ve boyutunu belirleyen faktörlerin tespitinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Parasal refahtaki değişimin boyutunu belirleyen faktörlerin etkinliği özelleştirme öncesi ve sonrası ücret fonksiyonları çoklu regresyon yöntemiyle tahmin edilerek analiz edilmiştir. Çalışanlar ortalama yüzde elli refah kaybına uğramışlardır. Eğitim düzeyi daha düşük, hizmet yılları daha yüksek, eski işlerinde sektöre özel beceri gerektiren işlerde ve yönetici pozisyonunda çalışanlar daha yüksek refah kaybına uğramışlardır. Refah kaybının en etkin belirleyeni yapılan işin niteliğinde meydana gelen değişim olarak tespit edilmiştir
Anahtar Kelimeler:
özelleştirme, refah kaybı, Kıbrıs Türk Hava Yolları, ücret fonksiyonu, Kuzey Kıbrıs
Impact of Privatization on Employment and Workers’ Monetary Welfare: Case of Cyprus Turkish Airlines
This study investigates the effects of privatization of companies on employment and monetary welfare loss to their workers. As a case study, it considers the Turkish Cypriot national airline, Cyprus Turkish Airlines CTA , and 258 of its employees when the company was liquidated and privatized. These employees, who CTA dismissed and the government re-employed, amount to 74 percent of the total North Cyprus-based staff. The CTA union provided the data for the analysis, including tenure years of employment with CTA , CTA positions, and characteristics of the individual workers. Descriptive statistical analysis measures the monetary welfare loss and identifies the loss determinants for each worker. Multiple regression analysis estimates the pre- and post-privatization wages and determines the significance of the loss. The results show average monetary welfare loss of dismissed CTA workers is 50 percent. In evaluating the worker characteristics, those with less education, longer tenure, higher positions, and sector-specific skills incurred higher monetary welfare loss. Moreover, the change in quality of the employment is the most significant determinant of the monetary welfare loss of workers
Keywords:
privatization, welfare loss, Cyprus Turkish Airlines, wage equation, North Cyprus,
___
- Barnett S. (2000). Evidence on the Fiscal and Macroeconomic Impact of Privatization. IMF Working Paper no.13.
- Chong A. & Lopes-de-Silanes F. (2002).
- Privatization and Labor Force Restructuring around the World. World Bank Policy Research Working Paper, no.2884.
- DPÖ (Devlet Planlama Örgütü) (2014). Sosyal ve Ekonomik göstergeler. www.devplan.org. .
- Fretwell D. H. (2004). Mitigating the Social Impact of Privatization and Enterprise Restructuring.
- World Bank Social Protection Discussion Paper Series no.045.
- Geldstein R. N. (1997). Gender Bias and Family Distress: The Privatization Experience in Argentina. Journal of International Affairs, 50: 545-571.
- Gupta S., Schiller C. and Ma H. (1999).
- Privatization, Social Impact, and Social Safety Nets.IMF Working paper WP/99/68 (Washington: International Monetary Fund).
- Güven F. (1984). 74 Öncesi ve Sonrası Kıbrıs Ekonomisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi.
- Güven-Lisaniler F. ve Uğural S. (2010). PublicPrivate Wage Determinants and Wage Gap in North Cyprus. EBES 2010 Conference, May 26-28, Istanbul, Turkey.
- Güven-Lisaniler F. ve Eminer F. (2013). Koşullu Yapısal Uyum Programlarının Özelleştirme Sürecindeki Rolü: Kuzey Kıbrıs Örneği. İçinde Neo-liberal Transformation: Dimensions and Consequences. International Syposium Proceedings. Editors: Aksoy S., Saylan G, Altay A., Lekon C., Eminer F. Lefke: Lefke European University : 144-163
- Güven Lisaniler F. (2010). Contemporary Developments in the Labour Market Dynamics of North Cyprus: Exploring Gender Segmentation. In B. N. Ghosh (Ed.), Global Governance, Labour Market Dynamics and Social Change. London: Wisdom House Publications.
- Islam A. & Monsalve C. (2001). Privatization: A Panacea or a Palliative. Michigan University & United Nations Publication.
- İsmail S. (Der.)(2001). TC-KKTC İkili Anlaşma Protokol ve Sözleşmeleri. İstanbul: Aha Yayınları.
- Kikeri S. (1998). Privatization and Labor: What Happens to Workers When Governments Divest? World Bank Technical Paper No. 396, Washington, D.C.: The World Bank.
- MacCuish D. (2003). Water, Land and Labour: The Impacts of Forced Privatization in Vulnerable Communities. Halifax Initiative Coalition Social Justice Committee. Canada: Halifax Initiative Coalition.
- Nellis J. (2006). Privatization—A Summary Assessment. Center for Global Development Working Paper no.87.
- Özelleştirme Yasası (2012). No 24/2012. http:// www.mahkemeler.net.
- Prizzia R. (2005). An International Perspective of Privatization and Women Workers. Journal of International Women’s Studies, 7(1): 55-68.
- Rama M. (2002). The Gender Implications of Public Sector Downsizing: The Reform Program in Vietnam. The World Bank Research Observer, no.17:167-189.
- Ramamurti R. (1999). Why haven’t Developing Countries Privatized Deeper and Faster? World Development, 27 (1): 137-155.
- Sen A. (2004). Özgürlükle Kalkınma. İstanbul: Ayrıntı yayınları 1.Baskı
- ISSN: 1303-2925
- Başlangıç: 2019
- Yayıncı: Doğu Akdeniz Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Kuzey Kıbrıs’ın Başkenti Lefkoşa’daki Anıtlara Genel Bir Bakış
Devrim Yücel BESİM, Ayer KAŞİF
Finansal Kriz ve Doğalgaz Keşifleri Sonrası Kıbrıs’ta Barış için Görünüm
Hanife ALİEFENDİOĞLU, Béla VİZVÁRİ
Özelleştirmenin İstihdam ve Çalışanların Refahı Üzerindeki Etkisi: Kıbrıs Türk Hava Yolları Örneği
Fatma Güven LİSANİLER, Fehiman EMİNER, Hasan RÜSTEMOĞLU