İlker KÖSTERELİOĞLU, Adeviye ALCIL, Remziye ULUDAĞ KIRÇIL, Hacer ERMİŞ, Erhan ÇAPOĞLU, Meltem AKIN KÖSTERELİOĞLU

VİZYON 2023 OKUMADAN GERÇEKLEŞTİRMEK GÜÇ YARATICI OKUMA PROJESİ’NİN ÖĞRENCİLERİN OKUMAYA İLİŞKİN TUTUMLARINA ETKİSİ

İçinde bulunduğumuz çağda gün geçtikçe çocuklar dijital ortamlara daha fazla maruz kalmaktadır. Okumak ve okumanın gerekliliği önemini korumakla birlikte çocukların klasik yöntemler ile kitap okumayı alışkanlık hâline getirmelerini sağ-lamak oldukça zordur. Özellikle erken yaşlarda çocuklara okumaya yönelik olumlu tutum kazanmaları önemlidir. Araştırmanın amacı yaratıcı okuma etkinliklerinin öğrencilerin okumaya ilişkin tutumlarına olan etkisini belirlemektir. Araştırma Amasya ilinde 16 okulda çalışan 20 sınıf öğretmeni ile ve bu sınıf öğretmenlerinin sınıflarında öğrenim gören 413 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmanın başlangı-cında öncelikle 5 kişiden oluşan bir proje ekibi oluşturulmuştur. Proje ekibi öncelikle ilkokul düzeyinde 1, 2, 3, ve 4. sınıf düzeyinde yaratıcı okuma yapılacak çeşitli kitap okumaları yaparak her sınıf düzeyinde 20 kitap belirlemişlerdir. Kitaplar daha önce alan uzmanların görüşleri alınarak ve sınıf yaş düzeyine göre sınıflandırma yapılan Amasya Üniversitesi Çocuk Kütüphanesi envanterinde yer alan kitaplardan tercih edilmiştir. İlkokulda her sınıf düzeyinde 5’er sınıf öğretmenine yaratıcı okumanın teorik temelleri ve uygulama örnekleri ile ilgili olarak öncelikle yaratıcı okuma çalışmaları yapan 3 öğretmen meslektaşlarından olmak üzere 2 ayrı hizmet içi eğitim almaları sağlanmıştır. Öğretmenler belirledikleri kitapları 5 ila 7 hafta süren bir zamanda sınıflarında uygulama etkinlikleri yaparak süreci tamamlamışlardır. Araştırmada veriler Kocaarslan (2016)’nın Türkçe’ye uyarladığı “Okuma Tutum Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Ölçek Eğlenme Amaçlı Okuma (Okumadan Zevk Alma) ve Akademik Okuma olmak üzere 2 alt faktörden oluşmaktadır. Araştırmada belirtilen veri toplama aracı ön test ve son test olarak uygulanmıştır. Elde edilen verilere göre öğrencilerin eğlenme amaçlı okuma alt boyutundan elde edilen ön test ortalama puanı X=33,79 iken son test ortalama puanı X=34,81’dir. Öğrencilerin akademik okuma alt boyutunda ön test ortalama puanları X=33,62 iken son test ortalama puanı X=34,73’tür. Öğrencilerin ölçeğin genelinde ise ön test ortalama puanları X=67,41 iken son test puanları ise X=69,55’dir. Genel olarak araştırmada uygulama sonrasında gerek eğlenme amacıyla okuma gerekse akademik okuma ve ölçeğin genelinde son test lehine ortalamalarda artış olduğu gözlenmektedir. Elde edilen sonuçlara göre ölçekten elde edilebilecek en yüksek puanın 80 olduğu düşünüldüğünde öğrencilerin okumaya ilişkin düzeylerinin iyi düzeyde olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Yaratıcı okuma, vizyon 2023, tutum

THE EFFECT OF THE VISION 2023 IT IS HARD TO REALIZE WITHOUT READING CREATIVE READING PROJECT ON THE READING ATTITUDES OF STUDENTS

In our age, children are increasingly exposed to digital environments. Associated with the necessity of reading retains its importance, it is not easy for children to read books by classical methods. For this reason, it is believed that different activities with children, especially at an early age, can contribute to children's attitudes towards reading. Based on this idea, the aim of the research is to reveal the impact of creative reading activities on students ' attitudes towards reading. Research was conducted in Amasya province and central districts with 20 classroom teachers working in 16 schools, 15 of which are state and 1 of which are private schools, and 413 students studying in the classes of these classroom teachers. Teachers who participated in the research were given in-service training, which included theoretical foundations of creative reading and examples of practice. Data in the study were obtained using the “Reading Attitude Scale” adapted by Kocarslan (2016) to Turkish. The scale consists of 2 sub-factors: reading for entertainment and academic reading. The data collection tool was implemented as the pretest and posttest. According to the data, it was concluded that the pretest score obtained from the reading for entertainment subscale were X=33,79, while the postest average score was X=34.81. Across the scale, the students' pre-est average scores were X=67.41, while the final test scores were X = 69.55. When the interviews with the teachers were analyzed, the opinions of the teachers are presented under the themes; (1) enjoying reading (2) habit of reading, (3) curiosity and research, (4) self-discovery, (5) a free and flexible environment, (6) entertainment, (7) communication, (8) being active, (9) the development of the imagination, (10) view from different angles. After implementation, it was found that there was a significant difference in favor of the posttest across the scale in both reading for entertainment and academic reading. According to the results, students' reading levels were also good, considering that the highest score possible from the scale was 80.

Keywords:

Yaratıcı okuma, vizyon 2023, tutum,

PDF

___

Adams, P. J. (1968). Creative Reading. Boston: International Reading Association.
Akyol, H. (2008). Yeni Programa Uygun Türkçe Öğretim Yöntemleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
Allport, G. W. (1967). Attitudes, M. Fishbein (Ed.) Reading in Attitude Theory and Measurement, (pp: 1-14) New York: John Wiley & Sons, Inc.
Başaran, M., & Ateş, S. (2009). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Okumaya İlişkin Tutum-larının İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 73- 92.
Bayat, N., Şekercioğlu, G., & Bakır, S. (2014). Okuduğunu Anlama ve Fen Başarısı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. TED Eğitim ve Bilim Dergisi, 39(176), 457-466.
Baysal, A.C. (1981). Sosyal ve Örgütsel Psikolojide Tutumlar. İstanbul: Yalçın Ofset Matbaası.
Young, J. P., & Black, A. M. (2005). Attitudes to Reading: In Investigation across the Primary Years. In Janelle Young (Ed.). Pleasure Passion Provocation: Conference Proceedings of the AATE/ALEA National Conference 2005. Gold Coast, Australia: AATE/ALEA Professional Organisations. Pp. 1-20.
Bentley, T. (1999). Takımınızın Yeteneklerini Geliştirmede Yaratıcılık, (Çev. O. Yıldırım). İstanbul: Hayat Yayıncılık.
Coşkun, E. (2002). Okumanın Hayatımızdaki Yeri ve Okuma Sürecinin Oluşumu. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, 11, 231-244.
Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2011). Designing and Conducting Mixed Methods Research (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Doğanışık, İ. (2019). Türkiye’nin PISA karnesi ne durumda? https://www.dogrulukpayi.com/bulten/turkiye-nin-pisa-karnesi-ne-durumda? (27.10.2020)
Field, A. (2009). Discovering Statistics Using SPSS, London: SAGE Publications.
Göktaş, Ö. (2010). Okuduğunu Anlama Becerisinin İlköğretim İkinci Kademe Matematik Der-sindeki Akademik Başariya Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üni-versitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
Gürer, N., & Kıran, H. (2020). İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Yaratıcı Okuma Etkinliklerine İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. The Journal of International Social Research, 13(72), 629-636.
Johnson, B., & Christensen, L. (2014). Eğitim Araştırmaları. (Çev. Ed. S. B. Demir). Ankara: Eğiten Kitap.
Karasar, N. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Nobel Akademik Yayıncılık: Ankara.
Kush, J.C., Watkins, M.W., & Brookhart, S.M. (2005). The Temporal-interactive Influence of Re-ading Achievement and Reading Attitude. Educational Research and Evaluation, 11(1), 29-44.
Keskin, H.K. (2012). Akıcı Okuma Yöntemlerinin Okuma Becerileri Üzerindeki Etkisi. Yayım-lanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Kocaarslan, M. (2016). “Garfield” Görselli 1-6. Sınıflar İçin Okumaya Yönelik Tutum Ölçeğinin Türkçe Uyarlama Çalışması. İlköğretim Online, 15(4), 1217-1233.
Kuşdemir, Y. (2018). İlkokul Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 75-86.
McCarty, S., Nicastro, J., Spiros, I., & Staley, K. (2001). Increasing Recreational Reading through the Use of Read-Alouds. Saint Xavier University, Chicago: Illinois.
Milli Eğitim Bakanlığı-MEB, (2018). 2023 Eğitim Vizyon Belgesi.
Morris, J. (1972). Creative Reading. ELT Journal, 26(3), 257-261.
Nardelli, R. R., & Nardelli, R. N. (1955). Creative Reading Includes Emotional Factors. The Reading Teacher, 9 (1), 5-10.
Özbay, M. (2007). Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri II. Ankara: Öncü Kitap.
Ritchie, S. J., Luciano, M., Hansell, N. K., Wright, M. J., & Bates, T. C. (2013). The Relationship of Reading Ability to Creativity: Positive, Not Negative Associations. Learning and Indi-vidual Differences, 26, 171-176.
San, İ. (1985). Sanat ve Eğitim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Yayınları, yayın no:151
Senemoğlu, N. (1996). Yaratıcılık ve Öğretmen Nitelikleri. Yaratıcılık ve Eğitim Paneli, Kara Harp Okulu, Ankara.
Smith, E. H. (1965). Developing Creative Reading. Journal of Reading, 8(4), 278-282.
Turner, T. N., & Alexander, J. E. (1975). Fostering Early Creative Reading. Language Arts, 52(6), 786-789.
Williams, P. A. (1947). Creative Reading. The English Journal, 36 (9), 454-459.
Yamashita, J. (2004). Reading Attitudes in L1 And L2, and Their Influence On L2 Extensive Re-ading. Reading in a Foreign Language. 16, (1), 1-19.