CANLANDIRMA SANATINDA SÜRREALİZM ETKİSİ: “DESTİNO”*

Sanatın doğası gereği öznel olması nedeni ile sanatçı, kendinden yola çıkarak ve kendi yorumu ile sanatı üretir. Bu öznel sanat üretimi süreci içerisinde sanatçının kullandığı farklı türde malzeme, yöntem ve teknikler sonucunda başka bir anlatım dili ortaya çıkmaktadır. Canlandırma sanatı, gelişiminden günümüze kadar geçen süre içerisinde, toplum tarafından hedef kitle olarak öncelikle çocukları belirlemiş olmasına rağmen; sanatçının hayal gücü ile biçimlendirilmiş, sınırları zorlayan karakter, mekân tasarımlarının yanı sıra kurgulanan sıra dışı anlatı yapısı ile yalnızca çocuklara değil yetişkinlere de hitap eden bir niteliğe evrildiği gözlemlenmektedir. Bu çerçeveden bakıldığında, sürrealizm sanat akımının en önemli sanatçılarından biri olan Salvador Dali ve aynı dönem içerisinde Amerika’da canlandırma stüdyosu sahibi ve canlandırma sanatçısı Walt Disney’in 1945 yılında birlikte yapmış oldukları “Destino” adlı canlandırma filmi bir örnek olarak göze çarpmaktadır. Destino, canlandırma film olmanın yanı sıra sürreailst çizimlerden oluşması ile diğer örneklerden ayrılmaktadır. Bu bağlamda, “Destino” film örneği ile sürrealizm akımının canlandırma filminde bir anlatım dili olarak kullanılması bu araştırmanın konusunu oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Destino, Salvador Dali, Walt Disney, Sürrealizm, Canlandırma.

THE EFFECT OF SURREALİSM İN THE ART OF ANİMATİON: “DESTİNO”

Because of art is subjective by nature, the artist produces art by acting on his own and with his own interpretation. As a result of different materials, methods and techniques used by the artist in this subjective production process, another language of expression emerges. Salvador Dali, one of the most important artists of surrealism, which became one of the most important art movements of the 20th century and became a global phenomenon in a short time, can be seen in the artworks produced by Salvador Dali. Although the art of animation has determined children primarily as a target audience by the society in the period since its development; shaped with the imagination of the artist, pushing the boundaries of the character, space designs, as well as fictional narrative structure has evolved into a quality appealing to adults. Starting from this situation; Salvador Dali and Walt Disney's animation studio Destino in 1945, based on the animation film Destino.

Keywords:

Destino, Salvador Dali, Walt Disney, Surrealizm, Animation.,

PDF

___

Adamson, J. (1979). Suspended Animation Film Theory and Criticism. Oxford: Oxford University Press.
Adnan, T. (2011). Dünya Sanat Tarihi. İstanbul: Remzi Kitapevi.
Anderson, J. ve Fisher, B. (1978). The Myth of Persistence of Vision. Journal of The University
Film Association, 30(4), 3-8. Becer, E. (1997). İletişim ve Grafik Tasarım. Ankara: Dost Kitapevi.
Beksaç, E. (2000) Avrupa Sanatına Giriş, Üçüncü Basım. İstanbul: Engin Yayıncılık.
Bektaş̧, D. (1992). Çağdaş̧ Grafik Tasarımın Gelişimi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Breton, A. (2003). Birinci Sürrealist Manifesto. İstanbul: Altıkırkbeş Yayınları.
Cereci, Sedat, (2008). Mağaradan Ekrana Görüntünün Öyküsü. İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım.
Dedeal, M. N. (1999). Temel Özellikleriyle Çizgi Canlandırma. İstanbul: Pusula Yayıncılık
Eralp, E. (1994). Cumhuriyet Dönemi Türk Resim Sanatında Sürrealizm. Ankara.
Gombrich, E.H. (2002). Sanatın Öyküsü. Üçüncü Basım. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Halas, J. (1979). Canlandırma sineması. Kurgu. Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi
Uluslararası Hakemli İletişim Dergisi, 2(2), 256-271. Çev. Ahmet Sipahioğlu. Halas, J. ve Manvell, R. (1973). The Technique of Animation, London: Focal Press.
Hoffer, T. W. (1981). Animation A Reference Quide, London: Greenwood Press.
Hünerli, S. (2005). Canlandırma Sineması Üzerine, İstanbul: Es Yayınları.
Kaba, F. (1994). Çizgi Film Üzerine. earsiv.anadolu.edu.tr
Kırık, A. M. ve Kozan, E. (2015). Üç Boyutlu (3d) Dijital Animasyon Teknolojisinin TV Yayıncı- lığında Kullanımı. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 13, Haziran 2015, s. 292
Passeron, R. (1982). Sürrealizm Sanat Ansiklopedisi. Çev. Sezer Tansu. İstanbul: Remzi Kitape- vi.
Samancı, Ö. (2004). Animasyonun Önlenemez Yükselişi. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Teksoy, R. (2012). Ansiklopedik Sinema Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Oğlak Yayınları.