Türk Çocuk Edebiyatındaki Savaş ve Göç Konulu Hikâyelerin İleri Yavrutürk Çocuk Dergisindeki Örnekleri Üzerine Bir Araştırma
Toplumsal hafızada kalıcı izler bırakan hadiseler, edebî ürünlerin ortaya çıkmasındaki önemli etkenler arasındadır. Osmanlı Devleti’nin Avrupa devletleri karşısında yaşadığı toprak kayıpları, o coğrafyalarda yaşayan Müslüman halkın daralan bir çember halinde Anadolu’ya göçüne sebep olmuştur. Özellikle Osmanlı’nın yıkılışına yakın zaman diliminde yaşanan Balkan Savaşları, başta İstanbul olmak üzere diğer Anadolu şehirlerine yoğun bir nüfus hareketini doğurmuştur. Bu çalışmada 1976-1977 yılları arasında yayımlanan ve 38 sayılık bir ömre sahip olan İleri Yavrutürk dergisinin tüm sayıları taranarak savaş ve göç ile ilgili olan çocuk hikâyeleri tespit edilmiştir. Tespit edilen bu metinler, çocuk okurlara vermek istedikleri iletiler ve bu iletilerin verilme biçimleri açısından incelenmiştir. Bazı örneklerde vatan sevgisinin önemini vurgulamak adına yüksek şiddet içeren sahnelere yer verildiği görülmüştür. Çocuk okurlara çeşitli değerler kazandırmak ile onları edebiyattan ve kitaptan korku ve şiddet yolu ile soğutmak arasındaki ince çizginin vurgulandığı bu çalışmada incelenen metinlerin kısa özetlerine de yer verilmiştir.
AN ASSAY ON EXAMPLES OF WAR AND IMMIGRATION STORIES IN
TURKISH CHILDREN’S LITERATURE FOUND IN “ILERI YAVRUTURK”
CHILDREN’S JOURNAL
Events that leave permanent marks on social memory are among the significant factors that result in literary works. Loss of Ottoman lands due to wars lost against European nations caused the mass migration of Muslim population living on these lands within a shrinking circle to Anatolia. Especially during the time period that coincided with the fall over of the Ottoman Empire and Balkan wars, a mass migration occurred towards mainly Istanbul and other Anatolian cities. The present study scans all 38 published volumes of İleri Yavrutürk (Progressive Turkish Youth) magazine between 1976 and 1977 to identify children’s stories about war and immigration. Identified manuscripts were scrutinized based on their messages for child readers and the methods that these messages were communicated with. It was observed that scenes containing extreme violence were included in certain examples to underline the significance of patriotism. In the present study where the fine line between the child readers acquiring various values and taking a dislike in literature and books due to fear and violence was stressed, short summaries of the manuscripts scrutinized were also included