2000 Sonrası Kalkınma Planlarının Ulaştırma Politikaları Bakımından İncelenmesi

Türkiye, 2000li yıllarla birlikte, kendisini bölgesinde güçlü bir ekonomik ve politik aktör olarak konumlandırmaktadır. Böylesi bir hedefin gerçekleşmesinin koşullarından birisi, bu hedefi destekleyen güçlü ulusal ulaştırma politikalarının hayata geçirilmesidir. Makro ölçekli hedeflere ulaşabilmek için, en üst ölçekten başlayarak ulaştırma konusunun nasıl değerlendirildiğini ortaya koymak önem taşımaktadır. Araştırmanın amacı; Türkiye’nin politikalarına da yön veren ulaştırma konusunun ulusal planlarda ele alınış biçimini ve plan kararlarına ne ölçüde yansıyabildiğini tartışmaktır. Ayrıca ulaştırma sektöründe geliştirilen politikalar ile ekonomik hedeflerin birbirini ne ölçüde tamamladığı ve desteklediği de ele alınmaktadır. 8,9,10 ve 11. Kalkınma Planları ve Özel İhtisas Komisyonu raporları, ulaştırma sektörü bağlamında incelenmiştir. İlgili kamu kurumlarının yayınları incelenerek ikincil veri araştırmasına dayalı nitel ve tematik bir analiz ile yapılmıştır. Araştırma bulguları, kalkınma planlarının temel meseleyi ortaya koymak konusunda başarılı olduklarını ancak; çözüm üretmek ve çözümü hayata geçirmek aşamasında sorun yaşandığını göstermektedir. Ayrıca ulaştırma alanındaki stratejik kararların alt ölçek planlara yansımadığı ve uygulama pratiğinden uzak olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Planların kademeli birlikteliği ilkesinin özellikle ulaştırma alanında önemli olduğuna işaret edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

kalkınma planları, ulaştırma, ulaşım planlaması, bölgesel planlama, türkiye

Analysis of After 2000 Development Plans in Terms of Transportation Policies

By 2000’s, Turkey admits itself as a powerful economic and politic actor in the transnational region. Such a substantial purpose can only be realistic if it integrates with national transportation policies. Due to the fact, it is significant to reveal how transportation issue is evaluated in upper scale plans. The aim of the article is to clarify the approach to transportation sector. The research covers the evaluation of three development plans and the Specialization Commission reports from the 8th Five-Year Development Plan to the present. While preparing the research, a qualitative and thematic analysis based on secondary data research was conducted by examining the publications of the relevant public institution. At the end of the research; it is concluded that the Development Plans do not provide integrity and the reflection on the subscale plans besides far from being practical.

Keywords:

developments plans, transportations, transportation planning, regional development, turkey,

PDF

___

Avcı, S. (2005). Ulaşım Coğrafyası Açısından Türkiye’nin Ulaşım Politikaları ve Coğrafi Sonuçları. Ulusal Coğrafya Kongresi, 2005, 87-96.
Balcı, A. (2001). Sosyal bilimlerde araştırma. Yöntem, Teknik ve İlkeler, Ankara: PegemA Yayınları, sf 263.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri (14. Baskı). 90-150. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Central İntelligence Agency (2017). Transportation. https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/turkey#transportation
Central İntelligence Agency (2018). Transportation. https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/germany#transportation
Devlet Planlama Teşkilatı. (2000). Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001–2005), Ankara.
Devlet Planlama Teşkilatı. (2006). Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı (2007-2013), Ankara
Ekiz, C., & Somel, A. (2007). Turkiye’de Planlama Ve Planlama Anlayisinin Degisimi. Mulkiye, 31(256), 97-136.
Erdoğan, H. T. (2016). Ulaşım Hizmetlerinin Ekonomik Kalkınma Üzerine Etkisi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 187-215.
Han, P.D. (1999). İktisadi Kalkınma, Eskişehir Anadolu Üniv Yayınları No: 1149, Eskişehir.
Kalkınma Bakanlığı. (2013). Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018), Ankara, Sf 110.
Karasar, N. (1995). Bilimsel Araştirma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler, sf 17.
Korkmaz, A. (1995). Kalkınma Planlarında Öngörülen Eğitim Hedeflerinin Gerçekleşme Düzeyi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
OECD (2005). Building Competitive Regions: Strategies And Governance. Organisation for Economic Co-operation and Development, OECD Publishing.
Özaslan, R. K., Alıcı, O. (2014). Kalkınma Planlarında Yerel Yönetimler Ve Yapılan Reformlar Çerçevesinde Mukayesesi//Local Governments In The Development Plans And Comparıson In The Scope Of Reforms. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 11(26), 315-342.
Rodrigue, J. P., Comtois, C., & Slack, B. (2016). The geography of transport systems. The Geography of Transport Systems. Taylor & Francis Group. doi, 10, 9781315618159.
Saatçıoğlu, C., & Celikok, K. (2017). Avrupa Birliği Ortak Ulaştırma Politikası Çerçevesinde Türkiye’de Uygulanan Ulaştırma Politikalarının Değerlendirilmesi. İşletme Ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 5(2), 80-90.
Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2019). On birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 2019-2023, TC Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı Yayınları, Ankara.
Özdemir, V. (2014). Türkiye’de Planlı Kalkınma Deneyimleri. Marmara Üniversitesi.