TÜRKİYE’DEKİ ŞİRKETLERDE TEDARİK ZİNCİRİ ÖLÇEK VE KAPSAM EKONOMİLERİ MODELİNİN ARAŞTIRILMASI
Bu çalışma üretim süreçlerinde, tedarik zinciri, kombine taşımacılık ana hizmetleri süreçlerinde arz ve talep dengesi, kapasite, ölçek ve kapsam ekonomisi temel kavramlarına, teorik ve pratik bütünleşik araştırma sorunlarına, çözümleme olanaklarına ve tekniklerine odaklıdır. Çalışma orta ve uzun dönemli kapasite ve ölçek ekonomisi büyüklüklerini, arz ve talep dengesi dalgalanmalarını, gerekliliklerini ve yeterliliklerini, olanaklar doğrultusunda üretim çeşitliliklerini, ölçek ve kapsam ekonomisini ekonomik olarak tanımlama ve belirleme tekniklerini araştırdı. Çalışma kapsamında düzenlenen bilgi toplama formu ile Türkiye’deki firmaların ölçek ve kapsam ekonomisi uygunluk düzeyleri araştırıldı. Lojistik alanında faaliyet gösteren firmalarda ölçek ve kapsam ekonomisinin, mal üretimi yapan firmalara göre daha yüksek düzeyde olduğu, firmaların ölçek ve kapsam ekonomisi düzeylerinin artırılması yönünde gelişme alanlarının olduğu tespit edildi. Uzun dönemli işletme alt süreçlerinde ortalama taleplerin ölçek ekonomileri kapasitesi altında ortaya çıktığı açıktır. Bu yönde çalışma yöntemi, talep dalgalanmalarına bağlı işletme üretim çeşitlilikleri ile atıl kapasiteyi azaltma, ortalama birim maliyetleri azaltma temelli olarak ele alındı. Üretim çeşitliliklerini belirleme yöntemi doğrultularında fırsat maliyeti, birim ortalama maliyeti, doğrusal programlama ve başa baş tekniklerini bütünleşik olarak ele aldı ilişkilerini araştırdı. Lojistik, tedarik zinciri süreçlerinin alt ve üst hizmetlerinin, pazarlama araştırmalarının, optimum ölçek ve kapsam ekonomileri olanakları doğrultularında ilerletilmeleri gerektiği görüldü.
Anahtar Kelimeler:
Ölçek Ekonomileri, Kapsam Ekonomileri, Maliyet, Kapasite, Başabaş analizi
INVESTIGATION OF SUPPLY CHAIN SCALE AND SCOPE ECONOMIES MODEL IN COMPANIES IN TURKEY
This study focuses on the basic concepts of supply and demand balance, capacity, economies of scale and scope, theoretical and practical integrated research problems, solution possibilities and techniques.in the production processes, supply chain, combined transport main services processes. The study investigated medium and long-term capacity and scale economies, supply and demand balance fluctuations, requirements and qualifications, possible variations of production, the techniques of economically describing and determining, economies of scale and scope. Economies of scale and scope compliance levels of companies in Turkey was searched by the information gathering form organized within the scope of the study. It was found that scale and scope economies are higher in companies operating in the field of logistics than manufacturing firms and It was determined that the firms had development areas to increase the economies of scale and scope levels. It is clear that average demands in long-run business sub-processes have emerged under the capacity of scale economies. This way of working was dealt with based on diversity of operating production due to fluctuations in demand and on reducing the idle capacity and reducing the average unit costs. The study investigated relations between opportunity cost, unit average cost, linear programming and break-even techniques integrated in the direction of the method of determining production varieties. It has been seen that the logistics, upstream and downstream services of the supply chain processes should be advanced in the direction of marketing researches, the possibilities of optimum economies of scale and scope economies.
Keywords:
Economies of Scale, Economies of Scope, Cost, Capacity, Breakeven Analysis,
___
- APICS (2013, APICS dictionary, 14th Edition. (Erişim tarihi 20/02/2017 http://www.apics.org)
- Baumol, W., J., John C. Panzar, Robert D. Willig(1982), Contestable Markets and The Theory of Industry Structure, HBJ, New York.
- Besanko, D., Dranove, D., Shanley, M., & Schaefer, S. (2013). Economics of strategy. New York: Wiley.
- Besanko, D., & Braeutigam, R. (2013). Microeconomics,. Wiley Global Education. Retrieved from https://books.google.com.tr/books?id=i3RbAgAAQBAJ
- Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Atıf İndeksi, s, 213)
- Chopra, S., & Meindl, P. (2013). Supply chain management: Strategy, planning, and operation.
- Cooper, W. W., Seiford, L. M., & Tone, K. (2007). Data envelopment analysis: A comprehensive text with models, applications, references and DEA-solver software. Boston, MA: Springer.
- Çancı M., M. Erdal(2009), Lojistik yönetimi, freight forwarder el kitabı, UTİKAD, ISBN 978-975-92469-7-9, İstanbul.
- Dinler, Z. (2015), Mikro Ekonomi, Ekin Kitabevi Yayınları, Bursa.
- Fisher, M. L., What is the Right Supply Chain for Your Product?, Harvard Business Review, March-April 1997
- Gao, Z., & Featherstone, A. M. (2008). Estimating economies of scope using the profit function: A dual approach for the normalized quadratic profit function. Economics Letters, 100(3), 418–421. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2008.03.013
- Gorman, I. (1985). Conditions for Economies of Scope in the Presence of Fixed Costs. The RAND Journal of Economics, 16(3), 431-436. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/2555569
- Krugman, P. R., Melitz, M. J., & Obstfeld, M. (2012). International economics: Theory & policy. Boston [u.a.: Addison-Wesley/Pearson.
- Krugman, P., & Wells, R. (2015). Economics. Worth Publishers. Retrieved from https://books.google.com.tr/books?id=6wLmBwAAQBAJ
- Lee, H. L. (2002). Aligning Supply Chain Strategies with Product Uncertainties. California Management Review, 44(3), 105–119. https://doi.org/10.2307/41166135
- Mason, R., & Lalwani, C. (2008). Mass customised distribution. International Journal of Production Economics, 114(1), 71–83. https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2007.09.013
- Panzar, J., & Willig, R. (1981). Economies of Scope. The American Economic Review, 71(2), 268-272. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/1815729
- Panzar, J., & Willig, R. (1977). Economies of Scale in Multi-Output Production. The Quarterly Journal of Economics, 91(3), 481-493. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/1885979
- Perez, H. D., Supply Chain Strategies: Which one hits the mark?, CSCMP’s Supply Chain Quarterly, Quarter 1 2013.
- Pine, B. J. (1993). Mass Customization: The New Frontier in Business Competition. Harvard Business School Press. Retrieved from https://books.google.com.tr/books?id=Seli55Gt-sEC
- Pratten, C. F. (1971). Economies of scale in manufacturing industry. London: Cambridge University Press.
- Ryan, M. J. (2000). The distribution problem, the more for less (nothing) paradox and economies of scale and scope. European Journal of Operational Research, 121(1), 92–104. https://doi.org/10.1016/S0377-2217(99)00008-9
- Simchi-Levi, D., Kaminsky, P., & Simchi-Levi, E. (2009). Designing and managing the supply chain: concepts, strategies, and case studies. Book(Vol. 3, p. 498). https://doi.org/Book Review
- Stigler, G. J. (1958). The Economies of Scale. The Journal of Law and Economics, 1, 54–71. https://doi.org/10.1086/466541
- Teece, D. J. (1980). Economies of scope and the scope of the enterprise. Journal of Economic Behavior & Organization, 1(3), 223–247. https://doi.org/10.1016/0167-2681(80)90002-5
- Willig, R. (1979). Multiproduct Technology and Market Structure. The American Economic Review, 69(2), 346-351. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/1801671
- Yarmalı, H. Ö.(2012), Lojistikte pazarlama, Nobel Yayın Dağıtım, ISBN 978-605-133-269-7, Ankara.
- ISSN: 2687-5772
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2019
- Yayıncı: Kayseri Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Muhammed BELLEK, Erdem KOPARAN, Ebru AYKAN
HAKÎKÎ’NİN ŞÜHÛD-NÂME RİSÂLESİ
SANATTA BİR İFADE ARACI OLARAK SOYUTLAMA
UŞAK İLİNİN BAZI KÖYLERİNİN GELENEKSEL KADIN BAŞ GİYİM VE SÜSLEMELERİNİN İNCELENMESİ
Saniye Çiğdem KOÇAK, Cengiz DOĞAN
TÜRKİYE’DEKİ ŞİRKETLERDE TEDARİK ZİNCİRİ ÖLÇEK VE KAPSAM EKONOMİLERİ MODELİNİN ARAŞTIRILMASI