Kamu üniversitelerinde iş sağlığı ve güvenliği uygulama rehberi içerik analizi

Üniversiteler eğitim ve araştırma faaliyetlerini yürüten kurumlar olmanın yanı sıra aynı zamanda işyerleridir. Dolayısıyla İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) mevzuatı açısından yükümlülükleri bulunmaktadır. Üniversitelerde 6331 sayılı İSG Kanunun uygulanmasında farklılıklar oluşmakta ve uygulamada zorluklar yaşanmaktadır. Kamu Üniversitelerinde İSG Uygulama Rehberi, çalışanların farklı statüye sahip olması, teşkilat yapısının farklı olması ve birimlerinin farklı yerleşkelerde bulunması sebebiyle üniversitelere yol göstermek amacıyla yayınlanmıştır. Kamu kurumları ve özel işletmeler için yayınlanan uygulama rehberlerinin mevzuatla uyumlu olması beklenmektedir. Bu çalışmada Kamu Üniversitelerinde İSG Uygulama Rehberi yasal mevzuatla ilişkisi içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Analiz için 2 ana kod ve 6 alt koddan oluşan bir kodlama sistemi kullanılmıştır. “Yasal mevzuata göre fazla içerik bulunan ifade” en fazla kodlamanın (f=40) yapıldığı ifadedir. Yasal mevzuata göre güncel olmayan hiçbir ifadeye rastlanmazken 18 ifade “yasal boşluk içeren ifade” olarak kodlanmıştır. Yasal boşluk içeren ifadelerin; İSG kurulları ile yönetimin İSG taahhütü başlıkları altında kümelendiği görülmüştür. Çalışmada rehberin üniversitelere sağlayacağı katkılar değerlendirilmiş; rehberin dışında kalan veya rehberde tam olarak cevabı bulunmayan maddeler tartışmaya açılmıştır.

Content analysis of the occupational health and safety practice guide in public universities

Universities are not only institutions that carry out education and research activities, but also workplaces. Therefore, they have obligations in terms of Occupational Health and Safety (OHS) legislation. There are differences in the implementation of the OHS Law No. 6331 in universities and there are difficulties in implementation. The OHS Practice Guide in Public Universities has been published to guide universities due to the different status of their employees, the different organizational structure, and the fact that their units are located in different campuses. It is expected that the implementation guides published for public institutions and private enterprises will be in compliance with the legislation. In this study, the relationship between the OHS Practice Guide in Public Universities and the legal legislation was examined by content analysis method. A coding system consisting of 2 main codes and 6 subcodes was used for analysis. “Expression with too much content according to the legal regulations” is the expression with the most coding (f=40). While no outdated expressions were found according to the legal legislation, 18 expressions were coded as "expressions containing legal gaps". Statements containing legal spaces; It has been observed that the OHS boards and the management are clustered under the headings of OHS commitment. In the study, the contributions of the guide to the universities were evaluated; Items that are out of the guideline or that do not have a complete answer in the guideline were opened for discussion.

___

  • Arastaman, G., Fidan, İ. Ö., & Fidan, T. (2018). Nitel araştırmada geçerlik ve güvenirlik: Kuramsal bir inceleme. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 37-75.
  • Baytekin, O. F., & Kaynar, E. (2021). Rehberlik araştırma merkezi denetim rehberinin incelenmesi. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(1), 89-103.
  • Berk M., Önal B., & Güven R. (2011). Meslek hastalıkları rehberi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 7-27.
  • Bilir, N. (2016). İş sağlığı ve güvenliği profili: Türkiye. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. https://www.csgb.gov.tr/medias/4578/kitap09.pdf
  • Cumhur, A., & Ahıskalı, H. (2018). İş sağlığı ve güvenliği uygulamaları: Hitit Üniversitesi örneği. Mesleki Bilimler Dergisi (MBD), 7(2), 310-319.
  • Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). Parameters of content analysis. Education and Science, 33-38.
  • Çivi, G. (08-11 Mayıs, 2016). Üniversitelerde iş sağlığı ve güvenliği yönetiminin yapılandırılması ve sürdürülebilirliği. 8. Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Bildiri Tam Metin Kitabı içinde (ss. 512-519), Türkiye: İstanbul.
  • Gül, A., Akman, Ü., & Özay, M. E. (2018). Hastanelerde hizmet veren taşeron yemek şirketlerinde iş sağlığı ve güvenliği. OHS Academy, 1(2), 83-97.
  • Güngör, A. A. (2020). Özel öğrenci etüt eğitim merkezi rehberlik ve denetim rehberinin yasal belgeler ve alanyazın temelinde incelenmesi. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 11(3), 90-109.
  • Hepkul, A. (2002). Bir sosyal bilim araştırma yöntemi olarak içerik analizi. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 1-12.
  • İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu. (20 Haziran 2012). Resmî Gazete (Sayı: 28339). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6331.pdf
  • İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Tehlike Sınıfları Tebliğ. (26 Aralık 2012). Resmî Gazete. (Sayı: 28509). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=16909&MevzuatTur=9&MevzuatTertip=5
  • Kamu Üniversitelerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulama Rehberi (2021). https://www.csgb.gov.tr/media/75778/kamu-uni-isg_19-04-21.pdf
  • Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-80.
  • Kayabaşı, R. (2019). İşyeri iş sağlığı ve güvenliği politikalarının çalışanların örgütsel bağlılığına etkisi. Mesleki Bilimler Dergisi (MBD), 8 (2), 133-143.
  • Keçeci, Ş. (2021). Ulusal tez merkezinde yer alan iş sağlığı güvenliği alanında yazılmış tezlerin bibliyometrik analizi. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 3(4), 51-68.
  • Krippendorff, K. (2018). Content analysis: An ıntroduction to its methodology. Los Angeles, SAGE, 3-5.
  • Mutlu, N. G., & Altuntaş, S. (2016). Türkiye’de 1974-2016 yıllarında iş sağlığı ve güvenliği alanında yapılan lisansüstü tezlerin profili. Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi, 7(2), 509-535.
  • Özdemir, H., & Gündüz, E. (06-09 Mayıs, 2018). Türkiye'de iş sağlığı ve güvenliği alanında yapılan lisansüstü tez çalışmalarına yönelik bir içerik analizi. 9.Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Kongresi Bildiri Tam Metin Kitabı içinde (ss. 454-470), Türkiye: İstanbul.
  • SGK (2021). İş kazası, meslek hastalığı ve iş göremezlik istatistikleri. http://www.sgk.gov.tr
  • Şahin, R., Özkan, S., & İlhan, M. N. (2019). Akademisyenlerde iş sağlığı ve iş sağlığını etkileyen faktörler. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(1), 11-18.
  • Şensöğüt, C. (2018). İş güvenliği kültürü ve üniversiteler. Soma Meslek Yüksekokulu Teknik Bilimler Dergisi, 1(25), 9-15.
  • Tonbul, Y., & Çiğdem, G. A. (2020). Bilsem denetim rehberinin yasal belgeler ve alan yazın temelinde. E-International Journal of Educational Research, 11(3), 36-62.
  • Toprakçı, E., & Bulut, A. (2021). Ortaokul denetim rehberinin alan yazın ve yasal belgeler temelinde incelenmesi. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(1), 16-35.
  • Ulutaşdemir, N., Tuna, H., & Ertürk, İ. (2019). İş sağlığı ve güvenliği alanında Türkiye’de yapılan lisansüstü tez çalışmalarının incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(1), 32-41.
  • Yüksel, Y., (2015). İçerik çözümlemesi. https://www.academia.edu/24209083/% C4% B0% C3% 87ER% C4% B0K_% C, 3(87), C3.