Değerler ve Eğitim İlişkisi Üzerine

Öz Eğitim ve felsefe yazınında değerlerin varlığı yadsınmamaktadır. Ancak her iki yazında da değerlerle ilgili ortak bir söylem oluşturulmuş değildir. Felsefede yapılan tartışmalar hala devam ettiği gibi eğitimde de hangi değerlerin aktarılacağına dönük bir fikir ortaklığı sağlanamamıştır. Bir kısım değerlerin pek de tartışılmadan, toplumsal hakimiyete göre belirlenip aktarılması gerektiğini ileri sürerken, diğer bir kısım ise buna karşı çıkarak aktarılacak değerleri ve bu bakışın meşruluğunu sorunsallaştırır. Bu iki yönlü tartışmada değerlerin kaynağının ortaya konması, hangi değerlerin seçilebileceği ile ilgili de önemli bir fikir verecektir. Ayrıca bu belirlenim sayesinde değerlerin sınırları belirginleştikçe, eğitim içinde de kullanılacak değerlerin seçilmesi daha az tartışmalı hale gelecektir. Bu bakımdan çeşitli değer tartışmalarına değinilecek ve değerlerin keşif mi yoksa icat mı olduğu tartışması yapılacaktır. Kaynağa ilişkin tartışmalarda değerlerin hem keşif hem de icat olabilecek özellikler gösterdiği ortaya konmaya çalışılacak ve çalışmanın sonunda ise değerlerin insanlığın mirasından önemli ortaklıklar (keşif) taşımakla birlikte, bu ortaklığa yerli değerlerin (icat) de eşlik ettiği söylenecektir. Eğitimde de aktarılması tercih edilecek değerlerin her ne kadar yerel hakimiyete göre şekillendiği açıksa da insanlık mirasının süzgecinden geçmesi gerektiği vurgulanacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Değer; Değer Aktarımı; Eğitim Felsefesi; Keşif; İcat

PDF

___

BRODBECK, May (1951) “Toward a Naturalistic "Non-Naturalistic" Ethic”, Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the Analytic Tradition, 2/1951: 7-11. URL= http://www.jstor.org/stable/4318101.

BROGAN, Albert P.(1932) “Philosophy and the Problem of Value”, Proceedings and Addresses of the American Philosophical Association, 6/1932:105-129. URL=http://www.jstor.org/stable/1483020.

BÜYÜKDÜVENCİ Sabri (2002) “Değerin Değeri Üzerine”, Muğla Üniversitesi Felsefe Bölümü Sempozyum Bildirileri, Editör: Yalçın, Ş., s.101-113, Ankara: Vadi Yayınları.

DEWEY, John (1997) Democracy and Education: an Introduction to the Philosophy of Education, New York: Free Press. URL=http://www.gutenberg.org/ebooks/852

HACIKADİROĞLU Vehbi (2002) “Bilgi Ve Değer”, Muğla Üniversitesi Felsefe Bölümü Sempozyum Bildirileri, Editör: Yalçın, Ş., s.101-113, Ankara: Vadi Yayınları.

HAJI, Ishtiyaque & CUYPERS, Stefaan E. (2011) “Ultimate Educational Aims, Overridingness, and Personal Well-being”, Studies in Philosophy and Education, 30(6)/2011:543-556

KANT, Immanuel (2009) Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.

KNIGHT, George (1998), Issues & Alternatives in Educational Philosophy, Michigan: Andrews University Press.

KUÇURADİ, İoanna (2003) İnsan ve Değerleri, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.

MacINTYRE, Alasdair (2001), Ethik’in Kısa Tarihi, İstanbul: Paradigma Yayınları.

MATHESON, David (2011) “How to Be an Epistemic Value Pluralist”, Dialogue, 50/2011: 391– 405.

OSBORNE, H., (1933) Foundations of the Philosophy of Value, London:Cambridge at The University Press. http://communitybooks.ebooklibrary.org/members.4/oca/f/foundationsofthe032483mbp.pdf

PETERS, Richard Stanley (1965) “Education as Initiation”, Philosophical Analysis and Education, Edited By Reginald D. Archambault, Routledge & Kegan Paul, London: 1965.

PETERS, Richard Stanley (1975) “Education and the Educated Man”, A Critique of Current Educational Aims, Dearden R.F., Hirst P. H., and Peters R. S., pp.1-16, London: Routledge & Kegan Paul.

PHILLIPS, D.C., "Philosophy of Education", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring, 2009 Edition), URL=plato.stanford.edu /entries/education-philosophy/

REBOUL, Olivier, (1991) Eğitim Felsefesi, İstanbul: İletişim Yayınları.

REID, Arnaud L. (1965) “Philosophy and the Theory and Practice of Education”, Philosophical Analysis and Education, Edited By Reginald D. Archambault, Routledge & Kegan Paul, London: 1965.

ROKEACH, Milton (1975) “Toward a Philosophy of Value Education”, Values Education: Theory, Practice, Problems, Prospects, Editors: John Meyer, Brian Burnham, John Cholvat, pp.117-126, Waterloo: Wilfrid Laurier University Press.

SCHROEDER, Mark (2012) "Value Theory", The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Editor: Edward N. Zalta (Summer 2012Edition), URL= <http://plato.stanford.edu/archives/sum2012/entries/value-theory/>

STOCKS J. L. (1929) “Moral Values”, Journal of Philosophical Studies, 4/1929: 299-313.

SUPPES, Patrick (1995) “The Aims of Education”, Philosophy of Education, Urbana-Champaign: University of Illinois. http://www.ed.uiuc.edu/eps/PES-Yearbook/95_docs/suppes.html

TAYLOR, E. T. (1930), The Faith of a Moralist, URL=http://www.giffordlectures.org/Browse.asp?PubID=TPFAMO&Volume=0&Issue=0&ArticleID=5

TOKU, Neşet (2002) “Değerlerin Dilemması: Sübjektiflik ve Objektiflik”, Muğla Üniversitesi Felsefe Bölümü Sempozyum Bildirileri, Editör: Yalçın Ş., s.101-113, Ankara: Vadi Yayınları.

WHITE John (1990) Education and Good Life, London:Kagan Page.

WILDING Paul ve GEORGE Vic., “Social Values and Social Policy”, Journal of Social Policy, 4/1975: 373-390.

ZIMMERMAN, Michael J. (2010) "Intrinsic vs. Extrinsic Value", The Stanford Encyclopedia of Philosophy, (Winter 2010 Edition), N. Zalta, Edward (ed.). URL=<http://plato.stanford.edu/archives/win2010/entries/value-intrinsic-extrinsic/>.