Bu çalı mada; Kastamonu-Hanönü ilçesindeki Karadere orijini 9 ya ındaki karaçam (Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe) tohum bahçesinde; kozalak, tohum ve fidecik özelliklerinin klonal varyasyonu ara tırılmı tır. Bu amaçla; bahçeyi olu turan 30 klonda kozalak sayısı (KoS) ve kozalak ba lama yüzdeleri (KoBY), rasgele seçilen 9 klonda ise; kozalak a ırlı ı (KoA), kozalak boyu (KoB), kozalak eni (KoE), kozalaktaki tohum sayısı (KoTS), 1000 dane a ırlı ı (1000 DA), çimlenme hızı (ÇH), çimlenme yüzdesi (ÇY), kotiledon sayısı (KS), hipokotil boyu (HB) ve kökçük boyu (KB) belirlenmi tir. mevcut oldu u tespit edilmi tir. Ayrıca, KoA, KoTS gibi özellikler dikkate alındı ında literatür de erlerinden oldukça dü ük oldu u görülmü tür. Bu sonuçlar, bu bahçenin 9. ya ı itibariyle tohum hasadı için henüz erken ya ta oldu unu, tohum toplamanın ekonomik olmayaca ını, ve genetik bakımından kaliteli tohum (tohumdaki gen çe itlili i gibi) üretilemeyece ini, özellikle çiçek / tohum verimini te vik edici uygulamaların belirli ölçüde etkili olabilece i ve bu konuda ileri ara tırmaların yürütülmesi gerekti i kanaatini olu turmu tur