Adem ÖCAL, Güven KEMERKAYA

Yetiştirme Yurtlarında Kalan 6. - 8. Sınıf Öğrencilerinin Sosyalleşme Becerilerinin İncelenmesi

Bu çalışmanın amacı, yetiştirme yurtlarındaki çocukların sosyalleşme becerilerini ortaya koymaktır. Araştırmanın örneklemini, Orta Anadolu'nun 4 ilindeki 6 yetiştirme yurdunda kalan, 6., 7. ve 8. sınıflara devam eden 104 öğrenci oluşturmuştur. Veriler, nitel ve nicel araştırma tekniklerinin birlikte kullanıldığı karma yöntemle elde edilmiştir. Nicel veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen, Sosyalleşme Becerisi Ölçeği (SBÖ) ile toplanmıştır. Ölçme aracındaki maddeler, yetiştirme yurtlarındaki çocukların okul yurt ve akran grupları arasındaki etkileşimine dair ifadelerden oluşmaktadır. Araştırma sonucunda, cinsiyet değişkeni ile sosyalleşme becerisi arasında anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, toplam puanlarla yaş, yetiştirme yurdunda ikamet süresi, ebeveynin hayatta olması ve kardeş sayısı değişkenleri arasında herhangi bir anlamlı ilişki belirlenememiştir

Inquiring Socialisation Skills Of 6th - 8th Grade Students In Orphanages

The aim of this study is to reveal the level of socialisation skills of 6th - 8th grade school children who stay in orphanages. The research was carried out in 6 different orphanages in 4 provinces in inner Anatolia. The data were obtained with mixed method from qualitative and quantitative research methods at the same time. The quantitative data were gathered from 104 students by Socialisation Skills Scale (SSS) which was developed by the researchers, and was tested its validity and reliability. In the research, a significant difference was found between the gender and the socialisation skills. Otherwise it was seen that there were no significant relation between total points and age, duration of residence in the orphanage, status of parents' being alive and number of brothers/sisters variables

PDF

___

Akyüz, E. (2010). Çocuk Hukuku (I. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Akyüz, E. (2011). Çocuk Hukukunun Gelişimi ve Çocuk Koruma Sisteminin Değerlendirilmesi. I. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi, Yetişkin Bildirileri Kitabı-2 Çocuk Vakfı Yayınları, İstan- bul,17-42.
Alakır, A. (2006). Büyük İş Merkezlerinin İlköğretim Çağındaki Çocukların Sosyalleşmesine ve Sosyal Beceriler Geliştirmesine Katkıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üni- versitesi, Konya.
Altınköprü, T. (2001). Genç Kız Psikolojisi ve Cinselliği. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
Aytan Korucu, G. (2010). Ortaöğretim Öğrencilerinin Sosyalleşmelerinde Sporun Etkileri. Yayın- lanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara
Bayrakçı, Ö. (2007). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersindeki Araştırma Ödevlerinin (Etkinlik, Per- formans ve Proje) Sosyalleşmeye Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniver- sitesi SBE, Sakarya.
Bilen, M. (2004). Sağlıklı İnsan İlişkileri (6 baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
Bulut, I. (1995). Korunmaya Muhtaç Genç Kızların Ruh Sağlığına Etki Eden Psikolojik Faktörler. Kriz Dergisi, 3 (1), 104-113.
Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö. & Köklü, N. (2010). Sosyal Bilimler İçin İstatistik (6. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Çağlar, D. (1973). Türkiye'de Korunmaya Muhtaç Çocuklar ve Eğitimlerine Genel Bir Bakış. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 6 ( 1 ), 59-111.
Cebe, F. (2005). Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Yetiştirme Yurtlarında Barınan Çocukların "Benlik Saygısı", "Depresyon", "Kaygı" Skorlarının Ailesi Yanında Kalan Ço- cuklarla Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul.
Çeliköz, N., Seçer, Z., Çetin, Ş. & Demir Şen, H. Ş. (2008). Çocuk Yuvası ve Ailesiyle Yaşayan Çocukların Ahlaki ve Sosyal Kural Anlayışlarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:23. S: 1-13.
Chaplin, T. M., Cole, P. M. & Zahn -Waxler, C. (2005). Parental Socialization of Emotion Expres- sion: Gender Differences and Relations to Child Adjustment. American Psychological Associ- ation Emotion, Vol. 5, No. 1, 80-88
Cılga, İ. (1984). Yetiştirme Yurtlarında Toplumsallaşma. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksek Okulu Dergisi, 2, (1-3), 83-113.
Demirbilek, S. (2000). Korunmaya Muhtaç Gençlerin Topluma Kazandırılmasında Yetiştirme Yurtları, D.E.Ü. İ.İ.B. F. Dergisi, 15, (2) ,137-152.
Dodson, F. (2007). Çocuk Eğitim El Kitabı (Çev: A. DURMAZ). İstanbul: Ravza Yayınları.
Durualp, E. & Aral, N. (2010). Altı Yaşındaki Çocukların Sosyal Becerilerine Oyun Temelli Sosyal Beceri Eğitiminin Etkisinin İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 160-172.
Edgar, A. & Sedgwick, P. (2007). Kültürel Kuramda Anahtar Kavramlar (Cultural Theory, The Key Concepts), (Çev: M. Karaşahan). 1. Baskı. İstanbul: Açılım Kitap.
Gökçearslan Çifçi, E. (2009). Türkiye'de ve Dünyada Korunmaya İhtiyacı Olan Çocuklara Yöne- lik Hizmetlerin Tarihsel Gelişimi. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, Yıl:11, 5: 19, 53-65.
Güdük, A. H. (2008). Farklı Eğitim Programlarına Devam Eden Lise II. Sınıf Öğrencilerinin Al- gıladıkları Anne-Baba Davranışları İle Sosyal Beceri Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelen- mesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enst, Ankara.
Güngör, S. (2009). Bakıma Muhtaç Çocuklar: Türkiye ve Norveç Kurumsal Yapılarının İncelen- mesi. Türk İdare Dergisi, Sayı:462, 225-241.
İşkol Fidan, M. (2005) Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu Çocuk Yuvalarında Barınan Çocukların Wisc-R Skorlarının Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstan- bul Üniversitesi, İstanbul.
Kalaycı, H. (2007) Yetiştirme Yurtlarındaki Çocuklarda Sosyal Dışlanma Riski (Tokat ve Turhal Örneği). Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi SBE, Sakarya.
Kaya, S. (2003). Yetiştirme Yurtlarında Kalan Gençlerin Boş Zaman Değerlendirme Eğilimi ve Etkinliklerin Sosyalleşmeye Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bi- limleri Enstitüsü, Ankara.
Kut, S. & Özaltın, G. (1987). Bakırköy çocuk yuvasında 3-12 yaş çocuklarının davranış sorunları üzerine bir araştırma. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksek Okulu Dergisi, 5 (2- 3),133-159.
Öcal, A. & Kemerkaya, G. (2011). Yetiştirme yurdunda kalmış yetişkinlerin devlet ve vatandaş- lık algıları üzerine nitel bir araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1): 63-82.
Salim, M. (2011). Geçmişten Günümüze Türkiye'de Çocuk Koruma Politikaları ve Sosyal Hiz- metler ve Çocuk Esirgeme Kurumu. Yayınlamamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi SBE, Isparta.
Saraç, A. (2011). Çocuk yuvası bakımında bulunan çocukların davranış sorunları ve çocuk yuva- sı personeline yapılan eğitimin bu sorunlar üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bil. Ens., Isparta.
Sengendo, J. & Nambi, J. (1997). The psychological effect of orphanhood: a study of orphans in Rakai district. Health Transition Review, Volume 7, 105-124,
Suğur, N. & Doğru, E. S. (2010). Koruma altındaki çocukların aile ve devlet algısı üzerine bir araştırma. Ankara Üniversitesi SBF. Dergisi, Sayı: 65 Cilt:1, 115-134.
Şenocak, H. (2005). Korunmaya muhtaç çocuklar: İstanbul yetiştirme yurtları üzerine bir alan araştırması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi SBE, İstanbul.
Şimşek, Z., Erol, N., Öztop, D. & Özer Özcan, Ö. (2008). Kurum bakımındaki çocuk ve ergenlerde davranış ve duygusal sorunların epidemiyolojisi: ulusal örneklemde karşılaştırmalı bir araştır- ma. Türk Psikiyatrı Dergisi, Sayı:19, 235-246.
Özbesler, C. (2009). Koruyucu aile hizmetlerinde değerlendirme süreci. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, Yıl:11, 4 (16).
Özpolat, A. (2010). Ailede Demokratik Sosyalleşme. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, 5:20, 9-24.
Özyurt, C. (2005). Modern Toplumun Çözümlenmesi (1. Baskı). İstanbul: Pınar Yayınları.
Tavşancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (4. Baskı). Ankara: Nobel Ya- yın Dağıtım.
Yavuz, A. (2005), Şatom Benim Üzgün Yurdum, Timaş Yayınları, İstanbul.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayın- ları, Ankara.
Yolcuoğlu, G. (2009). Türkiye'de Çocuk Koruma Sisteminin Genel Olarak Değerlendirilmesi. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, 5:18, 43-57. İnternet Kaynakları
Abelbeysov, V.A. (2011). Socialization Of Orphans and Abandoned Children: Sociological Analy- sis Problem. Sociosphera, 2011 /1. - P. 53-58. Retrieved from http://sociosphera.com/
Bray, R. (2003). "Predıctıng The Socıal Consequences of Orphanhood ın South Afrıca", Published by the Centre for Social Science Research University of Cape Town. Retrieved from http:// www.uct.ac.za/depts/cssr/pubs.html.
Cook, P. H., Ali, S. & Munthali, A. (2011). "Starting From Strengths: Community Care for Orp- haned Children in Malawi" Centre for Social Research, University of Malawi. Retrieved from http://www.eldis.org/go/get-the-data&id=58721&type=Document#.Urdgi3Dxvcc
Kandır, A & Orçan, M. (2011). "Beş-Altı Yaş Çocuklarının Erken Öğrenme Becerileri ile Sosyal Uyum ve Becerilerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi" İlköğretim Online, 10(1), 40-50, 2011. http://ilkogretim-online.org.tr
Öcal, A., Kemerkaya, G. & Arastaman, G. (2013). Yetiştirme Yurtlarında Kalan Ortaokul Öğren- cilerinin Sosyal Dışlanmışlık Algısı, Turkish Journal of Education (TURJE), Vol. 2 (1), 49-56. Retrieved from http://www.turje.org
URL-1 (24.02.2012), http://www.shcek.gov.tr/koruyucu-aile-hizmetleri.aspx
URL-2 (22.01.2012), http://www.shcek.gov.tr/sevgi-evleri-cocuk-evleri.aspx
Wilson, T., Giese, S., Meintjes, H., Croke, R. & Chamberlain, R. (2002). A conceptual framework for the identification, support and monitoring of children experiencing orphanhood, A project of the Children's Institute, UCT. http://ci.org.za/depts/ci/pubs/pdf/hiv/resrep/scf_final.pdf