TÜKENMİŞLİĞİN ÖRGÜTSEL BAĞLILIK ÜZERİNE ETKİSİ: BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELER ÜZERİNE ARAŞTIRMA

 Bu çalışmanın temel amacı; tükenmişlik ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiyi inceleyerek tükenmişliğin örgütsel bağlılık üzerine etkisini belirlemektir. Bu bağlamda, A Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde toplam 254 hemşireye yönelik bir çalışma yapılmıştır. Çalışmada, tükenmişlik,  çalışma hayatında bireyin fiziksel, ruhsal ve duygusal durumundaki olumsuz değişimler sonucu oluşan psikolojik bir sendromdur. Tükenmişlik sendromu özellikle, sağlık, eğitim, bankacılık, güvenlik gibi alanlarda insan ilişkilerin yoğun olduğu sektörlerde daha yaygın bir şekilde görülmektedir. Konu ile ilgili gerçekleştirilen, ulusal ve uluslararası çalışmalar incelendiğinde sağlık çalışanlarının tükenmişlik sürecine daha erken dönemde girdikleri görülmektedir. Tükenmişlik bir süreçtir ve üç temel döneme ayrılmaktadır. Birincisi başlangıç aşaması olan, kişisel başarıdaki veya performanstaki düşüş; ikincisi sosyal ilişkilere karşı duyarsızlaşma ve üçüncüsü ise bireyin kendini duygusal olarak bitkin veya anlamsızlaştırdığı aşamadır. Çalışmada üzerinde durulan diğer önemli kavram ise örgütsel bağlılık kavramıdır. Örgütsel bağlılık, bireyin çalıştığı kuruma kendisini ait hissetmesi sonucu kurumun amaç ve değerlerine sahip çıkması, bu amaç ve hedeflere ulaşmak için üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmesidir. Diğer bir ifadeyle, bireyin kurum kültürünü benimsemesi ve bu kurum kültürünü temsil etmesi için etkin rol oynamasıdır. Örgütsel bağlılık; duygusal bağlılık, devam bağlılığı ve normatif bağlılık olmak üzere üç temel boyutta incelenmektedir. Araştırmada tükenmişliğe yönelik algılamaların ölçümünde Maslach Tükenmişlik Ölçeği; örgütsel bağlılığa yönelik algılamaların tespitinde ise Allen ve Mayer’in örgütsel bağlılık ölçeği kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda tükenmişliğin örgütsel bağlılık üzerinde bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir.

___

  • Allen, Natelie.J. ve Meyer, John.P. (1990) “Organizational Commitment: Evidence of Career Stage Effects” Journal of Business Research, 26, 1, 46-91
  • Arı, G. ve Bal, E. (2008). Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi. Yönetim ve Ekonomi, 15 (1), 132-133
  • Bedük, A. (Ed.). (2011). Örgüt Psikolojisi. Konya: Atlas Akademi Yayın evi
  • Budak, G., & Sürgevil, O. (2005). Implementation on Academic Personnel on The Analysis of Burnout and Organizational Factors İnfluencing Burnout. DE Üİİ BF Journal, 20(2), 95108
  • Chen, Z. X. (2003) “The Relationship Between The Three Components Of Commitment and Employee Performance in China”, Journal of Vocational Behavior, 62(3), 490-510