Bankalara Verilen Gayrimenkul Değerleme Hizmetlerinde Karşılaşılan Revizyon Taleplerinin İncelenmesi: Ankara İli Örneği

Gayrimenkul değerleme hizmeti, gayrimenkulü teminat altına alma aşamasında ve teminat altına aldıktan sonra oluşabilecek riskleri analiz ederek, alıcı, satıcı ve banka taraflarının haklarını korumaktadır. Günümüzde gayrimenkul değerleme biliminin, son yıllarda büyük gelişme sağlamış olmasına rağmen gayrimenkul değerleme mesleğinin kural ve etikleri ile uygulama standartlarının yasal zemininin tam anlamı ile gelişimini tamamlamadığı görülmektedir. Geniş hizmet alanı bulunan gayrimenkul değerlemede yoğun olarak hizmet veren gayrimenkul değerleme şirketleri incelendiğinde, onay aşamasına gönderilen değerleme raporlarının revizyon sürecinin de yasal çerçevesinin oluşturulmadığı, yapılan revizyon taleplerinin değerleme şirketleri ve değerleme uzmanları üzerinde olumsuz etkisi olduğu görülmektedir. Bu kapsamda, araştırmada örnek olarak alınan gayrimenkul değerleme şirketinin 2017 yılına ait iş hacmi incelendiğinde, revizyon talep sayısının toplam talep sayısı içinde % 26 orana sahip olduğu istatistiksel verilere dayandırılarak tespit edilmiştir. Araştırmanın amacı, yasal çerçevesi oluşturulmamış olan revize taleplerinin değerleme mesleği ve dolayısı ile değerleme uzmanı açısından incelenerek, oluşan sorunlar hakkında bilgi verilmesi ve revizyon taleplerinin azaltılması için çözüm önerisi getirilmesidir. Araştırmanın sonucuna göre, revizyon taleplerinin büyük kısmının, gayrimenkul için takdir edilen değere itiraz nedeni ile oluştuğu görülmekte olup revizyon sürecinin, değerleme faaliyetinin bağımsızlık ilkesi ile çeliştiği ve değerleme şirketi üzerinde baskı oluşmasına, aynı zamanda da zaman kaybına yol açtığı vurgulanmalıdır. Revizyon sürecinin yasal bir zemine oturtulması ve revize işlemlerinin ayrı bir birim tarafından gerçekleştirilmesi gerekliliği ortaya konmuştur.

___

  • Akpınar, O. (2015). Gayrimenkul Değerleme Esasları, İkinci Sayfa Yayınevi, Ankara.
  • Anonim. (2017). Uluslararası Değerleme Standartları. Web Sitesi: https://www.tspb.org.tr/wp-content/uploads/2015/06/Ek-UDS.pdf, Erişim Tarihi: 24.10.2017.
  • Hazar, A. (2014) Varlık Değerleme Yaklaşımları Çerçevesinde Gayrimenkul Değerleme, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Köktürk, E. & Köktürk, E. (2015). Taşınmaz Değerlemesi. Taşınmaz Hukuku, İmar Hukuku Değerleme Yöntemleri, Seçkin Yayınları (2. Baskı), Ankara.
  • McKınley, W. D. (2001). Gayrimenkul Değerlemesi, (Çev. Erbil Töre), İstanbul Üniversitesi Yayınevi, İstanbul.
  • Tanrıvermiş, H. (2017). Gayrimenkul Değerleme Esasları Ders Kitabı, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Bölümü, Ankara.
  • Tanrıvermiş, H., Akipek Öcal, Ş. & Demir, E. (2017). Gayrimenkul Mevzuatı, Lisanslama Sınavları Çalışma Kitapları, Web Sitesi: https://www.spl.com.tr/spl/eep/Specific/OEP/Upload/SINAV/CalismaNotlari/MKT_31%20Aral%C4%B1k%202017/1019-Gayrimenkul%20Mevzuat%C4%B1_31122017.pdf, Erişim Tarihi: 18.11.2017
  • Tunç, B. (2012). Kredi Hacmini Etkileyen Faktörler: Banka Kredileri Eğilim Anketi Analizi. Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İstatistik Genel Müdürlüğü, s. 47.